AMPHIKTYONBOOKS

TRANSLATION IN MANY LANGUAGES

Σάββατο 13 Νοεμβρίου 2010

ΟΜΗΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ
ΠΡΩΤΟΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ


Εκ προοιμίου ας μου επιτραπεί να κάνω μια μικρά παρέκβαση για να διευκρινίσω τον όρο ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ. Αυτή είναι η μακραίωνη Ελληνική Προϊστορία, την οποία οι αμαθείς ή και δόλιοι ξένοι –και ορισμένοι ξενολάγνοι και πλανημένοι Έλληνες-απεκάλεσαν χλευαστικά «Μυθολογία» , ώστε να τις αποστερήσουν την αυθεντία και το κύρος. Στηρίχθηκαν στο γεγονός ότι επειδή τα γεγονότα της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ χάνονται στα βάθη της Προϊστορίας αφ’ ενός δεν φέρουν ημερομηνίες και αφ’ ετέρου ορισμένα δίδονται με αλληγορική μορφή ώστε να την ονομάσουν Μυθολογία.
*Δεν είναι τυχαίο ότι όλες τις σπουδαίες και σημαντικές λέξεις όπως λχ τα Όργια (Ορφικά- Ελευσίνια), τον Έρωτα, το Σύμπαν, τον Εωσφόρο, την Παιδεραστία κ.α τις απαξίωσαν έτσι ώστε να κατηγορήσουν το Ελληνικό Πνεύμα.
Αβασάνιστα χωρίς να προσπαθήσουν να εισδύσουν στην ουσία των μύθων πήραν την Ελληνική προϊστορία σαν μύθο και οδήγησαν σε λανθασμένο αποτέλεσμα την παγκόσμια ιστορία. Σ’ αυτό συνετέλεσε και η αδυναμία των ανθρώπων εκείνων να εξηγήσουν πολλά σκοτεινά και ΑΝΕΞΗΓΗΤΑ ΣΗΜΕΙΑ της Ελληνικής Αρχαιολογίας, τα οποία με το γνωστικό επίπεδο της εποχής τους δεν οδηγούσαν σε ρεαλιστικό αποτέλεσμα. Έτσι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι Έλληνες ήσαν μέγιστοι μυθοπλάστες , κοινώς ψεύτες και παραμυθάδες . Η πρώτη δικαίωση αυτών που πίστευαν ότι η Μυθολογία είναι η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ υπό αλληγορική μορφή ήλθε μετά την ανακάλυψη από τον Σλήμαν και Εβανς της Τροίας και της Κνωσού.
H ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΒΙΩΜΕΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Όσα φαινόμενα δεν μπορούν να εξηγήσουν οι άνθρωποι με φυσικό τρόπο τα εναποθέτουν στην Μεταφυσική(Θεό). Όταν κάποτε προχωρήσει στο μέλλον η επιστήμη και δώσει απαντήσεις σε ερωτήματα του σημερινού μεταφυσικού χώρου, τότε θα τα πάρει από τον μεταφυσικό χώρο και θα τα βάλει στο χώρο της φυσικής.
Η Ελληνική Αρχαιολογία(Μυθολογία) δεν είναι Παραμύθια Οι αναφορές που γίνονται για τους θεούς(άρματα, εξοπλισμός, ταξίδια, ιδιότητες θεών κ.ο.κ) συχνά δεν αφορούν τα ίδια τα πρόσωπα στα οποία αναφέρονται , αλλά αποσκοπούν να διασώσουν κάποιες πληροφορίες της Προκατακλυσμιαίας Εποχής, που δεν είναι άλλη από τη Χρυσή Εποχή του Ησιόδου. Η Ελληνική Αρχαιολογία παρέχει πληροφορίες άλλες μεν για πραγματικά γεγονότα και άλλες υπό αλληγορική μορφή, ώστε να διασωθεί από γενιά σε γενιά ένας πανάρχαιος χαμένος πολιτισμός, στους βοσκούς και στους βουκόλους, που επιβίωσαν στους ορεινούς όγκους από τον Κατακλυσμό(Πλάτων –Τίμαιος 22b) . Αυτές ή παραπλήσιες μαρτυρίες τις συναντάμε στις περισσότερες αρχαίες παραδόσεις(Έπος Γκιλγκαμές, Ιερή Λογοτεχνία Ινδών, Θρύλοι Ινδιάνων Αμερικής κ. α) Ο πανάρχαιος αυτός πολιτισμός άφησε παντού κοινά σύμβολα (λ. χ Γοργόνιο της Αθηνάς, Μαιάνδρους, Σβάστικες, Σπείρες, Διπλούς Πελέκεις, Μεγαλοκατασκευές, Πυραμίδες κ. α) Επίσης άφησε κοινές βασικές αρχές και αξίες που έχουν προέλευση την Ολυμπιακή θρησκεία του 12θεου. Το κυριώτερο όμως απομεινάρι της Χρυσής Εποχής είναι η Ελληνική Γλώσσα, που σε κάθε λέξη , συλλαβή ή και γράμμα της είναι αποτυπωμένη όλη η γνώση και η σοφία του παρελθόντος. .
*Για παράδειγμα η Ομηρική λέξη «Ηλικία» δηλώνει την περιστροφή της Γης περί τον Ηλίο{ήλιος + κίω= ηλικία}(κίω=περιελίσσομαι εξ ού και ο κισσός) Επίσης δηλώνει ότι οι αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν την σφαιρικότητα της Γης και το Ηλιοκεντρικό Σύστημα(Πλάτων-Κρατύλος 401b)
Επομένως, στους μύθους -όπως και στις Ελληνικές λέξεις- μεταφέρονται υψηλοτάτου επιπέδου πληροφορίες και έννοιες από το απώτατο παρελθόν, που χάθηκαν λόγω του Κατακλυσμού και του παρελθόντος μακροτάτου χρόνου. Γιατί όμως δεν τα έλεγαν ανοικτά αλλά με μύθους ;
1/ Οι ορεσίβιοι που διέφυγαν την Καταστροφή δεν είχαν το κατάλληλο πνευματικό επίπεδο να τα δεχθούν και
2/ Ο μύθος κεντρίζει περισσότερο την φαντασία και την έρευνα από τον πεζό λόγο και σώζεται ευκολότερα μέσω του χρόνου.
Οι Έλληνες εσέβοντο τους Μύθους
Ο Σωκράτης και όλοι οι σοφοί της αρχαιότητος, αντιμετώπιζαν τους μύθους με εξαιρετική σοβαρότητα και όχι με απόρριψη και λοιδορία, όπως συμβαίνει με τους σημερινούς πιστούς στο δόγμα . Οι πρόγονοι μας μετά από κάθε μύθο κατέληγαν με την επωδό:
«Ετσι διασώθηκε αυτός ο μύθος και θα σώσει κι’ εμάς αν ακολουθήσουμε τα διδάγματα του»
Σε άλλες περιπτώσεις έλεγαν :
«Έτσι χάθηκε αυτός ο μύθος… »
Όταν όμως άρχισε η παρακμή, αυτή συνοδεύτηκε από την αμφισβήτηση και τη δυσπιστία προς τους μύθους της Ελληνικής Αρχαιολογίας, για ευνοήτους λόγους. Ο Νεοπλατωνισμός είχε βρεθεί σε αμφισβήτηση και αναντιστοιχία προς τη λατρεία του 12θεου και είναι αυτός που καλλιέργησε το έδαφος για την επέλαση του Ιουδαιοχριστιανισμού. Τότε ο άνθρωπος από λογικός και ερευνητής έγινε δογματικός και δούλος του Ιερατείου.
Το 12θεο κρύβει Πανάρχαιες Επιστημονικές Πληροφορίες
Στους μύθους της Ελληνικής Θρησκείας του 12θεου βρίσκουμε υψηλότατες επιστημονικές αλήθειες και σπουδαίες έννοιες(για το Σύμπαν, Ηλιακό Σύστημα, Μαθηματικά , Επιστήμη-Τεχνολογία Προκατακλυσμιαίο Πολιτισμό, Τέχνη, Φιλοσοφία, Ελευθερία, Δημοκρατία κλπ), που σημαίνει ότι οι άνθρωποι εκείνοι ήταν διάνοιες με υψηλό πνευματικό και τεχνολογικό πολιτισμό και όχι ειδωλολάτρες, όπως τους χαρακτήρισαν οι αμαθέστατοι οπαδοί της θρησκείας της ερήμου. Σήμερα με την πρόοδο της επιστήμης και τεχνολογίας μερικά ανεξήγητα της Ελληνικής Αρχαιολογίας αρχίζουν να φωτίζονται και να δίδονται κάποιες εξηγήσεις . Ο ακριβολόγος και σχολαστικός Όμηρος, του οποίου οι πληροφορίες επαληθεύθηκαν από τις αρχαιολογικές ανασκαφές (Τροία, Πελλάνα, Μυκήνες κ.α) μας δίνει γνώσεις και καινούργιες προκλήσεις για περαιτέρω έρευνα. Ο Όμηρος έχει δώσει υψηλού επιπέδου πληροφορίες που μοιάζουν ακόμη και στην τεχνολογικά προηγμένη εποχή μας, ως φανταστικές, διότι ως τώρα δεν μπορούν να τις εξηγήσουν με βάση όχι μόνον τις γνώσεις του αρχαίου κόσμου αλλά και τις σημερινές. Αναφέρομαι λ. χ «στο ταξίδι του Διός στη χώρα των Αιθιόπων» που αδυνατούμε να δώσουμε κάποια εξήγηση :
1/ Πως γίνονταν τα ταξίδια των Θεών ;
2/ Τι μέσα χρησιμοποιούσαν ;
3/ Τι ήσαν οι θεοί των Ελλήνων που διέθεταν αυτή την θαυμαστή τεχνολογία ;
4/ Μήπως πρόκειται για τον Προκατακλυσμιαίο Πολιτισμό που κανείς δεν αμφισβητεί;
Απόσπασμα εκ της Ομήρου Ιλιάδος
Από το διάλογος της Θέτιδος με τον γιό της Αχιλλέα, ο οποίος της ζητούσε να μεσολαβήσει στον Δία για την επιστροφή της Βρησηίδος
[Του αποκρίθηκε τότε χύνοντας δάκρυα η Θέτις:
«Αλλοίμονο, γυιέ μου, γιατί λοιπόν να σ’ αναθρέψω τον πικρογεννημένο; Ας καθόσουν καλλίτερα χωρίς καημούς και δίχως δάκρυα κοντά στα πλοία, αφού η μοίρα σου είνε να ζήσης λίγα χρόνια. Τώρα όμως είσαι πιο λιγόζωος και πιο δυστυχισμένος απ’ όλους. Θα ήταν κακιά η ώρα όταν σ’ εγεννούσα στο σπίτι. Τα λόγια σου όμως αυτά θα πάω στον χιονισμένο Όλυμπο να τα ειπώ εγώ η ίδια στο Δία, μήπως πεισθή. Ως τόσο κάθησε τώρα εδώ στα πλοία και κράτα το θυμό σου και μην πας καθόλου στον πόλεμο. Γιατί ο Ζευς εχθές, μαζί με όλους τους θεούς, πήγε στον Ωκεανό προσκαλεμένος σε συμπόσιο από τους Αιθίοπες. Όμως σε δώδεκα ημέρες θα γυρίση πάλι στον Όλυμπο και τότε θα τρέξω στα χαλκοστρωμένα ανάκτορα του να πέσω στα πόδια του και θαρρώ πως θα τον πείσω.» (Μετάφραση Ιωάννου Πολυλά και Αλεξάνδρου Πάλλη (Ιλιάς Α’ 415-440) :
1/ Η Γέννηση του Αχιλλέως
Η πρώτη απορία είναι το που γεννήθηκε ο Αχιλλεύς ;. Το «σπίτι» που αναφέρει η μητέρα του Θέτις εντελώς αόριστα συσκοτίζει αντί να φωτίζει την αλήθεια. Ο Όμηρος κάτι θέλει να κρύψει. Αν δεν ήτο το σπίτι τι άλλο μπορεί να ήτο την εποχή εκείνη ; Μήπως μπορούσε να τον γεννήσει και αλλού λχ σε ασκληπιείο , ή στα ανάκτορα στον Όλυμπο, ή τέλος σε κάποιο διαστημόπλοιο, ή σε βαθυσκάφος; Διότι η Θέτις ήτο Θεά της Θάλασσας.
Γιατί δεν λέγει το μέρος επακριβώς;
Η Θέτις γνωρίζει ότι παρότι τον γέννησε στο «σπίτι», ο γυιός της είναι θνητός . Όλα στο Σύμπαν έχουν αρχή και τέλος, γέννηση και θάνατο, δημιουργία και καταστροφή. Αυτή είναι η Ειμαρμένη του Κόσμου τούτου. Διότι ο θάνατος είναι αναπόδραστη Ανάγκη για να ανθίσει η νέα ζωή. Όμως τον συμβουλεύει να επιδείξει ψυχραιμία, κρατώντας το θυμό του χαμηλά, και να μείνει κοντά στα πλοία, αλλά να μην πάει στον πόλεμο. Μήπως επειδή ο Αχιλλεύς ήτο θεϊκός γόνος δεν έπρεπε ν’ ανακατευθεί στον πόλεμο της Τροίας;
2/ Όχι στον Πόλεμο
Η συμβουλή της να μην πάει στον πόλεμο προέρχεται μόνον από το μητρικό της φίλτρο για να μην σκοτωθεί ο γιός της ή από κάποια άλλη αιτία που δεν μας αποκαλύπτει; Διότι σαν θεά γνωρίζει την τρωτότητα του γιού της στην πτέρνα, αλλά και το χρησμό που λέει ότι όταν σκοτωθεί ο Πάτροκλος θα έλθει νομοτελειακά και το δικό του τέλος. Καμμιά μάνα- ακόμη και η Σπαρτιάτισσα-δεν θέλει να σκοτωθεί το παιδί της στον πόλεμο ή αλλού. Η Σπαρτιάτισσα όμως ήτο έτσι διαπαιδαγωγημένη ώστε να δίνει την ασπίδα στο γιό της με την ρήση: «ή ταν ή επι τας» , δηλαδή η θα νικήσεις ή θα σε φέρουν σ’ αυτήν .
3/ Το Άτρωτον του Αχιλλέως
Η Θέτις έκαψε τον Αχιλλέα στην πυρά για να τον κάνει αθάνατο και μετά τον έβρεξε στο ύδωρ της Στυγός. Έτσι τον έκανε αθάνατον, εκτός της πτέρνης του που δεν βράχηκε στο ύδωρ επειδή τον κρατούσε από τα πόδια. Εξ ού και η ονομασία Λιγύρων και Πυρίσωος, επειδή εσώθη εκ του πυρός, όταν τον έκαιε η Θέτις.(Ωγυγία, Αθαν. Σταγειριτης, Ελλευθέρα Σκέψις, τομ Β! σελ. 90,185, , Γ! σελ. 78, 202, 302 Δ! σελ.211 και Ε! σελ. 50-56 κ.ε 59) Ο δε Χείρων ο πρώτος ιατρός τον ονόμασε Αχιλλέα εκ του λύω το άχος, επειδή και ο Αχιλλεύς έγινε ιατρός άριστος και έλυε τα άχη και τα πάθη. Την ίδια όμως μέθοδο αθανασίας εχρησιμοποίησε και η Δήμητρα στον Τριπτόλεμο για να τον αποθανατίσει. Επομένως βλέπουμε ότι πρόκειται για κάποια τεχνική της προηγμένης τάξεως των Θεών που μπορούσε να καταστήσει τους ανθρώπους αθανάτους ή να τους χαρίσει μακροζωίαν. Όμως αυτή η πληροφορία είναι πιθανόν να αναφέρεται στον Πολιτισμό των Προκατακλυσμιαίων ανθρώπων, ήτοι στη «Χρυσή Εποχή» του Ησιόδου. Η πύρωση του μετάλλου και η εμβάπτιση του στη φωτιά είναι γνωστή μέθοδος για την σκλήρυνση των μετάλλων . Τι να σημαίνουν όλα αυτά κάτω από τις σημερινές γνώσεις και εμπειρίες μας ; Είχε βρει το γένος των θεών, ή των Προκατακλυσμιαίων ανθρώπων, το ελιξίριο της μακροζωίας και είχε γίνει σχεδόν αθάνατο; Αν το δεχθούμε μπορεί να εξηγήσουμε και την δυνατότητα τους να επιβιώνουν στο διάστημα και να αναλαμβάνουν μακρά διαστημικά ταξίδια .
Συμπέρασμα : Οι μύθοι συγκαλύπτουν επιστημονικές πληροφορίες υψηλού επιπέδου, τις οποίες εσκέπασε η σιωπή, οι ανόητες εξηγήσεις, ή χειρότερα η άρνηση αποδοχής των, ή ακόμη και η δόλια γελοιοποίηση τούτων. Είναι πασιφανές ότι προ αμνημονεύτων χρόνων συνέβησαν τρομακτικές γεωλογικές καταστροφές που αίτιο τους είχαν την μετατόπιση του άξονος περιστροφής της Γης, με αποτέλεσμα την καταστροφή ενός λίαν εξελιγμένου παγκοσμίου πολιτισμού, του Προκατακλυσμιαίου Πολιτισμού που είχε επίκεντρο τον Όλυμπο και το Αιγαίο . Ετέρα Καταστροφή συνέβη στον Πόλεμο Διογενών –Ατλάντων με την καταβύθιση της Ατλαντίδος.
4/ Το Ταξίδι του Διός
Το περίεργο αυτό ταξίδι το Διός στην χώρα των Αιθιόπων μας μεταφέρει στην σημερινή εποχή όπου ο πρόεδρος της υπερδύναμης παίρνει την κουστωδία του στο αεροσκάφος AIRFORCE ONE και επισκέπτεται κάποια μακρυνή χώρα, επροκειμένω την Ινδία, για ένα δωδεκαήμερο ταξίδι ,για θα διεξάγει συνομιλίες (συμπόσιο) με τους εκεί αρμοστές της αποικίας . Ο Όμηρος είναι ακριβολόγος στις περιγραφές του και ουδείς καλόπιστος μπορεί να τον αμφισβητεί. Προφανώς η χώρα των Αιθιόπων δεν βρίσκεται στο Νότο, αλλά στην Ανατολή, δηλαδή στην Ινδία, διότι από εκεί μετανάστευσαν οι Αιθίοπες σε πανάρχαια χρόνια και έφθασαν στην σημερινή Αιθιοπία. Να σημειωθεί ακόμη ότι η άρχουσα τάξη της Ινδίας ήσαν Έλληνες, που μετέβησαν στο απώτατο παρελθόν με τον Διόνυσο, Ηρακλή, Ερμή κ. α
* Οι Βραχμάνοι δεν είναι άλλοι από τους αρχαίους Βραγχίδες ιερείς του Μαντείου της Μιλήτου. Η λεγομένη «Ινδοευρωπαϊκή γλώσσα» είναι η γλώσσα που μετέφεραν εκεί οι εκπολιτιστές Βραγχίδες από την περιοχή του Αιγαίου της Προκατακλυσμιάιας Εποχής.
Το ότι ο Ζευς πήγε στην Ινδία και όχι στην Αιθιοπία συνάγεται από τα εξής: Αν πήγαινε στην Αιθιοπία δεν θα περνούσε τον Ωκεανό, δηλαδή τον Ινδικό Ωκεανό, αλλά μέσω της Μεσογείου που ίσως κατ’ εκείνη την εποχή δεν ήτο ακόμη Θάλασσα , αλλά δύο ξεχωριστές λίμνες( Ανατολική και Δυτική)και στο «μέσον ήτο γη=Μέσο-γειος , όπως λέγει η ετυμολογία της λέξεως «Μεσό-γειος» Αυτή φανερώνει ότι στο απώτερο παρελθόν ήτο ξηρά. Κι’ αν ακόμη ήτο η Μεσόγειος, όπωςείναι σήμερον , ποτέ οι Ελλληνες δεν την ονόμασαν Ωκεανό. Το πολύ –πολύ να την ονόμαζαν Πόντο, όχοι όμως ωκεανό. Αν πάλι πήγαινε στον Ατλαντικό Ωκεανό, τότε θα τον ανέφερε με το όνομα του, δεδομένου ότι ήτο γνωστός στους Αιγαίους. Άρα αποκλείεται να πέρασε τον Ατλαντικό και να πήγε στην Ατλαντίδα, η οποία ας σημειωθεί ήτο κι’ αυτή γνωστή στους Έλληνες(Πλάτων-Τίμαιος 24e κ.ε) Όπως αποκλείεται να πήγε και προς νότον στην σημερινή Αιθιοπία, για τους λόγους που προαναφέραμε. Ας μην λησμονούμε ότι η αποικία που επεσκέφθη ο Δίας έφερε και το όνομα του( «Ιν-Δία», ήτοι η χώρα του Δία)

5/ Με τι Μέσον Ταξίδευαν οι Ολύμπιοι θεοί;

Αν υποθέσουμε ότι χρησιμοποιούσαν πλοίο θα έπρεπε να διαπλεύσουν το ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος, δηλαδή την Αφρικανική Ήπειρο, διότι τότε δεν υπήρχε η διώρυξ του Σουέζ(που αραβιστί διαβάζεται εκ δεξιών προς τ’ αριστερά SUEZ= ZEUS)οπότε ο χρόνος που θα απαιτείτο είναι μακρότατος , μετρούμενος σε αρκετούς μήνες ή και χρόνια, αν τελικά έφθαναν σώοι, λόγω των κινδύνων εκ τρικυμίας, ρευμάτων ή και των αγρίων φυλών στα υποχρεωτικά λιμάνια που θα πόντιζαν για ανεφοδιασμό. Όμως ο ακριβολόγος Όμηρος προκαθορίζει το ταξίδι ακριβώς σε 12 ημέρες, όπως θα έκανε κάποιος σύγχρονος ηγέτης που το μέσον μεταφοράς του δεν υπόκειται σε περιορισμούς, αναβολές ή καθυστερήσεις λόγω καιρού ή άλλων προβλημάτων. Επομένως πρέπει να αποκλείσουμε την περίπτωση χρησιμοποιήσεως πλοίου. Ένα 12ήμερο ταξίδι περιλαμβάνει συνήθως δύο ημέρες ταξιδίου (μία μεταβάσεως και μία επιστροφής) και 10 ημέρες για το συμπόσιο και την ξενάγηση στην αχανή χώρα της Ινδίας.
*Ο γράφων επεσκέφθη δύο φορές την Ινδία, το 2003 και το 2005 για να συμμετάσχει σε συνέδριο για την Μη Βία. Το ταξίδι ήτο 10ήμερο, ήτοι δύο ημέρες ταξιδίου και οκτώ ημέρες για την διάσκεψη στο Ρατζαστάν και την περιοδεία στο εσωτερικό της Ινδίας(Γκουζαράτ μέχρι Βομβάη)
Τα χερσαία μέσα τα αποκλείουμε διότι μας λέγει σαφώς ο Όμηρος ότι πέρασαν τον Ωκεανό. Τι άλλο μέσον μπορούσε να τους μεταφέρει στην Ινδία εντός 1-2 ημερών; Ετσι οδηγηθήκαμε για άλλη μια φορά στα συνήθη αδιέξοδα , που αγόμαστε οσάκις ερευνούμε τους Προκατακλυσμιαίους Πολιτισμούς! Αν η έρευνα μας συνέβαινε προ του 1904, δηλαδή πριν κάνουν οι αδελφοί Ράιτ στις ΗΠΑ την πρώτη τους πτήση, ασφαλώς θα είμαστε κατηγορηματικοί ότι πρόκειται για έπεα πτερόεντα και τολμηρή φαντασία, ή για θαυματουργή πτήση αγγέλων . Όμως στην Ελληνική αρχαιότητα οι άνθρωποι πετούσαν με πτητικές μηχανές (Δαίδαλος-Ίκαρος) έφτιαχναν χάρτες της υδρογείου από αεροφωτογραφίες, πετούσαν οι θεοί από και προς τον Όλυμπο και ποτέ δεν περπατούσαν, διότι η πρόσβαση στην κορυφή, όπου τα ανάκτορα του Διός, ήτο λίαν κουραστική και χρονοβόρα ενασχόληση και άλλα πολλά. Αλλά κι’ αν ακόμη δεχθούμε ότι δεν διέθεταν πτητικές μηχανές, πως με την φαντασία του ο Όμηρος και η θρησκεία του 12θεου διετύπωναν τέτοιες τεχνολογικά ακραίες πληροφορίες χωρίς να έχουν κάποιες προηγούμενες κεκτημένες παραστάσεις;
Συμπέρασμα: Ο Ζευς με την κουστωδία του ταξίδευσαν πάνω από τον Ωκεανό προς την χώρα των Αιθιόπων(Ινδία)με κάποιο λίαν προηγμένης τεχνολογίας εναέριο ή διαστημικό όχημα.
6/ Πως Πληροφορήθηκε η Θέτις το Ταξίδι;
Εξ όσων γνωρίζουμε η Θέτις ήτο θαλασσία θεά και δεν κατοικούσε τον περισσότερο καιρό στα ανάκτορα του Διός, στον Όλυμπο, αλλά σε κάποιο παραθαλάσσιο θέρετρο. Όμως στον Αχιλλέα μεταφέρει μια λίαν αξιόλογη πληροφορία, ότι :«ο Ζευς εχθές, μαζί με όλους τους θεούς, πήγε στον Ωκεανό προσκαλεσμένος σε συμπόσιο από τους Αιθίοπες » Πως πληροφορήθηκε περί του ταξιδιού του Διός ; Με τι μέσα επικοινωνίας έλαβε την πληροφορία ; .Μήπως εκτός από τις φρυκτωρίες της Μυκηναϊκής εποχής οι θεοί (ή οι Προκατακλυσμιαίοι Αιγαίοι) είχαν αναπτύξει κι’ άλλα άγνωστα σε μας τεχνολογικά μέσα νοητικής επικοινωνίας; Κι’ αυτό, όπως και τα άλλα, θα παραμείνει ένα σκοτεινό μυστήριο, εκτός κι’ αν επιστρατεύσουμε λίγο την φαντασία, την κρίση τις σύγχρονες εμπειρίες και γνώσεις μας για να το λύσουμε. Ίσως όμως το μυστήριο τούτο να λυθεί στο μέλλον όταν οι άνθρωποι θα έχουν αναπτύξει τη νοητική επικοινωνία (τηλεπάθεια)
7/ Εξωγήινοι Πολιτισμοί
Δεν πρέπει να αποκλείσουμε εντελώς την θεωρία ότι υπήρχαν-και ακόμη υπάρχουν- υπολείμματα προηγμένου προκατακλυσμιαίου πολιτισμού κάπου στο διάστημα. Αν έτσι έχουν τα πράγματα δεν είναι απίθανον να μας επισκέπτονται από καιρού εις καιρόν για να ιδούν την πρόοδο μας ή καλύτερα την υποανάπτυξη μας σε πρωτόγονα επίπεδα πολιτισμού. Και είναι φυσικό οι άνθρωποι ενός τόσο προηγμένου πολιτισμού να είχαν παραμείνει στην μνήμη των ανθρώπων των μετέπειτα γενεών ως θεοί. Επιστήμονες που έχουν ασχοληθεί με το θέμα των εξωγήινων, υποστηρίζουν ότι η μεταπολεμική έκρηξη των τεχνολογικών ανακαλύψεων και αλλαγών στη ζωή στη Γη ενδέχεται να οφείλεται στην μετάγγιση της τεχνολογίας (Ραντάρ, ηλεκτρονική ανάπτυξη, Υπολογιστές, διαστημικά ταξίδια, μοριακή βιολογία, DNA κλπ ) εκ μέρους πανάρχαιων γήινων πολιτισμών που τα υπολείμματα τους υπάρχουν ακόμη είτε στο διάστημα ή στο υπέδαφος και στην θάλασσα. Η θεωρία αυτή-που δεν είναι επαρκώς επιβεβαιωμένη και γι’ αυτό αναφέρεται μετ’ επιφυλάξεως - υποστηρίζει ότι η NASA διαθέτει άκρως απόρρητες πληροφορίες, που δεν είναι ανακοινώσιμες στο ευρύ κοινό, για επαφές με εξωγήινους πολιτισμούς
*Σύμφωνα με την θεωρία αυτήν, οι ανασκαφές για το μετρό της Αθήνας έδωσαν σημαντικότατες πληροφορίες, ηλικίας άνω των 15.000 ετών, από αντικείμενα της προϊστορικής εποχής που κρύβονται στα έγκατα της πανάρχαιας πόλης των Αθηνών. Άλλοι ομιλούν για πληροφορίες της καταστραφείσης Βιβλιοθήκης Αλεξανδρείας που κρύβονται στα υπόγεια του Βατικανού, οι οποίες έρχονται στο φως. Και άλλοι ομιλούν για μεγάγγιση τεχνολιγκής γνώσης από εξωγήινους πολιτισμούς, των οποίων εκπρόσωποι επισκέπτονται από καιρού εις καιρόν στην Γη. Όλα αυτά με άκραν επιφύλαξη. Διότι τίποτα δεν πρέπει να απορρίπτουμε αν δεν μπορούμε να αποδείξουμε την ανακρίβεια τους.
Και διερωτώμεθα :Γιατί δεν λέγει ο Όμηρος υπερβολές για το καράβι του Οδυσσέως ή για τα θέματα των ανθρώπων της εποχής του, παρά λέγει αυτά τα αλλόκοτα πράγματα μόνον για το γένος των θεών και ημιθέων; Αυτό πρέπει να μας προβληματίσει.
8/ Προκατακλυσμιαίος Πολιτισμός
Υπήρξε λοιπόν Προκατακλυσμιαίος Πολιτισμός που κατεστράφη από ένα τεράστιο παλιρροϊκό κύμα, αλλά τα ίχνη του τα ανακαλύπτουμε ακόμη σε όλα τα μέρη και τα πλάτη του πλανήτου μας. Η παρουσία απολιθωμάτων, αποτυπωμάτων, η εξαφάνιση πλείστων ειδών, (δεινοσαύρων κλπ) αλλά και ολοκλήρων ηπείρων(Ατλαντίς,, Ωκεανίς στον Ειρηνικό, Αιγηίς, δημιουργία Μεσογείου Θαλάσσης, αποξήρανση της Σαχάρας, αποξήρανση Θεσσαλίας κλπ ) συνηγορεί υπέρ της θεωρίας ότι στη Γη συνέβησαν και θα συνεχίσουν να συμβαίνουν αλλαγές που επιφέρουν φοβερές καταστροφές στα έμβια όντα και στο περιβάλλον. Για να γίνει αντιληπτή η ενέργεια που δημιουργήθηκε από την πρόσκρουση, ή την διέλευση πλησίον της Γης κάποιου ουρανίου σώματος θα αναφέρουμε μόνον τα εξής στοιχεία: Παρήχθη τρομακτικό έργον σε ίππους ίσον με 10 στην 22α δύναμιν , ικανόν να ανυψώσει τρεις φορές εις ύψος 4.000 μέτρων τα 12 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα των οροσειρών (Κορδιλιέρα) της Νοτίου Αμερικής. Κατά την πρόσκρουση κατεβυθίσθηκαν 55 εκατομμύρια τετραγωνικά χλμ σε βάθος 4000 μέτρων. Τα κύματα σηκώθηκαν σε ύψος 2000 μέτρων και έπληξαν με ταχύτητα 400 χλμ την ώρα την ξηρά. Αυτό το τιτάνιο κύμα δεν ήτο δυνατόν να αφήσει οτιδήποτε στο πέρασμα του. Όλες οι Θεογονίες και οι παραδόσεις ομιλούν για τον Κατακλυσμό, που πρέπει να έγινε 15.000 περίπου χρόνια προ της εποχής μας. Αλλά ενδεχομένως να έχουν προηγηθεί και άλλοι, διότι η Ελληνική Αρχαιολογία αναφέρει τρεις Κατακλυσμούς και όχι έναν όπως όλες οι άλλες παραδόσεις [Ο ΠΡΟΚΑΤΑΚΛΥΣΜΙΑΙΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, του Παν. Μαρίνη, Νέα Θέσις, σελ. 60 και ε.κ].Επομένως τα μόνα μέρη που ξέφυγαν από την Καταστροφή ήσαν οι ορεινές περιοχές , όπως λ. χ της Αρκαδίας , Στερεάς Ελλάδος και της οροσειράς της Πίνδου κ.α .
*Πως συσσωρεύθηκαν τα οστά προιστορικών ειδών που ζούσαν σε διαφορετικό περιβάλλον , όπως λχ στην Αρκτική και στο Ισημερινό στην χαράδρα του Πικερμίου;. Τα οστά αυτά βρέθηκαν προσφάτως και βρίσκονται σε παλαιοντολογικά μουσείο.
9/ Ακόμη δεν ξεφύγαμε από τον Μεσαίωνα
Μολονότι ξεφύγαμε από τον σκοτεινό Μεσαίωνα ακόμα ισχύει το δόγμα που μας βύθισε σ’ αυτόν. Η Ιουδαιοχριστιανική θρησκεία είναι ακόμη μέρος της εξουσίας και οι φύλακες της δεν είναι αποκλειστικά και μόνον το Ιερατείο και το εξουσιαστικό κατεστημένο, αλλά και οι στρατευμένοι προς τούτο επιστήμονες και χρυσωμένοι κονδυλοφόροι. Με τέτοια φυλακισμένη επιστημονική σκέψη και γνώση η κατάσταση που επικρατεί σήμερον είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για ολόκληρο το ανθρώπινο γένος.. Είναι δυνατόν επιστημονικές θεωρίες να διατηρούνται τεχνητώς στην ζωή(Big Bang, Θεωρία Σχετικότητος ,Ινδοευρωπαίοι, Μαύρη Αθηνά, Βίβλος, το Φοινικικό Αλφάβητον κ. α ), ενώ άλλες να γεννώνται εξ υπολογισμών ή εξ αποκαλύψεως λόγου ; Αντίθετα οι πανάρχαιες επιστημονικές γνώσεις της Ελληνικής να θάβονται διότι δεν είναι «πολιτκά ορθές»; Για να επιτύχει αυτή η απάτη εδώ και 2.000 χρόνια οργανώθηκε μιά παγκόσμια συνωμοσία. Αυτή ενετάθη μεταπολεμικώς με την επιβολή διαφόρων απαγορεύσεων στην έρευνα, στην παιδεία, στην έκφραση και στην προβολή ορισμένης κατηγορίας ιδεών, ώστε αυτές που κατατίθενται να συμφωνούν με το « δογματικώς ορθόν». Αυτή η παγκόσμια συνωμοσία πρέπει να αποκαλυφθεί και να ανατραπεί για να προχωρήσει ο κόσμος στο ξέφωτο του Πολιτισμού . Είναι όμως παρήγορον ότι παράλληλα αναπτύσσεται μια πρωτόγνωρη κίνηση Διαφωτισμού, από λαμπρούς διανοητές που θέλουν να ρίξουν φως στην Ελληνική Ιστορία και Προϊστορία για να λάμψει η Αλήθεια και να οδηγηθεί για μια ακόμη φορά ο κόσμος προς τον Πολιτισμό.

Παιδεία: Ο Νέος Σίσυφος που βασανίζεται από τη‘Δίψα του Ειδέναι’

Τα έργα του Ομήρου(ΙΛΙΑΣ και ΟΔΥΣΣΕΙΑ) είναι τα αρχαιότερα και ωραιότερα αριστουργήματα του κόσμου. Και όμως τα σύγχρονα Ελληνόπουλα στερούνται τους πνευματικούς θησαυρούς των προγόνων μας, οι οποίοι δυστυχώς μόνον στην Ελλάδα αγνοούνται. Εκρίναμε σκόπιμο να μελετήσουμε εκ νέου τον θείον Όμηρον - και συγκεκριμένα την ΙΛΙΑΔΑ –υπό το πρίσμα των σημερινών δεδομένων, διότι ο ποιητής των Θεών είναι και ο Θεός των ποιητών. Και εκ θεού αρχίζει κανείς πάντοτε. Περί της καταγωγής του Ομήρου και της εποχής κατά την οποίαν συνέθεσε τα δύο μνημειώδη έπη του, δεν είναι τίποτα θετικώς γνωστόν. Νεώτερες όμως μελέτες που έγιναν επί τη βάσει αστρονομικών δεδομένων, που είχε την πρόνοια ο ποιητής να συμπεριλάβει στα έπη του, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα Ομηρικά έπη είναι πολύ παλαιότερα. δεν έγινε το 1350 π. Χ –όπως μέχρι τούδε ενομίζετο- αλλά το 3.140 π. Χ . Και ναι μεν λέγεται ότι «επτά πόλεις ερίζουν την καταγωγή του» , περισσότερον όμως πιθανή είναι η καταγωγή του από τη Λέσβο ή εκ της Σμύρνης . Οι Ελληνες της Σμύρνης –προτού διωχθούν από τους Νεότουρκους του Μουσταφά Κεμάλ- αποκαλούσαν «Μελισογενή» τον Όμηρο διότι κατοικούσε στις όχθες του ποταμού Μέλητος. Όλα όμως αυτά επειδή χάνονται βαθιά στην αχλύν της προϊστορίας καλύπτονται από πέπλο μυστηρίου αλλά όχι και αμφιβολίας , διότι εσχάτως έρχονται πληροφορίες και μαρτυρίες στο φως από ανασκαφές που αποδεικνύουν ότι τα Επη του Ομήρου δεν είναι φανταστικά, όπως διατείνονται μερικοί, αλλά η ίδια η ηρωική προϊστορία του Ελληνικού Έθνους. Οι χρονολογίες δεν είναι απόλυτα γνωστές και πρέπει να αποκρυπτογραφηθούν από ειδικούς. Πάντως ο Τρωικός Πόλεμος ανάγεται σύμφωνα με σύγχρονες τεκμηριωμένες απόψεις πολύ πριν από το 1350 π. Χ , ίσως και στην 3 ή 4ην Χιλιετηρίδα π. Χ, το δε περιεχόμενο των Επών και οι Πελασγικές του εκφράσεις μαρτυρούν ότι αυτά ίσως ανάγονται σε πολύ παλαιότερες εποχές.

Ο Ξένος Παράνομος Κατακτητής της Τροίας

Τα Επη μαρτυρούν ότι ο Όμηρος υπήρξε και ήτο Έλλην, εκ Μικράς Ασίας, περιοχής ακραιφνώς Ελληνικής που σήμερον κατέχεται παρανόμως από Ασιάτες κατακτητές. Δεν θα ασχοληθούμε με τους ισχυρισμούς ορισμένων που θεωρούν ότι η λέξη «Όμηρος» δεν είναι δηλωτικό ονόματος , αλλά σημαίνει «λαϊκό τραγούδι» και ότι το έπος είναι άθροισμα ωδών που εψάλλοντο η μία μετά την άλλη κατά τόπους και κατά καιρούς, διότι αυτές κατέπεσαν σαν χάρτινος πύργος. Ο Όμηρος λοιπόν υπήρξε ο εμπνευσμένος και μέγιστος αοιδός(τραγουδιστής) των ηρωικών κατορθωμάτων της Φυλής του και του δαιμονίου του πνεύματος. Ο θρύλος τον θέλει τυφλόν πλανόδιον τραγουδιστήν, ο οποίος εσχεδίαζε τους στίχους του. Το πιθανότερον είναι να είναι σύγχρονος της εκστρατείας των Ελληνικών δυνάμεων στην Τροίαν, και μάλιστα να συμμετείχε προσωπικά στην εκστρατεία . Μάλλον απίθανο φαίνεται να ήτο μεταγενέστερος του Τρωικού Πολέμου, διότι εν τοιαύτη περιπτώσει δεν θα μπορούσε να γράψει αυτές τις συνταρακτικές λεπτομέρειες(προσώπων, τόπων, θαλασσών, πολεμικών επιχειρήσεων, πεδίου της μάχης, συγκροτήσεως των δυνάμεων, χαρακτήρων κ.α) αν δεν συμμετείχε ή τουλάχιστον αν δεν ήτο σύγχρονος εκείνων των γεγονότων για να τα γνωρίζει από πρώτο χέρι ή να τα πληροφορηθεί από τους πρωταγωνιστές της εκστρατείας.
Διότι από τις αρχαιολογικές έρευνες του Σλήμαν στην Τροία , απεδείχθη ότι είναι αληθή αυτά που έγραψε ο Όμηρος στα έπη του. Αλλά πιστεύει κανείς ότι όλα αυτά ίσως να μην έγιναν ; Μήπως το 1922 δεν επανελήφθη η ίδια εκστρατεία στις ακτές της Μικράς Ασίας με ήρωες κάπως διαφορετικούς, αφού ο Τρωικός Πόλεμος μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ο πρώτος εμφύλιος πόλεμος της ιστορίας. Διότι και οι δύο εμπόλεμοι του Τρωικού Πολέμου είχαν το αίμομον, το ομόγλωσσον, το ομόθρησκον και το ομόδοξον. Και τότε όπως και κατά την πρόσφατη Μικρασιατική Εκστρατεία έγινε απόβαση των Ελληνικών δυνάμεων στις ακτές την Μικράς Ασίας, έλαβον χώραν αιματηρές μάχες και καταστροφές και τέλος η επιστροφή των στρατευμάτων κατέληξε σε φρικτή τραγωδία. Διότι στην στρατιγική τέχνη ο υποχωρητικός ελιγμός είναι ο δυσκολότερο όλων και εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τον υποχωρούνται. Ολοι γρνωρίζουμε την πανωλεθρία των Γάλλων στην Ινδοκίνα και αργότερον των Αμερικανών στο Βιετνάμ(Ινδοκίνα) κ.ο.κ
Ο Όμηρος ιστορεί τα διατρέξαντα με τόσην φυσικότητα, ώστε με μόνην την φαντασίαν που ούτε ο ίδιος θα διενοείτο, αλλ’ ούτε- και το σημαντικότερον-θα συγκινούσε τον αιώνα του με φανταστικά θέματα. Το πλήθος για να τα διατηρήσει έκτοτε από μνήμης από αιώνος εις αιώνα, φθάνοντας υπό μορφή γραπτού λόγου ως τον 21ον αιώνα ασφαλώς θα επρόκειτο για ένα πολύ σημαντικό γεγονός που ανέτρεψε τον ρου της ιστορίας. Τα γεγονότα λοιπόν των επών συνέβησαν, έστω κι αν ορισμένα έχουν μυθοποιηθεί και εκφράζονται συμβολικά. Το μεγαλείον τους δε έγκειται στο ότι αυτά είναι διαχρονικά και αξεπέραστα. Σκεφθείτε ότι σε εκατό χρόνια από τώρα δεν θα υπάρχει κανείς από τους σημερινούς ανθρώπους-με εξαίρεση μερικές χιλιάδες αιωνοβίων- που να θυμάται πολλά από τα σημερινά έργα, διότι θα έχουν είτε καταστραφεί, είτε ξεπερασθεί, εν αντιθέσει προς τα Έπη του Ομήρου τα οποία θα υπάρχουν όσο υπάρχουν άνθρωποι. Αυτά θα είναι πάντα πρωτότυπα και φρέσκα και θα αυξάνει η αξία τους.

Τα Επη είναι Διαχρονικά

Κάθε φορά που διαβάζει κανείς τα Έπη σε διαφορετικές εποχές , αποκομίζει νέα πρωτόγνωρα μηνύματα και αξίες σε σχέση με την εποχή του, λίαν χρήσιμα για να καθορίσει το στίγμα πλεύσεως του στο μέλλον. Αυτά έχουν την πρωτοτυπία τους γιατί έχουν καταρρίψει όλα τα βραβεία που θα μπορούσε να κερδίσει ένα λογοτεχνικό έργο, τόσον από απόψεως πλοκής της υποθέσεως, σύμφωνα με την οποίαν οι Αχαιοί ωπλίσθησαν και διαπλεύσαντες το Αιγαίον επετέθησαν στην Μ. Ασία να εκπορθήσουν το Ίλιον του Πριάμου(προς τον σκοπόν να επαναφέρουν την απαχθείσαν ωραίαν Ελένην στην Σπάρτη) όσον και από απόψεως εκτελέσεως της αποβατικής επιχείρησης. Η εκστρατεία των Ελλήνων εναντίον της Τροίας αποτελεί την πρώτη στην Ιστορία συνδυασμένη πολυεθνική αποβατική εκστρατεία στον κόσμο.
Ο Όμηρος μας δίνει μια πλήρη περιγραφή της Ελληνικής Θεογονίας του Ολύμπου, πλάθων τον Δία και την Αθηνά, την Δήμητρα και την Αρτέμιδα, τον Άρην και τον Ερμή , τον Ήφαιστο και την Ήρα εντελώς καθ’ εικόνα και ομοίωση του ανθρώπου και ιδιαιτέρως του Έλληνα. Επί πλέον επωφελείται διαφόρων περιστάσεων δια να περιλάβει στην αφήγηση του άφθαστες εις μεγαλείον συλλήψεως εικόνες και παραστατικές παρομοιώσεις, μεστές από την εφηρμοσμένην φιλοσοφικήν παρατήρηση και την απαράμιλλον διανοητικήν καθαρότητα του αρχαίου λόγου. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι ο μέγιστος των στρατηλατών και εκπολιτιστών στον κόσμο όλων των εποχών, ο Μέγας Αλέξανδρος, είχε την Ιλιάδα στο προσκεφάλαιο του και ποτέ δεν την αποχωρίζετο, διότι μέσα σ’ αυτήν εύρισκε τις εμπνεύσεις του, τα πρότυπα ήθους και δράσεως-όπως τον ταχύπουν και ακαταμάχητον Αχιλλέα. Από τα Έπη αντλούσε την δύναμη και χαλύβδωνε την θέληση του να κάνει το ακατόρθωτο, να κατακτήσει όλο τον τότε γνωστό κόσμο, όχι μόνον με το ξίφος αλλά και με τον Ανθρωπισμό και τον Ελληνικό Πολιτισμό.
Αντί των Επών διδάσκεται η Βίβλος

Τίποτε στην πνευματικήν παραγωγήν της Ανθρωπότητος δεν έφθασεν , ούτε θα προσεγγίσει ποτέ τα Επη του Όμήρου. Ο Όμηρος είναι η μεγάλη φυλετική μας υπερηφάνεια, πλάι στον Παρθενώνα, περικλείων στα νοήματα του όλους μαζί τους μετέπειτα μεγάλους δημιουργούς της σκέψεως, είτε στην Ιστορίαν, είτε στην Τέχνην, είτε στην Επιστήμην, είτε στην Ποίηση. Αλλά ανεπαρκέστατα διδασκόμενος στις ημέρες μας από την σχολαστικήν αντίληψη του κρατούντος εκπαιδευτικού συστήματος και ελάχιστα διαδεδομένος και ως λογοτεχνία εξωσχολική μένει σχεδόν άγνωστος στο ευρύ κοινόν, ενώ θα ημπορούσε να χρησιμεύσει ως καθημερινή πνευματική τροφή των γενεών μας, να μας πλατύνει την διάνοιαν, να μας οξύνει την αντίληψη, να μας δυναμώσει την αυτοπεποίθηση, να μας πραΰνει την ψυχήν, να μας γιγαντώσει το φρόνημα και να μας φέρει και πάλι στις κομμένες ρίζες μας. Αντί της Ιλιάδος και Οδύσσειας διδάσκονται τα Ελληνόπουλα την ξενόφερτη, εγκληματική, ρατσιστική και ψυχοφθόρο Βίβλο , δηλαδή το πολιτικό βιβλίο της Εβραϊκής φυλής.

Η Ιλιάς στην συνολική της υπόθεση δεν είναι παρά ένα και μόνον απλούν επεισόδιον. Δεν αρχίζει καθόλου από το ειδύλλιον της φιλοξενίας του ωραίου Πάριδος , βασιλόπαιδος της Τροίας, στην αυλήν του Μενελάου , και της αρπαγής της Ελένης από αυτόν, ούτε καν από τον επακολουθήσαντα συναγερμόν των Ελλήνων βασιλέων και την συγκέντρωση του στόλου και του στρατού από τα διάφορα μέρη του Ελληνικού κόσμου , ή τον απόπλουν αυτών από την Αυλίδα προς την Τροία. Ευρίσκει τους Αχαιούς στρατοπεδευμένους στην παραλία της Τρωάδος, σε μεγίστη νευρικότητα, διότι ένας εκ των αρχηγών και ο «ανδρειότερος των Ελλήνων ηρώων», ο βασιλεύων της Φθίας Αχιλλεύς, έχει χολωθεί από την πράξη του αρχιστρατήγου βασιλέως των Μυκηνών Αγαμέμνονος, διότι του αφήρεσε μίαν αιχμάλωτη παρθένα, ονόματι Βρησηίδα. Αυτό το περιστατικόν είναι σχεδόν το παν. Ο Αχιλλεύς είναι ημίθεος, υιός του Πηλέως εκ της Νηρηίδος Θέτιδος και είναι στο σώμα άτρωτος, πλην της πτέρνας του που είναι τρωτός(εξ ού και η «Αχίλλειος πτέρνα») Ο Αχιλλεύς έχει κηρύξει ένα είδος απεργίας των όπλων και δεν ενδίδει όσο και αν τον παρακαλούν.
* Τούτο σήμερον θα εθεωρείτο στάση ενώπιον του εχθρού , παρότι ήτο ανεξάρτητος αρχηγός ενός εθνικού σώματος στα πλαίσια του Εκστρατευτικού Σώματος των Ελλήνων. Αν ήτο σήμερον ενδεχομένως να τον υποχρέωναν δια της βίας να επανέλθει στο πεδίον της μάχης, αλλά οι Έλληνες εσέβοντο τους θεσμούς και είχαν απόλυτη ελευθερία εκφράσεως και δράσεως.
Από την άποψη αυτή μπορούμε να πούμε ότι ο Αχιλλεύς είναι ο πρώτος απεργός μάχης στην παγκόσμια Ιστορία. Αν δε λάβομεν υπ’ όψιν ότι η απεργία αυτή λαμβάνει χώραν στο στρατό και μάλιστα εν εκστρατεία και ενώπιον του εχθρού, αυτό δείχνει τον βαθμό του πνεύματος ελευθερίας που επικρατούσε από αρχαιοτάτης εποχής στους Ελληνες. Επειδή όμως οι Τρώες επωφελούμενοι της αποχής του επιτίθενται και φέρουν συμφορές στο Ελληνικό στρατόπεδο , συγκατατίθεται να επιτρέψει να λάβει μέρος στην μάχην ο Πάτροκλος, ο επιστήθιος και ισάδελφος φίλος του. Ο Πάτροκλος φονεύεται από τον αδελφό του Πάριδος Έκτορα . Και τότε ώ! τότε, ο Αχιλλεύς λησμονήσας το θυμόν προ του πένθους του, περιβάλλεται την νέαν πανοπλίαν που του κατεσκεύασεν ο Ήφαιστος και εξορμά θυελλώδης, φονεύει τον Έκτορα και δίδει την νίκην εις τους Ελληνες , όχι όμως και την νίκη του πολέμου. Πόσοι κόσμοι όμως θεών και ανθρώπων κινούνται και με τι μεγαλείον, μέσα εις το επεισόδιον αυτό θα το παρακολουθήσετε εν συνεχεία….
Ο Όμηρος λοιπόν ήτο Έλλην και το λέμε αυτό διότι οι Τούρκοι ό,τι Ελληνικό στην Μικρά Ασία το βαφτίζουν είτε Ρωμαϊκό είτε Τουρκικό. Έτσι τον Όμηρο τον βάφτισαν «Ομέρ» και τον αποκαλούν Τούρκο πρόγονο τους εκ Σμύρνης.( Όπως τον Ομέρ-Βρυώνη)
*Οι Τούρκοι ακολουθούν δε πάντα την παλιά δοκιμασμένη μέθοδο του εκτουρκισμού, σύμφωνα με την αρχή ένα κράτος, μια φυλή, μια γλώσσα, μια θρησκεία, μια κουλτούρα ένας αρχηγός. Σ’ αυτό τους βοήθησε και η Ελληνική Πολιτεία και ιδιαιτέρως η Ορθοδοξία που εταύτισε την Ορθοδοξία με τον Ελληνισμό, με αποτέλεσμα να απολέσουμε εκατομμύρια Έλληνες που εκόντες –άκοντες ακολούθησαν άλλα θρησκευτικά δόγματα(Μουσουλμάνοι, Καθολικοί κλπ)Το χειρότερο όμως όλων είναι η απώλεια της Ελληνικής ψυχής και η μετάλλαξη της σε Ιουδαιοχριστιανική.
*Τις περιοχές που καταλαμβάνουν οι Τούρκοι με το ξίφος δεν τις παραδίδουν με την πέννα. Όπλο τους είναι το ψεύδος ο σφετερισμός και εκμετάλλευση της αρχαίας Ελληνικής κληρονομιάς -και όχι μόνον των Ελλήνων αλλά και των λοιπών εθνοτήτων- της Μικράς Ασίας.
Τα Έπη χάνονται στην αχλύ της Προϊστορίας , την οποία μόνον η Ελληνική γραφίδα και παράδοση κατέγραψαν. Την ονόμασαν Μυθολογία , είτε από άγνοια , είτε από κακόβουλη προαίρεση και φθόνο Δυτικοί. Όμως όπως απέδειξαν περιτράνως οι αρχαιολογικές ανασκαφές του Σλήμαν πρόκειται για βιωμένη ιστορία και τα γεγονότα που αναφέρονται είναι αληθινά και έλαβον χώρα στην Τροία και αλλαχού.
Η εκστρατεία στην Τροία δεν είναι η πρώτη και μοναδική εκστρατεία των Ελλήνων , διότι προ αμνημονεύτων χρόνων είχαν γίνει σειρά εκστρατειών με το όνομα «Αργοναυτικές» στα πέρατα τα της οικουμένης, κάτω από διαφόρους αρχηγούς με το όνομα Ζευς, Διόνυσος, Ερμής Τρισμέγιστος, Ηρακλής, Περσεύς, Ιάσων, Μίνως κ.α
Το όνομα δεν αφορούσε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο. Με το ίδιο όνομα υπήρξαν περισσότερα πρόσωπα. Αλλά και οι εκστρατείες που διεξήγαγον δεν ήσαν μία και μόνη αλλά αλληλοδιάδοχες και πολλαπλές

ΤΟ ΠΑΛΛΑΔΙΟ ΤΗΣ ΤΡΟΙΑΣ

Στην «Θεογονία» του Ησίοδου και στον «Ομηρικό Ύμνο» η θεά Αθηνά ονομάζεται Τριτογένεια, επειδή γεννήθηκε κοντά σε μια πηγή που ονομαζόταν Τριτωνίς. Οι αρχαίοι συγγραφείς διαφωνούν όσον αφορά τη χώρα που βρισκόταν η πηγή. Άλλοι έλεγαν πως βρισκόταν στην Βοιωτία, άλλοι πως βρισκόταν στην Κρήτη, άλλοι στην Αφρική (τη Λιβύη) και μερικοί στα πέρατα της γης, συγχέοντας την Αθηνά με τον Ωκεανό. Πολλές πόλεις επέμεναν πως η θεά γεννήθηκε σ' αυτές κι είχαν για επιχείρημα τους πως κατείχαν τα Παλλάδια, τα αγάλματα της Αθηνάς, που είχαν πέσει ως έλεγαν, απ΄ τον ουρανό.

Όμως το Παλλάδιο, το πιο ονομαστό είναι το Παλλάδιο της Τροίας. Γράφει ο Απολλόδωρος ο Αθηναίος «ήταν ένα άγαλμα ύψους τριών πήχεων και παράσταινε τη θεά με τα πόδια ενωμένα και στο χέρι της το δεξιό κρατούσε ένα δόρυ όρθιο και στ' αριστερό ρόκα και αδράχτι». Κατά το μύθο, το άγαλμα ετούτο το είχε η ίδια η θεά κατασκευάσει σύντροφος της Αθηνάς ήταν η Παλλάδα. Οι δυο νεαρές κοπέλες, η Παλλάδα και η Αθηνά, γυμνάζονταν με ασκήσεις αρκετά βίαιες και μια μέρα τσακώθηκαν κι η Παλλάδα ετοιμαζόταν να χτυπήσει την θεά, μα ο Δίας που φοβήθηκε μήπως πάθει τίποτα η δική του κόρη, έβαλε μπροστά της ως ασπίδα την αιγίδα, τρόμαξε η Παλλάδα απ' τη φοβερή ασπίδα και η Αθηνά τη χτύπησε και την άφησε νεκρή. Βαθιά απελπισμένη η θεά, έφτιαξε ένα ξύλινο ομοίωμα της νεκρής Παλλάδας κι έβαλε στο στήθος του την τρομερή αιγίδα και το τοποθέτησε προς τιμή της δίπλα στ' άγαλμα του Δία.



ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στην τολμηρή φιλοδοξία μας να σχολιάσουμε, ερμηνεύσουμε εκ νέου και αποκωδικοποιήσουμε την Ιλιάδα, αναλαμβάνουμε τούτο το δύσκολο έργο. Εκείνο κυρίως που θα επιδιώξουμε είναι να σχολιάσουμε τα στρατιωτικές αντιλήψεις της εποχής του Τρωικού πολέμου σε σχέση με τις επικρατούσες σήμερον. Επίσης να συγκρίνουμε τις ιδέες και δοξασίες της εποχής του Ομήρου με αυτές της εποχής μας, ελάχιστα χρόνια πριν από την 3η Χιλιετία. Η προσπάθειά μας αυτή δεν εκπηγάζει από κάποια προγονοπληξία, ή αρχαιολαγνία, αλλά από την σκέψη ότι τα αρχαία Ελληνικά κείμενα δίνουν όλες τις απαντήσεις στα σημερινά προβλήματα. Βοηθούν τους νέους να καταλάβουν τι σημαίνει ζωή, που πηγαίνουν, πως πρέπει να αγωνίζονται και πως να ξεπεράσουν τα σημερινά τους αδιέξοδα. Η αρχαία ελληνική γραμματεία δείχνει τον λόγο, για τον οποίον πρέπει να ζη κανείς και να έχη ελπίδες και σκοπό στην ζωή. Έτσι πιστεύουμε ότι θα συμβάλλουμε στο μέτρο των δυνάμεων μας στην ψυχοπνευματική ανόρθωση του Ελληνισμού που τόσο έχει εξουθενωθή και στερηθή από τα νάματα των προγονικών πνευματικών θησαυρών του. Διότι έχουμε παρατηρήσει ότι οι λαοί που έχουν βασίσει την παιδεία των στην Αρχαία Ελληνική Σκέψη προχώρησαν προς τον ορθολογισμό και αποκολλήθηκαν από τις σκοταδιστικές και αναχρονιστικές αντιλήψεις και τα δόγματα.Αντίθετα το Ελληνικό γένος και ιδιαίτερα το κομμάτι εκείνο που κατοικεί στην Ελλάδα, ζη ακόμη στο μισοσκόταδο, καθόσον η Ελλάδα δεν μπόρεσε να συμβαδίση με την Ευρωπαϊκή Αναγέννηση, ούσα υπόδουλος στον Τούρκο δυνάστη επί 400 περίπου χρόνια. Η διαφορά αυτή φάσεως μεταξύ των Ευρωπαϊκών λαών και της Ελλάδος μεταφράζεται σε διαφορετική Λογική και κοσμοθεώρηση, μολονότι δεν μας βρίσκει πάντα σύμφωνους η Ευρωπαϊκή ωφελιμιστική και υλιστική αντίληψη περί της ζωής, πολύ περισσότερο η πρόσφατη αγοραία αντίληψη περί της ζωής. Εκρίναμε λοιπόν σκόπιμο να αρχίσουμε από τον θείο Όμηρο, διότι αναμφισβήτητα, είναι ο πρώτος ποιητής στον κόσμο και θα μπορούσαμε να πούμε ότι δεν είναι μόνον ο ποιητής των Θεών αλλά και ο Θεός των ποιητών. Επομένως είναι φυσικό να αρχίση κανείς από τον Έλληνα Θεό-και όχι από τον Ιουδαίο Γιαχβέ-τον όμορφο Δία και τους συντρόφους του. Περί της καταγωγής του Ομήρου και της εποχής που συνέθεσε τα δύο μνημειακά αριστουργήματα της ποίησης, δεν είναι τίποτα θετικά γνωστό. Γιατί τα Έπη του Ομήρου είναι το απαύγασμα της Ελληνικής Σκέψης που έρχεται απο τα βάθη της Ιστορίας και την αχλύ της αρχέγονης Προϊστορίας. Και ναι μεν λέγεται ότι επτά πόλεις ερίζουν την καταγωγή του ποιητή, διεκδικούσαι η κάθε μια την αιωνία δόξα. Ωστόσο περισσότερον επιμένουν εις τους ανεξακρίβωτους τίτλους των εκ μεν των νήσων, η Λέσβος, εκ δε των άλλων πόλεων η Σμύρνη, η οποία ακόμη και «Μελισσογενή» τον αποκαλεί. Και φυσικά δεν εννοούμεν τους προσωρινούς κατακτητές της σημερινής Μικράς Ασίας σαν προπάτορες του Ομήρου -όπως η Τουρκική προπαγάνδα θέλει να παριστάνη- αλλά τα ένδοξα Ελληνικά φύλα της Ιωνίας που τον εξέθρεψαν και του έβαλαν στο στόμα το πνευματικό «Νέκταρ». Εν προκειμένω πρέπει να σημειώσουμε την αντίφαση, κατά την οποία το Τουρκικό κράτος από την μιά μεριά εκμεταλλεύεται εθνολογικά, ιστορικά και κατ’ άλλους πολλούς τρόπους την Αρχαία Ελληνική κληρονομιά της περιοχής, ενώ από την άλλη εχθρεύεται θανάσιμα τον Ελληνισμό σαν Ιδεολογία και πράξη Ανθρωπισμού και Δημοκρατίας θεωρώντας την αντίπαλο του. Το τουρκικό «εθνοκράτος» οικειοποιήθηκε την λαμπρή ιστορία της πολυφυλετικής Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Έτσι έφθασε στο σημείο να αποκαλή τον Όμηρο «Ομέρ» και να τον θεωρή πνευματικό πρόγονο των Τούρκων ταταρομογγόλων της κεντρικής Ασίας. Οι Έλληνες της Σμύρνης προτού εκδιωχθούν βίαια υπό των Τούρκων από τις πανάρχαιες πατρογονικές των εστίες, τον αποκαλούσαν «Μελισσογενή» διότι έλεγαν ότι κατοικούσε παρά τας όχθας του ποταμού Μέλητος, αλλά όλα ταύτα χάνονται στα βάθη της προϊστορίας και καλύπτονται από την αχλύ των δεκάδων ή και εκατοντάδων χιλιάδων ετών του Ελληνικού βίου. Οι Έλληνες πάντοτε γνώριζαν -από την απωτάτη εποχή του παγκόσμιου Ελληνικού Πολιτισμού του Διός έως του Μ. Αλεξάνδρου- ότι η ανάπτυξη και η ευδαιμονία αποκτώνται μόνον όταν λαμβάνουν την οικουμενική των διάσταση. Εγνώριζαν δηλαδή ότι δεν μπορεί ένα έθνος να υπάρξη για πολύ καιρό ελεύθερο, όταν περιβάλλεται από βαρβάρους, ούτε μπορεί να διαφυλάξη την ύπαρξη του κλινόμενο στον εαυτόν του. Τούτο μας εδίδαξε ο Μεγαλέξανδρος.
Ωστόσο δεν είναι Μυθολογία, δηλαδή παραμύθια όπως πίστευαν ορισμένοι στο παρελθόν, είτε από άγνοια είτε από κακή προαίρεση. Πρόκειται για βιωμένη και υπό κωδική μορφή Ιστορία και αληθινά γεγονότα που έλαβαν χώραν, όπως απέδειξαν περίτρανα οι ανασκαφές υπό τον Σλήμαν στην Τροία. Η χρονολογία δεν είναι απόλυτα γνωστή και πρέπει να αποκρυπτογραφηθή από τους ειδικούς. Πάντως, ο Τρωικός Πόλεμος ανάγεται σύμφωνα με σύγχρονες τεκμηριωμένες απόψεις πολύ πριν του 1350 π.Χ., ίσως και την 3 ή 4ην Χιλιετίαν, το δε περιεχόμενον των Επών και οι Πελασγικές του εκφράσεις μαρτυρούν ότι αυτά ίσως ανάγονται σε πολύ παλαιότερες εποχές Εκείνο πάντως που είναι υπερβέβαιον είναι ότι ο Όμηρος ήτο Έλλην -προφανώς εκ Μικράς Ασίας- ενώ υπάρχουν αρκετοί που αμφισβητούν ακόμη και το όνομα του, το οποίον ισχυρίζονται ότι σημαίνει «Λαϊκό Τραγούδι», καθ’ όσον τα Έπη ήσαν άθροισμα ωδών που εψάλλοντο η μία μετά την άλλη και τόπους και κατά καιρούς Αλλά δεν ήσαν μόνον ο Όμηρος Έλλην την καταγωγή και το γένος αλλά και όσοι έλαβον μέρος στον πόλεμο τούτο ήτοι: Αργείοι, Μυρμηδόνες, Τρώες, Θράκες, Λύκιοι, Κάρες, Παίονες, Φοίνικες κ.λπ. Επρόκειτο δηλαδή για τον πρώτο Μεγάλο Εμφύλιο Πόλεμο στην ανθρώπινη Ιστορία μεταξύ των Ελληνικών φυλών και ταυτοχρόνως και για την πρώτη μεγάλη υπερπόντια αποβατική εκστρατεία για την τιμωρία των Τρώων για την αρπαγή της ωραίας Ελένης και την επιστροφή της στην Σπάρτη. Επειδή όμως όλοι οι πόλεμοι ντύνονται ανέκαθεν με κάποιο ιδεολογικό μανδύα, ίσως να μην ήτο η πραγματική αιτία της εκστρατείας αυτής τα μάτια της ωραίας Ελένης, αλλά η μεγάλη στρατηγική αξία των Στενών που ήλεγχαν και ελέγχουν τις γραμμές ναυσιπλοίας από και προς τον Εύξεινο Πόντο καθώς και τις χερσαίες από την Ευρώπη προς την Μικρά Ασία και τανάπαλιν. Βέβαια ένας σοβαρός λόγος πρέπει να ήτο και τα αμύθητα πλούτη της Τροίας, που συνήσπισαν τους Έλληνες της ηπειρωτικής Ελλάδος και των νησιών εναντίον των Τρώων. Η εκστρατεία στην Τροία αποτελεί την πρώτη Συμμαχική Επιχείρηση της Ιστορίας κάτω απο την ηγεσία του βασιλιά των Μυκηνών Αγαμέμνονα. Το είδος αυτής της επιχείρησης είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και δύσκολη ακόμη και σήμερα και απαιτεί μακρούς και λεπτούς διπλωματικοστρατιωτικούς χειρισμούς μεταξύ των πολυάριθμων Ελληνικών φύλων, ώστε να οδηγήσουν εγκαίρως τις στρατιωτικές και ναυτικές των δυνάμεις στους λιμένες αναχώρησης για την Τροία. Η Συμμαχική Απόβαση στην Νορμανδία στις 6 Ιουνίου 1943 και η τελευταία στον Κόλπο το 1991 κατέδειξαν το μέγεθος των δυσκολιών αυτών των επιχειρήσεων ακόμη και σήμερα. Ο θρύλος θέλει τον Όμηρο τυφλό πλανόδιο τραγουδιστή. Αυτός σχεδίαζε τους στίχους του είτε εξ ιδίας αντιλήψεως, όντας σύγχρονος της εκστρατείας των Ελληνικών δυνάμεων στην Τρωάδα -κάτι δηλαδή σαν πολεμικός ανταποκριτής όπως θα λέγαμε σήμερα- είτε όντας πολύ μεταγενέστερος των γεγονότων επί τη βάσει των όσων ήκουσε να θρυλούνται εκ παραδόσεως από στόμα σε στόμα. Το βέβαιον είναι ότι ο κεντρικός κορμός της ιστορίας είναι ιστορικό γεγονός αποδεδειγμένο άλλωστε εκ των ανασκαφών στην Τροία και στην Ελλάδα. Αλλά κι αν κάποιος θεωρή τα Έπη υπερβολές δεν έχει παρά να γυρίση μερικές δεκαετίες πίσω στα ηρωικά Έπη του 1940-41, του 1912-13, του 1922 για να μην περιπλανηθούμε στην πλούσια σε ηρωικά κατορθώματα Ελληνική Ιστορία, αρχαία και νεώτερη. Τίποτα έκτοτε δεν έφθασε στην πνευματική παραγωγή της Ανθρωπότητος, ούτε πρόκειται να προσεγγίση ποτέ σε ύψος τον Όμηρο. Επομένως πρέπει να είμαστε φυλετικά υπερήφανοι γιατί βγάλαμε έναν Όμηρο, και να αποτελή για μας παράδειγμα δημιουργικότητος και αγωνιστικότητος, αντί να μιμούμεθα δίκην πηθίκων και να αντιγράφουμε με στειρότητα τα ξένα πολιτιστικά πρότυπα. Δυστυχώς λόγω του ανεπαρκούς εκπαιδευτικού μας συστήματος -για να μην πούμε του σκοπίμως διαβρωμένου από τα γνωστά ημεδαπά και ξένα κέντρα εξουσίας- τα Ελληνόπουλα στερούνται Κλασσικής Παιδείας, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να πλατύνουν την διάνοια των, να οξύνουν την αντίληψη των, να δυναμώσουν την Αυτοπεποίθηση των, να πραύνουν και ημερέψουν την ψυχή των και να γιγαντώσουν το Φρόνημα και την Αυτογνωσίαν των.
Βέβαια δεν πρέπει να λησμονηθή η σπουδαία προσπάθεια ορισμένων διανοουμένων, που αντιπαλεύοντας το παρόν ανθελληνικό, αντιπαραγωγικό και φθοροποιό ρεύμα των καιρών μας κατορθώνουν να φέρουν και πάλι στο φως της δημοσιότητος τα Ελληνικά πνευματικά έργα εντελώς αφιλοκερδώς και συχνά με σημαντική οικονομική ζημία των. Το αυτό συμβαίνει και με ορισμένους εκλεκτούς εκδοτικούς οίκους που τολμούν να εκδώσουν σύγχρονους μελετητές αρχαίων κειμένων, περισσότερο από πάθος και μεράκι παρά προς χάριν του κέδρους.
Η Ιλιάς, όπως θα διαπιστώσουν οι αναγνώστες, είναι ένα λίαν περιωρισμένο επεισόδιο, που αρχίζει όχι από την αρπαγή της ωραίας Ελένης υπό του Πάριδος από τα ανάκτορα του Μενελάου στήν Σπάρτη, ούτε και από την συγκέντωση του Ελληνικού Στόλου στην Αυλίδα, αλλά ούτε καν από την αρχή του 10ετούς αυτού πολέμου, αλλά από το τελευταίο επεισόδιο της τιτανομαχίας των Αχαιών με τους Τρώες και καταλήγει στον θάνατο του Πατρόκλου και του Έκτορα. Ουσιαστικά περιγράφονται το επεισόδιο της χολώσεως του Αχιλλέως και της αρνήσεως του να συμμετάσχη αυτός ο αήτητος βασιλεύς με τους Μυρμιδόνες του στην κατστροφική και αμφιταλαντευόμενης έκβασης μάχη. Τούτο στοίχισε πάμολλες απώλειες και από τα δύο στρατόπεδα και παρ’ ολίγον να κρίνη κατά τρόπον ολέθριο για τους Αχαιούς την έκβαση του πολέμου. Η μάχη κρίθηκε από το λάθος του Έκτορα να σκοτώση τον Πάτροκλο, γεγονός που εξόργισε τον θείο Αχιλλέα και έλυσε την «λευκή απεργία» του από το πεδίο της μάχης .Ο φόνος του Πατρόκλου στην σύγχρονη εποχή θα μπορούσε να παρομοιασθή με την επίθεση των Ιαπώνων στο Περλ Χάρμπορ, γεγονός που εξώθησε την Αμερική να βγη στον Β΄ ΠΠ υπέρ των Συμμάχων. Γιατί από την στιγμή που ο Αχιλλεύς ενεργοποιήθηκε στον πόλεμο τούτο, η Νίκη των Αχαιών με τις ωραίες κνημίδες και ο θάνατος του ηρωικού Έκτορος ήτο πλέον δεδομένη.
Για την Οδύσσεια δεν θα μιλήσουμε στο παρόν. Μόνον θα περιορισθούμε να πούμε ότι σ'αυτήν περιγράφεται ο αιώνιος Έλλην, το γνήσιον αυτό τέκνον της θάλλασας και των μεγάλων περιπετειών και περιπλανήσεων. Επίσης στο Επος αυτό θα διαπιστώσουμε το πολυμήχανον της φυλής μας, κάτι που οι εχθροί και άσπονδοι «φίλοι» μας σήμερα θέλουν να μας το στερήσουν και να κάνουν τους σύγχρονους Έλληνες να ξεχάσουμε την φυλετική μας ταυτότητα και πολιτιστική και πνευματική μας κληρονομιά. Τέλος πρέπει ιδιαίτερα να επισημανθή το οικουμενικό πνεύμα του Ελληνισμού, που τιμά την αξιοπρέπεια του ατόμου, προωθεί την ιδέα του Ανθρωπισμού, ανεξαρτήτως φυλής, χωρίς να κάνη εξαιρέσεις σε φίλους και εχθρούς, σε «εκλεκτούς λαούς» και παρακατιανούς, σε Ελληνες και ξένους. Το μεγαλείο του Ομήρου είναι ότι πουθενά δεν θα συναντήσουμε καταφρόνηση του αντιπάλου ή προτίμηση υπέρ φίλων και σε βάρος των εχθρών. Πάνω απ’ όλα τιμά την ανδρεία των Ηρώων, την Αξιοκρατία, ενώ δεν χαρίζεται ακόμη και στους Θεούς, τους οποίους κατεβάζει συχνα απο τον Όλυμπο και τους φέρνει κοντά στους θνητούς ανθρώπους, ενώ παράλληλα θεοποιεί τους Ήρωες με μιά σχέση συντροφικότητας προς τους Θεούς. Αυτή η σχέσηγ εξανθρωπίσεως του Θείου και θεοποιήσεως του Ανθρώπου είναι άγνωστη σε άλλες λατρείες. Για παράδειγμα, ο Θεός-Παντοκράτωρ στην Ιουδαϊκή θρησκεία κάνει ακόμη και ρατσιστικές δικρίσεις υπέρ του Λαού του, ενώ εχθρεύεται θανάσιμα και μισεί τους αντιπάλους, για τους οποίους παραγγέλλει τα πιό αποτρόπαια κακουργήματα. Ο Όμηρος μολονότι δεν αναφέρει πουθενά την λέξη «Δημοκρατία», εν τούτοις την κάνει καθημερινή πράξη μεταξύ του Ελληνικού στρατεύματος, με τις συχνές Συνελεύσεις προς λήψη αποφάσεων μέσα από τον διάλογο και την ανταλλαγή απόψεων, αλλά και την κριτική και αμφισβήτηση -ακόμη και του αρχιστρατήγου του Εκστρατευτικού Σώματος- του ένδοξου βασιλιά Αγαμέμνονα.

04/01/14 - 18:36
Οι Λαοί της Θάλασσας απασχόλησαν έντονα την επιστημονική κοινότητα ήδη από τον 19ο αιώνα όταν έγινε γνωστή η ύπαρξή τους από τις αιγυπτιακές πηγές [1].
Από τότε η έρευνα συστηματοποίησε και διεύρυνε τις γνώσεις μας πάνω στο θέμα χωρίς όμως να δώσει απάντηση στα ερωτήματα που τέθηκαν εξαρχής, όπως ποια ήταν η ταυτότητα αυτών των λαών.
Πριν ασχοληθούμε όμως με αυτό το φαινόμενο πρέπει να αναφερθούμε γενικότερα στο τέλος της Εποχής του Χαλκού στην ανατολική Μεσόγειο και στα αίτια τα οποία οδήγησαν σε αυτό.
Είναι γνωστό ότι κατά το δεύτερο μισό του 13ου αιώνα και το πρώτο μισό του 12ου αιώνα π. Χ. διαπιστώνουμε ότι τα περισσότερα ανακτορικά κέντρα στο Αιγαίο, την Ανατολία και τη Συροπαλαιστίνη καταστρέφονται.
Με άλλα λόγια παύουν να υπάρχουν τα μυκηναϊκά κέντρα, το κράτος των Χετταίων, τα συριακά βασίλεια, το κράτος της Αλασίγια, και παρά το ότι στην Αίγυπτο δεν παρατηρούνται καταστροφές, φαίνεται ότι από τα τέλη του 12ου αιώνα δεν ελέγχει την Παλαιστίνη και περιορίζεται στην κοιλάδα του Νείλου.
Η Μεσοποταμία δεν επηρεάζεται άμεσα από την κρίση του 12ου αιώνα.
Και έτσι άλλαξε οριστικά η εικόνα της ανατολικής Μεσογείου (εικ. 1) που προηγουμένως χαρακτηριζόταν από μια σχετική σταθερότητα και ένα αρκετά συστηματικό εμπόριο για τα δεδομένα της εποχής που ευνοούσε την επικοινωνία και τις πολιτισμικές επιρροές [2].
Πολλές προτάσεις έχουν γίνει για να αιτιολογήσουν αυτή την κατάσταση. Θα προσπαθήσουμε να τις συνοψίσουμε.
Μία θεωρία είναι αυτή των σεισμών [3] αλλά δε φαίνεται ότι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο καθώς τα αρχαιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι ο κυριότερος παράγοντας για τις καταστροφές ήταν ο ανθρώπινος.
Μία άλλη είναι αυτή της κλιματικής αλλαγής [4]. Είναι πολύ πιθανό ότι αυτή την περίοδο υπήρχε ξηρασία αλλά όχι σε όλη την λεκάνη της ανατολικής Μεσογείου ώστε να προκληθεί έλλειψη τροφίμων.
Η θεωρία για τη χρήση του σιδήρου ως πιο αποτελεσματικού υλικού για την κατασκευή όπλων και άρα ως αποφασιστικού μέσου στον πόλεμο δεν ισχύει επειδή σύμφωνα με τα αρχαιολογικά δεδομένα ο σίδηρος δεν ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένος στις εξεταζόμενες περιοχές [5].
Η θεωρία σχετικά με την κατάρρευση του συστήματος αν και πιθανόν έχει σωστά σημεία όπως αυτό της υπερεξειδικευμένης οικονομίας και της εξάρτησης από το εμπόριο δεν απαντά ικανοποιητικά στις εκτεταμένες καταστροφές [6].
Η θεώρηση των καταστροφών ως έργο πειρατικών επιδρομών δεν εξηγεί αν αυτές προκάλεσαν την κατάρρευση ή αν ήταν αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης [7].
Η θεωρία σχετικά με την αλλαγή στις τεχνικές πολέμου αν και θίγει μερικά πρακτικά ζητήματα δεν δίνει μια πειστική λύση [8].
Τελευταία άφησα τη θεωρία των μεταναστεύσεων η οποία και έχει άμεση σχέση με τους Λαούς της Θάλασσας [9]. Όσον αφορά πιο συγκεκριμένα στις μεταναστεύσεις φαίνεται ότι η περίπτωση των Δωριέων δεν έχει απαντηθεί ικανοποιητικά και πιθανόν να έχει σχέση με την παρακμή των ανακτόρων στο Αιγαίο [10].
ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
Ας δούμε λοιπόν πως αντιλήφθηκαν τις καταστροφές οι άνθρωποι που έζησαν τότε. Ξεκινάμε με την αιγυπτιακή οπτική, η οποία αποτέλεσε τη βάση για πολλές σύγχρονες θεωρίες [11].
ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
Τον 19ο αι. διαβάστηκαν οι επιγραφές στο Medinet Habu, στον ταφικό ναό του Ραμσή III. Εκεί αναφέρονται επιδρομές από συγκεκριμένους λαούς οι οποίοι ονομάστηκαν συμβατικά «Λαοί της Θάλασσας» από τους ερευνητές της εποχής [12].
Το ακόλουθο απόσπασμα, που χρονολογείται στο 1176 π. Χ., είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό:
« Οι ξένες χώρες έκαναν μία συνωμοσία στα νησιά τους. Ταυτόχρονα όλες οι χώρες μετακινήθηκαν, διασκορπίστηκαν πολεμώντας. Καμία χώρα δεν μπορούσε να αντισταθεί στη δύναμή τους, η χώρα των Χετταίων, το Qode (Κιλικία), η Κάρχεμις, η Αρζάβα και η Αλασίγια (Κύπρος) καταστράφηκαν [με τη μία].
Ένα στρατόπεδο [στήθηκε] σε μια τοποθεσία στο Amor (Amurru). Εξόντωσαν τους κατοίκους του, και η χώρα ήταν σαν να μην έχει υπάρξει. Έρχονταν προς την Αίγυπτο, ενώ η φλόγα ετοιμαζόταν εναντίον τους. Η ομοσπονδία τους αποτελούταν από τις ενωμένες χώρες των Peleset, των Tjeker, των Shekelesh, των Denye(n), και των Weshesh.
Άπλωσαν τα χέρια τους πάνω στις χώρες τόσο μακριά όσο ή περιφέρεια της γης, οι καρδιές τους ήταν βέβαιες και γεμάτες αυτοπεποίθηση: ‘Τα σχέδια μας θα πετύχουν’.» [13]
Μετά ο Φαραώ περιγράφει τη νίκη του: « Εκείνοι που έφτασαν στο σύνορό μου, το σπέρμα τους δεν υπάρχει, η καρδιά τους και η ψυχή τους έχουν τελειώσει διαπαντός.
Εκείνοι που ήρθαν μαζί από τη θάλασσα, η ολόκληρη φλόγα ήταν μπροστά τους στα στόμια του ποταμού, ενώ ένας φράχτης από λόγχες τους περιέβαλλε στην ακτή. Τους άρπαξαν, τους περικύκλωσαν, τους έριξαν καταγής
νεκρούς στην ακτή και στοίβαξαν τα πτώματα. Τα πλοία τους και τα υπάρχοντά τους χάθηκαν στη θάλασσα.» [14]
Οι παραπάνω επιγραφές συνοδεύονται και από την εικονιστική αναπαράσταση της μάχης στο χερσαίο σύνορο της Αιγύπτου, το Djahi, και της ναυμαχίας στο στόμιο του Νείλου, δίνοντάς μας έτσι μια εικόνα των εισβολέων (εικ. 2). Γενικά φορούν κοντό περίζωμα, φέρουν στρογγυλές ασπίδες, ξίφη και δόρατα.
Ένα στοιχείο που τους χωρίζει σε δύο διακριτές ομάδες είναι το κάλυμμα της Κεφαλής [15]. Οι μεν που φορούν αυτό που συμβατικά αποκαλείται «φτερωτό κάλυμμα κεφαλής» και οι δε που φορούν κερασφόρο κράνος.
Τα σχετικά περί μετανάστευσης συνδέονται με την απεικόνιση κάρων στα οποία επιβαίνουν γυναίκες και παιδιά και τα οποία σέρνουν βόδια.
Ο τύπος απόδοσης των γυναικών δεν είναι ομοιόμορφος συμφωνώντας άλλωστε με το πλήθος των ονομαζόμενων λαών αλλά και με τη θεωρία ότι κατά τη διάρκεια της πορείας τους ενώθηκαν μαζί τους και κάτοικοι των τόπων από τους οποίους πέρασαν [16].
Εκτός από αυτό το «γεγονός», αν μπορούμε να το ονομάσουμε έτσι καθώς υπάρχει διαφωνία σχετικά με το αν οι αιγυπτιακές πηγές αναφέρονται σε ένα μόνο συμβάν ή αν συνόψισαν στη διήγηση πολλά μικροεπεισόδια [17], υπάρχει και ένα προγενέστερο το οποίο χρονολογείται στο 1209 π. Χ., κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Merneptah.
Σε αυτή την περίπτωση έχουμε μια εισβολή Λίβυων οι οποίοι απ’ ότι φαίνεται σκόπευαν να εγκατασταθούν κάπου στα δυτικά του Δέλτα του Νείλου. Οι Λίβυοι συνεπικουρούνταν από τους Sherden, τους Shekelesh, τους Teresh, τους Ekwesh ή Akaiwasha και τους Lukka [18].
Η έρευνα λόγω της παρουσίας των Shekelesh και στις δύο περιπτώσεις αλλά και λόγω των γεωγραφικών προσδιορισμών που δίνονται όπως, «οι βόρειες χώρες...», «... στα νησιά τους.», έχει συνδέσει αυτές τις δύο ομάδες [19].
Όμως για να ξαναγυρίσουμε στο πρώτο μισό του 12ου αι., διαβάζουμε στον πάπυρο Harris πως μεταχειρίστηκε ο Ραμσής ΙΙΙ τους ηττημένους αντιπάλους του:
«Διεύρυνα όλα τα σύνορα της Αιγύπτου. Κατατρόπωσα εκείνους που επέδραμαν σε αυτά από τις χώρες τους. Έσφαξα τους Denyen [που είναι] στα νησιά τους, οι Tjeker και οι Peleset έγιναν στάχτη.
Οι Sherden και οι Weshesh της θάλασσας, έγιναν σαν αυτούς που δεν υπάρχουν, αιχμαλωτίστηκαν ταυτόχρονα, μεταφέρθηκαν σαν αιχμάλωτοι στην Αίγυπτο, σαν την άμμο της ακτής. Τους εγκατέστησα σε οχυρά, δεμένους στο όνομά μου. Οι τάξεις τους ήταν πολυάριθμες, εκατοντάδες χιλιάδες...» [20]
ΟΥΓΚΑΡΙΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
Τα αρχεία από την Ουγκαρίτ (εικ. 3) δεν είναι το ίδιο λεπτομερή με τα αιγυπτιακά για την ταυτότητα των εισβολέων. Περισσότερο καταγράφουν τα συναισθήματα τρόμου των κατοίκων της. Σε μία πινακίδα όμως έχουμε ένα όνομα.
Τη στέλνει ένας βασιλιάς των Χετταίων του οποίου δεν διασώζεται το όνομα:
« Έτσι λέει η Υψηλότητά του, ο Μεγάλος Βασιλιάς. Πες στον επικεφαλής επόπτη: Τώρα, [εκεί] μαζί σου, ο κύριος σου ο βασιλιάς είναι [ακόμη πολύ] νέος.
Δεν ξέρει τίποτα. Και εγώ, η Υψηλότητά μου, του είχα ανακοινώσει μια εντολή σχετικά με τον Ibnadusu, τον οποίο οι Shikalayu που ζουν πάνω σε πλοία είχαν
απαγάγει. Γι αυτό στέλνω τον Nirga’ili, ο οποίος είναι kartappu με εμένα, σε εσένα.
Και εσύ, στείλε τον Ibnadusu, τον οποίο οι Shikalayu είχαν απαγάγει, σε εμένα.
Θα τον ρωτήσω σχετικά με τους Shikalayu, και μετά ας επιστρέψει στην Ουγκαρίτ.» [21]
Μεγάλο ενδιαφέρον επίσης έχει η απάντηση του βασιλιά της Ουγκαρίτ προς τον βασιλιά της Αλασίγια, η οποία χρονολογείται ακριβώς πριν την καταστροφή της πόλης: « Πες στον βασιλιά της Αλασίγια, τον πατέρα μου.
Έτσι λέει ο βασιλιάς της Ουγκαρίτ, ο γιος σου: Πατέρα μου, τώρα τα πλοία του εχθρού έρχονται. Πυρπολούν τις πόλεις μου και έχουν κάνει κακό στη γη μου.
Δεν ξέρει ο πατέρας μου ότι όλο το πεζικό και [άρματά] μου βρίσκονται σταθμευμένα στη χώρα των Χετταίων και ότι όλα τα πλοία μου βρίσκονται σταθμευμένα στη χώρα των Lukka;
Δεν έχουν επιστρέψει ακόμη, και έτσι η χώρα μου είναι απροστάτευτη. Ο πατέρας μου ας είναι ενήμερος για αυτό το θέμα. Τώρα τα επτά πλοία του εχθρού που έρχονταν μας έχουν βλάψει. Τώρα αν άλλα πλοία του εχθρού εμφανιστούν, στείλε μου ένα μήνυμα με κάποιον τρόπο (;) ώστε να ξέρω.» [22]
ΧΕΤΤΙΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
Αναφορικά με τους Χετταίους (εικ. 4) θα μας απασχολήσουν οι δύο τελευταίοι βασιλείς τους, ο Tudhaliya IV (1237-1209) και ο Suppiluliuma II (1207-;). Μαθαίνουμε από τα χεττιτικά αρχεία ότι ο Tudhaliya ηττήθηκε από τους Ασσύριους στην περιοχή του βόρειου Ευφράτη [23].
Αυτό πιθανόν να μείωσε το κύρος του προς τους υποτελείς του.
Όμως στα δυτικά αποδείχθηκε ιδιαίτερα δραστήριος καθώς κατέπνιξε μια εξέγερση στην περιοχή του ποταμού Seha, πήρε υπό τον έλεγχο του την Millawanda ελαχιστοποιώντας την επιρροή της Ahhiyawa στην περιοχή, επανέφερε τον έκπτωτο ηγεμόνα της Wilusa στο θρόνο του [24] και το σημαντικότερο από όλα κατέκτησε, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, την Αλασίγια [25].
Σε διπλωματικό επίπεδο απαγόρευσε τη διεκπεραίωση του εμπορίου της Ασσυρίας με την Ahhiyawa στα λιμάνια του Amurru [26]. Στο εσωτερικό φαίνεται ότι αντιμετώπισε κάποιο πραξικόπημα [27].
Ο Suppiluliuma κατέκτησε τις χώρες Wiyanawanda, Tamina, Masa, Lukka και Ikuna, οι οποίες τοποθετούνται όλες στη νοτιοδυτική Ανατολία.
Αυτές οι κατακτήσεις μάλλον σχετίζονται με την αστάθεια που προκαλούσε στην περιοχή το βασίλειο της Tarhuntassa, το οποίο δεν υπάκουε πλέον στη Hattusas [28].
Απ’ ότι φαίνεται αντιμετώπισε και αυτός εσωτερικά προβλήματα. Ακόμη πραγματοποίησε τις μοναδικές ναυμαχίες στη χεττιτική ιστορία [29]:
« Ο πατέρας μου [.............] κινητοποιήθηκα εγώ ο Suppiluliuma, ο Μεγάλος Βασιλιάς, αμέσως [διέσχισα/έφτασα] (σ)τη θάλασσα. Τα πλοία της Αλασίγια με συνάντησαν στη θάλασσα τρεις φορές για μάχη, και εγώ τους κατέστρεψα.
Και κατέλαβα τα πλοία και τους έβαλα φωτιά μέσα στη θάλασσα. Αλλά όταν έφτασα σε στεγνή γη (;), οι εχθροί από την Αλασίγια ήρθαν με πλήθος εναντίον μου για μάχη.»
Οι πολεμικές δραστηριότητες των δύο ηγεμόνων στην Αλασίγια εξηγούνται πιθανόν από την επιθυμία τους να κρατήσουν ανοιχτό το θαλάσσιο δρόμο με την Αίγυπτο από την οποία λάμβαναν σιτηρά, από τα οποία εξαρτούνταν όλο και περισσότερο. Όπως διαβάζουμε σε ένα γράμμα προς την Ουγκαρίτ:
« Και έτσι (η πόλη) Ura [έδρασε (;)] με αυτό τον τρόπο... και για τον Ήλιο Μου την τροφή που έχουν φυλάξει. Ο Ήλιος Μου τους έδειξε 2000 kor (περίπου 450 τόννοι) σιτάρι να έρχεται από το Mukish.
Πρέπει να τους προμηθεύσετε με ένα μεγάλο πλοίο με πλήρωμα, και αυτοί πρέπει να μεταφέρουν το σιτάρι στη χώρα τους. Θα το μεταφέρουν σε μία ή δύο αποστολές. Δεν πρέπει να καθυστερήσετε το πλοίο τους!»
Το γράμμα τελειώνει δηλώνοντας ότι πρόκειται για ζήτημα ζωής και θανάτου.
Αυτό μοιάζει αρκετά με μια αναφορά του Merneptah για ένα φορτίο σιταριού που έστειλε για «να κρατήσει ζωντανή τη χώρα των Χετταίων» [30].
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΕΣ ΠΗΓΕΣ
Από τα στοιχεία που μας δίνουν οι πηγές της εποχής, και κυρίως από τις αιγυπτιακές, μπορούμε να σκιαγραφήσουμε μια υποθετική διαδρομή των Λαών της Θάλασσας.
Καθώς στις μέρες είναι γενικά αποδεκτό ότι ο χώρος προέλευσής τους είναι το Αιγαίο [31] θα εξετάσουμε αν η παρουσία τους είναι ανιχνεύσιμη στις περιοχές από τις οποίες πέρασαν σύμφωνα με τους Αιγυπτίους.
ΑΙΓΑΙΟ
Αν παρακάμψουμε τις καταστροφές στον αιγαιακό χώρο, επειδή υπάρχουν προβλήματα χρονολόγησης και συγχρονισμού αναμεταξύ τους, θα παρατηρήσουμε τη διάδοση αιγαιακών πολιτισμικών στοιχείων από το 1200 π. Χ., όταν ξεκινά γενικά η ΥΕ ΙΙΙΓ περίοδος [32], σε περιοχές που προηγουμένως δεν είχαν συναντηθεί.
Ξεκινάμε λοιπόν από το Εμποριό της Χίου. Η Χίος αν και ήταν γνωστή στους Μυκηναίους ανήκε πολιτισμικά στη δυτική Ανατολία [33].
Η εμφάνιση Διακοσμημένης [34], χρηστικής (μαγειρικά σκεύη [35]) και αποθηκευτικής ΥΕ ΙΙΙΓ κεραμικής, μαζί με διαφόρων ειδών ειδώλια οδήγησε στο συμπέρασμα ότι το Εμποριό ήταν μυκηναϊκή αποικία [36].
Προχωράμε στο Bademgediği Tepe, το οποίο βρίσκεται κοντά στην Έφεσο και πιθανόν να ήταν η περιοχή Purunda της Αρζάβα που καταστράφηκε από τον Μουρσίλις ΙΙ κατά τον 14ο αιώνα [37].
Η τοποθεσία ξανακατοικήθηκε τον 12ο αιώνα και παρότι παρατηρούμε πολιτισμική συνέχεια στην κεραμική έχουμε και νέα χαρακτηριστικά και συγκεκριμένα ΥΕ ΙΙΙΓ κεραμική που καλύπτει όλο το φάσμα του 12 και 11 αιώνα [38] μαζί με αιγαιακά υφαντικά βάρη [39].
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον όμως έχει η διακοσμημένη κεραμική καθώς βρέθηκαν απεικονίσεις πολεμιστών που θυμίζουν έντονα αυτές του Medinet Habu [40] (εικ. 6).
ΚΙΛΙΚΙΑ
Η επόμενη περιοχή με ενδιαφέρον υλικό είναι η Κιλικία, η Kizzuwatna των Χετταίων. Κατά την χεττιτική περίοδο οι μυκηναϊκές εισαγωγές είναι ελάχιστες [41]. Η φάση ΙΙΑ της Ταρσού καταστράφηκε από φωτιά και ξανακατοικήθηκε αμέσως [42].
Στην φάση ΙΙΒ είναι που παρατηρούμε την τομή στην Ταρσό καθώς έχουμε μεγάλες ποσότητες διακοσμημένης ΥΕ ΙΙΙΓ κεραμικής και αιγαιακά μαγειρικά σκεύη [43] που παρήχθησαν κυρίως τοπικά [44].
Η βίαιη καταστροφή μαζί με την εμφάνιση αιγαιακών χαρακτηριστικών και η ταύτιση του Qode με την Kizzuwatna θεωρήθηκε ότι συνδέουν αυτή την περίοδο της Κιλικίας με τους Λαούς της Θάλασσας [45].
Εκτός όμως από τα αρχαιολογικά δεδομένα άφθονα είναι και τα επιγραφικά δεδομένα και οι παραδόσεις σχετικά με την Κιλικία. Η πιο ενδιαφέρουσα ιστορία που συνδέεται με την περιοχή και την περίοδο που εξετάζουμε είναι αυτή του Μόψου.
Η ιστορία του Μόψου όπως μας την παραδίδουν ο Ηρόδοτος και ο Ξάνθος ο Λυδός είναι περιληπτικά η ακόλουθη. Ο Αμφίλοχος, ο Κάλχας, ο Λεοντέας, ο
Ποδαλείριος και ο Πολυποίτης άφησαν τα πλοία τους στην Τροία και προχώρησαν πεζοί ως την Κολοφώνα [46]. Εκεί συνάντησαν τον Μόψο, τον εγγονό του Τειρεσία, ο οποίος νίκησε σε μαντικό αγώνα τον Κάλχα που πέθανε και θάφτηκε εκεί [47].
Με την ηγεσία πλέον του Μόψου συνέχισαν την πορεία τους ιδρύοντας πόλεις στην Παμφυλία ώσπου έφτασαν στην Κιλικία όπου ο Αμφίλοχος και ο Μόψος ίδρυσαν τη Μάλλο [48].
Όμως υπάρχουν και γενικότερες αναφορές ότι σκορπίστηκαν στη Συρία και τη Φοινίκη και μια πιο συγκεκριμένη, σύμφωνα με την οποία ο Μόψος έπνιξε την Αταργάτη μαζί με τον γιο της Ιχθύ σε μια λίμνη κοντά στην Ασκαλώνα [49].
Οι δίγλωσσες επιγραφές που βρέθηκαν στο Karatepe και στο Çineköy αναφέρουν την ύπαρξη του βασιλείου της Hiyawa στο οποίο βασίλευε ο οίκος του Μόψου. Συγκεκριμένα το βασίλειο ονομάζεται Hiyawa στα λουβικά και φαίνεται ότι προήλθε από την παραφθορά του Ahhiyawa.
Στα φοινικικά αναφέρεται ως dnnym το οποίο σχετίζεται με την πόλη των Αδάνων (adanawa).
Έτσι όχι μόνο έχουμε την μεταφορά ενός αιγαιακού ονόματος στην Κιλικία αλλά και οι Denyen των Αιγυπτίων φαίνεται να ταιριάζουν με την όλη υπόθεση. Η γενική εικόνα είναι ότι ο Μόψος και η ιστορία του πιθανότατα έχουν ιστορική βάση [50].
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
1 Champollion 1836; Chabas 1872; Maspero 1881, 2 Mieroop 2007: 223-234, 3 Schaeffer 1968: 753-68; Kilian 1988; Drews 1995: 33-47,4 Carpenter 1968; Drews 1995: 77-84, 5 Snodgrass 1982; Drews 1995: 73-76, 6 Liverani 1987: 69; Drews 1995: 85-90; Sherratt 2001: 238; Dickinson 2006: 46
7 Desborough 1964: 220-29; Drews 1995: 91-93, 8 Drews 1995: 97-225, 9 Sandars 1985; Drews 1995: 48-72; Dickinson 2006: 43-57; Yasur-Landau 2010: 122-193, 10 Desborough 1972: 22-23, 111; Snodgrass 1971: 311-312; Hooker 1976: 173, 176; Chadwick 1976; Finkelberg 2005: 140-149; Dickinson 2006: 44-45,
11 Woudhuizen 2006: 35, 1213 Wilson 1969: 262; Cline – O'Connor 2003: 109, 14 Wilson 1969: 262-263; Cline – O'Connor 2003: 136, 15 Stadelmann 1984; Cline – O'Connor 2003: 131, 16 Yasur-Landau 2003: 590-592; Yasur-Landau 2010: 164-171,
17 Redford 2000: 13; Drews 2000; Cifola 1988; Cline – O'Connor 2003: 110 Maspero 1881, 18 Breasted 1906α: 238-264; Cline – O'Connor 2003: 135
19 Breasted 1906α: 255; Sandars 1985: 112; Cline – O'Connor 2003: 111, 20 Breasted 1906β: 201-202; Sandars 1985: 133; Cline – O'Connor 2003: 138
21 Malbran – Labat 1991: 38-39; Dietrich – Loretz 1978; Woudhuizen 2006: 47, 22 Astour 1965; Hoftijzer – Soldt 1998: 343; Woudhuizen 2006: 49, 23 Bryce 2005: 313-319
24 Bryce 2005: 305-308, 25 Bryce 2005: 321-323, 26 Bryce 2005: 309-310, 27 Bryce 2005: 319-321, 28 Bryce 2005: 329-331, 29 Bryce 2005: 332-333
30 Bryce 2005: 331-332, 31 Yasur-Landau 2010: 335-338, 32 Jung 2010: 171-180, 33 Guzowska – Yasur-Landau 2003: 472-474, 34 Mountjoy 1999: 1149-1153,35 Hood 1982: 618-619, 36 Hood 1986: 171, 179-180, 37 Meriç 2003, 38 Mountjoy 2005: 423-428, 39 Meriç 2003: fig. 11, 40 Mountjoy 2005: fig. 96,
41 Mee 1978: 131-132; Sherratt – Crouwel 1987: 325-326, 42 Goldman 1956: 49-59, 43 Goldman 1956: 217, 44 Mee 1978: 145; French 1975: 74; Mountjoy 1993: 175; Sherratt – Crouwel 1987: 340, 45 Sandars 1985: 153, 155; Dothan 1982: 217; Desideri – Jasink 1990:102-109, 46 Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη, Επιτομή, 2
47 Στράβων, Γεωγραφικών ΙΔ, C.642, 48 Στράβων, Γεωγραφικών ΙΔ, C.676, 49 Αθήναιος, Δειπνοσοφιστών Η, 346e, 50 Barnett 1953; Hawkins 2005; Lemaire 2006; Jasink – Marino 2007
Αντώνιος Παπαδόπουλος
Αρχαιολόγος, Μεταπτυχιακός Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Χαϊδελβέρης
Συνέχεια στο Β΄ και τελευταίο ΜΕΡΟΣ. Πιέσατε ΕΔΩ
(perialos.blogspot.gr)
Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr


 

ΑΤΟΜΙΚΟΤΗΤΑ, ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΙ ΒΟΥΛΗΣΗ

 

Ο Κορνήλιος Καστοριάδης αναζητά στα ομηρικά έπη τις ρίζες τής ελληνικής αντίληψης τού κόσμου.

Η εξαθλίωση τού ανθρώπουμε την «ασθένεια τής βούλησης» στο χριστιανισμό.

 Πολλά χωρία, τόσο στην Ιλιάδα όσο και στην Οδύσσεια, παρουσιάζουν ρητά τούς δισταγμούς των ηρώων. Τούς δείχνουν τη στιγμή τής μάχης να αντιπαραθέτουν μέσα τους αντιφατικά πράγματα, αυτό, που θα ονομάσει αργότερα ο Πλάτων «διάλογο ψυχής με τον εαυτό της». Ο Όμηρος χρησιμοποιεί π.χ. την έκφραση «δίχα θυμόν έχειν», προκειμένου να περιγράψει το πνεύμα τού ήρωα, που αμφιταλαντεύεται μεταξύ δυο αντιφατικών θέσεων (βλ. Οδ. π 73, που επαναλαβάνεται ελαφρώς παραλλαγμένο στην τ 524).

Και η λήψη τής απόφασης συνδέεται άρρηκτα με μια ρητή ενδοσκόπηση, με τον έλεγχο των υπέρ και των κατά, των κινήτρων, που οδηγούν τον ήρωα στην πράξη ή στην αδράνεια. Όλα αυτά είναι απολύτως εμφανή σε όλη την έκταση των επών.

 Παρά ταύτα παρεμβάλλεται εδώ μια συζήτηση -δευτερεύουσα σίγουρα- που δεν θα ήθελα όμως να αποφύγω. Υποστηρίχτηκε(1), και συνεχίζει να υποστηρίζεται(2), ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει πραγματική απόφαση στον ελληνικό κόσμο, τουλάχιστον στα ομηρικά έπη, αλλά και πέραν αυτών, μέχρι τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, διότι η αρχαία Ελλάδα αγνοεί την έννοια τής βούλησης.

Βέβαια, η λέξη βούλησις δεν απαντά στον Όμηρο -ούτε και πολύ αργότερα- για να υποδείξει την ψυχική ιδιότητα ή στάση που θα οδηγούσε στην επιλογή μεταξύ δύο πραγμάτων ή που θα στηρίξει την απόφαση. Γιατί όμως να συμπεράνουμε εξ αυτού την παντελή απουσία τής ίδιας τής έννοιας; Υφίσταται εν προκειμένω σύγχυση μεταξύ τής άγνοιας μιας λέξης ή τής μη θεματοποίησης μιας έννοιας από κάποια γλώσσα και τής απουσίας τής ίδιας τής έννοιας. Είναι σχεδόν σαν να υποστηρίζουμε, ότι οι Έλληνες δεν είχαν υποσυνείδητο, επειδή δεν υπάρχει λέξη, που να το ονοματίζει! Το ερώτημα που πρέπει να τεθεί είναι, γιατί μέχρι μια σχετικά ύστερη χρονολογία δεν θεματοποίησαν τη βούληση.

 Προσωπικά πιστεύω, ότι δεν αγνοούσαν καθόλου την έννοια, αλλά ότι γι΄ αυτούς η βούληση δεν αποτελούσε πρόβλημα. Και ότι, πίσω από τη σύγχρονη θεματοποίηση τής έννοιας, στη ρίζα της, υποκρύπτεται κάτι άλλο.

 Θα πρέπει εδώ να ακολουθήσουμε μιαν άλλη θεωρητική γενεαλογία, την ιουδαϊκή και τη χριστιανική. Διότι από την εποχή ακριβώς τού χριστιανισμού, αλλά αναμφίβολα ήδηαπό τον ιουδαϊσμό, ο ανθρώπινος κόσμος κατατρύχεται από μια ουσιαστική

ασθένεια: την ασθένεια τής βούλησης, η οποία έχει μια σαφή οντο-θεολογική καταγωγή αναπόσπαστη από την έννοια τού αμαρτήματος (σ.σ. βλ. Ο αέναος φαύλος κύκλος τής χριστιανικής υποταγής: Aμαρτία - Μετάνοια - Άφεση - Αμαρτία.) Οφείλουμε να πράξουμε κάτι, για το οποίο δεν είμαστε ίσως ικανοί, πράγμα, που αποτελεί σφάλμα. Αποδίδουμε επομένως στον εαυτό μας την αιτία αυτής τής ανικανότητας με τη μορφή τής κακής θέλησης ή τής ανεπαρκούς βούλησης.

 Στους Έλληνες όμως, δεν υπάρχει αμαρτία, άρα δεν μπορεί να υπάρξει και θεματοποίηση τής σχετικής με τη βούληση προβληματικής. Η ρίζα βρίσκεται εδώ, οι δε απολήξεις της φθάνουν σε όλη τη σύγχρονη λογοτεχνία, τουλάχιστον από τον Άμλετ μέχρι τον Αδόλφο τού Benjamin Constant και τούς μυθιστοριογράφους τού 19ου αιώνα. Ο λιπόψυχος ήρωας είναι γεμάτος ιδέες για να αλλάξει τον κόσμο, είναι όμως αργά για να τις υλοποιήσει, ίσως αύριο... Όλη αυτή η νεφελώδης θεματική απουσιάζει από το τεράστιο σώμα τής αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας, στην οποία βρίσκουμε τον εσωτερικό διάλογο, το δισταγμό, την αμφιβολία και τελικά την απόφαση για δράση ή παραίτηση, δεν βρίσκουμε όμως, παρά μόνο τελείως περιθωριακά, την πρόσθετη αυτή στιγμή τής ασθενούς βούλησης. Δεν πρόκειται, επομένως, για μη ανακάλυψη τής βούλησης από τούς Έλληνες, αλλά για μη ύπαρξη τής ασθένειας τής βούλησης, των «ασθενειών βούλησης», όπως έλεγαν τα εγχειρίδια ψυχιατρικής τού 19ου αιώνα(3), και τής βούλησης ως ασθένειας.

«Γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου»...

 Η χριστιανική ηθική βασίζεται στα εφευρήματα τής ένοχης συνείδησης και τής ενοχής, που τελικά αναστέλλουν την ελεύθερη βούληση και επομένως την ίδια την ελεύθερη εξέλιξη τής ζωής. Η έλλειψη βούλησης εξαγιάζεται στο χριστιανισμό κατά τον Ευαγγελισμό, όταν άβουλη η Μαριάμ ακούει και δέχεται μοιρολατρικά αυτά, που τής ανακοινώνει ο Γαβριήλ, ψελλίζοντας: «Ιδού η δούλη Κυρίου γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου» (Λουκ.1,3).

Περισσότερα ... (


)



ΟΜΙΛΟΥΜΕ ΟΜΗΡΙΚΑ;
 

ΘΕΜΑ: Προς γλωσσολάτρες * * * * *

          Στο παρόν σημείωμα έχει αποθησαυρισθεί σειρά φράσεων που προέρχονται από την αρχαιοελληνική Γραμματεία ή πρόκειται για ευαγγελικές ρήσεις που καθεμιά τους κρίθηκε κάποια στιγμή ότι εκφράζει επιγραμματικά και με τον πιο παραστατικό τρόπο συγκεκριμένες προτροπές ή καταστάσεις, γι’ αυτό και «πέρασαν» στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. Θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν και ως λόγιες φράσεις αφού ανήκουν σε ένα γλωσσικό ιδίωμα, το οποίο ομιλείτο  σε παλαιότερες εποχές από ανθρώπους που γνώριζαν στο σύνολό του την ορθή χρήση, σε αντίθεση  με τους επιγενόμενους που λόγω ελλιπούς παιδείας και στο βωμό της ήσσονος προσπάθειας απλούστευσαν τούτο με αποτέλεσμα να προκύψει η σημερινή παραφθαρμένη εκδοχή του (Το ότι η δημοτική σήμερα αποδίδει ένα εύχυμο και ζωντανό λόγο που εκφράζει τους σημερινούς χρήστες της γλώσσας είναι γεγονός, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν ήταν εξίσου εναργής και χυμώδης  ο λόγος του Σοφοκλή ή του Αριστοφάνη στην εποχή τους…). Ας είναι… Οι περισσότερες από τις ενδεικτικά σταχυολογημένες πιο κάτω φράσεις είναι οικείες στους παλαιότερους, έστω κι αν δεν τις χρησιμοποιούν, ενώ είναι σχεδόν εντελώς άγνωστες στους νεότερους, που ποτέ δεν θα τις χρησιμοποιήσουν. Γι’ αυτό και, όντας λάτρης της γλώσσας και αθεράπευτος νοσταλγός της, αισθάνομαι ότι, προωθώντας τις ενλόγω φράσεις, λιγότερο κάνω μια υπόμνηση γι’ αυτές και περισσότερο ένα μνημόσυνό τους. ν.μ.

Α

αβρόχοις ποσί: με στεγνά πόδια, μεταφ. χωρίς υλική ή ηθική ζημιά.

αγρόν ηγόρασε: αδιαφόρησε τελείως.

άγομαι και φέρομαι: είμαι έρμαιο στα χέρια κάποιου (παρασύρομαι).

άδυτο των αδύτων: απόκρυφο, μυστικό και απρόσιτο μέρος.

αιδώς Αργείοι: δεν ντρέπεστε επιτέλους;

αιέν αριστεύειν: πάντοτε ν’αριστεύετε.

αι γενεαί πάσαι: όλοι οι άνθρωποι.

αιχμή δόρατος: το ισχυρότερο σημείο.

άκρατος οίνος: ανόθευτο κρασί.

άκρον άωτον: αποκορύφωμα, ακρότατο σημείο.

άλλαι μεν αι βουλαί των ανθρώπων, άλλα δε Θεός κελεύει: άλλα τα σχέδια των ανθρώπων και άλλες οι θελήσεις του Θεού.

αλήστου μνήμης: αείμνηστος, αλησμόνητος.

άμοιρος ευθυνών: αμέτοχος ευθυνών.

αμ’έπος αμ’έργον: μόλις το είπε και το έκανε.

ανέκαθεν: από παλιά, εξαρχής, πάντοτε.

άνευ αποχρώντος λόγου: χωρίς σοβαρό λόγο.

ανάγκα και Θεοί πείθονται: μπροστά στην ανάγκη υποκύπτουν και οι Θεοί.

ανακρούω πρύμναν: οπισθοχωρώ κωπηλατώντας, υπαναχωρώ, κάνω στροφή. αναξέω πληγάς: ξαναθυμίζω παλιά μίση.

ανά πάσαν στιγμήν: από στιγμή σε στιγμή.

άνευ αντικρίσματος: χωρίς πραγματική αξία.

ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος: ο τάφος των ένδοξων έχει οικουμενικότητα.

ανοίγω τον ασκόν του Αιόλου: δίνω αφορμή για να ξεχυθού μύρια κακά.

αντίπαλον δέος: ανταγωνιστής, ισορροπία προερχόμενη από αμοιβαίο φόβο.

αντί πινακίου φακης: με αντάλλαγμα ένα πιάτο φακή για ασήμαντο ποσό.

αντί του μάννα χολήν: αντί ευγνωμοσύνης δείχνει κάποιος αχαριστία.

αντί πάσης θυσίας: με κάθε θυσία.

άνω ποταμών: μεταφ. εξωφρενικός, παράλογος.

άπαξ δια παντός: μια για πάντα.

απελθέτω απ’εμού τό ποτήριον τούτο: μακάρι ν’αποφύγω αυτή τη δοκιμασία, να μην υποστώ αυτό το μαρτύριο.

απέχω παρασάγγας: απέχω πάρα πολύ.

απευκταίον: δυσάρεστο, συμφορά.

από καταβολής κόσμου: από τότε που πλάστηκε ο κόσμος, από παμπάλαιες εποχές.

απνευστί: χωρίς αναπνοή.

αποδιοπομπαιος τράγος: εξιλαστήριο θύμα.

από καθέδρας: με δογματικό ύφος.

αποκύημα φαντασίας: δημιούργημα της φαντασίας, ψέμα.

απολωλός πρόβατον: παραστρατημένος.

Απορώ και εξίσταμαι: νιώθω ανέκφραστη έκπληξη.

αποχρώσαι ενδείξεις: επαρκείς ενδείξεις

από τον καιρό του Νώε: από πολύ παλιά.

από μηχανής Θεός: άνθρωπος ή μέσο που παρουσιάζεται απροσδόκητα και δίνει λύση στο αδιέξοδο.

άρδην: τελείως, συθέμελα.

άρχεσθαι μαθών, άρχειν επιστήσει: αν μάθεις να κυβερνιέσαι θα μάθεις να κυβερνάς.

άρον άρον: επειγόντως, με πολλή βιασύνη.

ασκαρδαμυκτί: χωρίς ανοιγοκλείσιμο των ματιών.

αυτήκοος, αυτόπτης μάρτυς: ο μάρτυρας που άκουσε, είδε.

αφωνότερος ιχθύος: τελείως αμίλητος.

άχθος αρούρης: βάρος της γης, τελείως άχρηστος.

αχίλλειος πτέρνα: μεταφ. αδύνατο σημείο.

 

Β

βίας ανεόρταστος, μακρά οδός απανδόχευτος: ζωή χωρίς γιορτές, μακρύς δρόμος χωρίς πανδοχείο.

βίος αβίωτος: ανυπόφορη ζωή.

βήμα σημειωτόν: με πολύ αργό ρυθμό.

 

Γ

γαία πυρί μιχθήτω: ας γίνουν τα πάντα άνω κάτω.

γη και ύδωρ: πλήρης υποχώρηση, σύμβολο υποταγής.

γηράσκω δ’αεί πολλά διδασκόμενος: γερνώ μαθαίνοντας, όσο γερνώ τόσο μαθαίνω.

γυναιξί κόσμον η σιγή φέρει: η σιωπή είναι στολίδι για τις γυναίκες.

γης Μαδιάμ: τα έκαναν άνω κάτω.

γνώθι σαυτόν: να γνωρίσεις τον εαυτό σου.

γόρδιος δεσμός: δυσεπίλυτο πρόβλημα.

 

Δ

δαμόκλειος σπαθη: απειλητικά.

δει δε χρημάτων: υπάρχει ανάγκη χρημάτων.

διά βίου: σε όλη τη ζωή.

διά βοής: με φωνή (όχι με ψηφοφορία).

διά γυμνού οφθαλμού: χωρίς βοηθητικά μέσα της όρασης.

διά ζώσης: προφορικά.

διά πυρός και ύδατος: μέσα από πολλές δυσκολίες.

δια πυρός και σιδήρου: επίτευξη στόχου με τη βία, εφαρμογή θεμιτών ή αθέμιτων μέσων.

διαρρηγνύω τα ιμάτια: διαμαρτύρομαι εντονότατα.

διέβην τον Ρουβίκωνα: πήρα μια παράτολμη απόφαση.

διεμερίσαντο τα ιμάτια: μοίρασαν τα πάντα, τα σκόρπισαν όλα.

δίκην Ποντίου Πιλάτου: ακολουθώντας την τακτική του Πιλάτου.

διυλίζοντες τον κώνωπα, την δε κάμηλον καταπίνοντες: επιμένουν σε ασήμαντα πράγματα και ανέχονται σοβαρότερα.

δούναι και λαβείν: δοσοληψίες.

δράξασθε παιδείας: εκμεταλλευτείτε κάθε ευκαιρία για μόρφωση.

δρακόντεια μέτρα: αυστηρά μέτρα.

δράττομαι της ευκαιρίας: αρπάζω την ευκαιρία.

δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται: όταν κάποιος δυστυχήσει, όλοι προσπαθούν να επωφεληθούν από τη δυστυχία του.

δώρον άδωρον: άχρηστο, ανώφελο.

 

Ε

εάλω η Πόλις: κυριεύθηκε η Πόλη, κάτι που χάθηκε άδοξα.

εγέρθητι-εγέρθητε: σήκω-σηκωθείτε.

εδέησε: έγινε δυνατό.

είθισται: είναι συνηθισμένο.

εική και ως έτυχεν: στην τύχη, στα τυφλά.

είπα και ελάλησα, αμαρτίαν ουκ έχω: ξεκαθάρισα από πριν τη θέση μου, δεν έχω ευθύνη τώρα.

ειρήσθω εν παρόδω: ας πούμε με την ευκαιρία αυτή.

εις επήκοον: φανερά, να τ’ακούσουν όλοι.

εις το έλεος του θεου: αβοήθητος.

εις μάτην: μάταια.

εις ώτα μη ακουόντων: σε αφτιά ανθρώπων που δεν ακούνε.

εις οιωνός άριστος αμύνεσθαι περί πάτρης: ένας είναι ο καλύτερος οιωνός, να να υπερασπιζόμαστε την πατρίδα.

εις το διηνεκές: για πάντα.

εις τόν αιώνα τόν άπαντα: για πάντα.

εκάς οι βέβηλοι: μακριά οι αμύητοι.

εκατέρωθεν: και από τις δυο πλευρές, και από τα δυο μέρη.

εκάστος εφ’ω ετάχθη: καθένας για εκείνο για το οποίο είναι προορισμένος.

εκ βαθέων: από τα βάθη της ψυχής.

εκ βάθρων: ριζικά, από τα θεμέλια.

εκ διαμέτρου αντίθετος: εντελώς αντίθετος.

εκ παραδρομής: από απροσεξία, από αβλεψία.

εκ των ων ουκ άνευ: απαραίτητα ή αναντικατάστατα για κάτι.

εκων άκων: εκούσια ή ακούσια, θέλοντας και μη.

εκ περιτροπής: διαδοχικά, με τη σειρά.

εκ προμελέτης: προμελετημένα, προσχεδιασμένα.

εκ προοιμίου: εξαρχής.

εκ πρώτης όψεως: από την πρώτη ματιά.

εκ του μηδενός: από το μηδέν, από το τίποτα.

εκ του σύνεγγυς: από πολύ κοντά.

εκ του συστάδην: από κοντά.

εκ των ενόντων: με ό,τι υπάρχει.

εκ των προτέρων: από πριν

εκ των υστέρων: έπειτα.

ελαφρά τη καρδία: επιπόλαια.

ένδον σκάπτε (Μ.Αυρ.): εξέταζε βαθιά τον εαυτό σου, να μην είσαι ρηχός.

εν είδει: με τη μορφή, με το σχήμα.

ενθάδε κείται: εδώ είναι θαμμένος.

ένθεν κακείθεν: από εδώ και από εκεί.

εν ευθέτω χρόνω: σε κατάλληλο χρόνο.

ενίοτε: μερικές φορές

εν κατακλείδι: τελειώνοντας.

εν κρυπτώ (και παραβύστω): στα κρυφά (χωρίς διαφάνεια).

εν ου παίκτοίς: να μην ασχολούμαστε επιπόλαια με σοβαρά θέματα.

εν ριπή οφθαλμού: ακαριαία, ξαφνικά.

εν τη γενέσει: στη γένεση, στην αρχή.

εν τη ρύμη του λόγου: στην ορμή του λόγου.

ενώπιος ενωπίω: πρόσωπο με πρόσωπο.

εν βρασμώ ψυχής: σε στιγμή μεγάλης ψυχικής ταραχής.

εν εγρηγόρσει: έτοιμοι για κάθε ενδεχόμενο.

εν εναντία περιπτώσει: σε αντίθετη περίπτωση.

εν καιρώ τω δέοντι: στη κατάλληλη ευκαιρία.

εν ολίγοις: με λίγα λόγια.

εν τη γενέσει: στα αρχικά στάδια.

εν χορώ: όλοι μαζί.

εν ψυχρώ: χωρίς αφορμή.

εξεμέτρησε τό ζην: πέθανε.

εξ ιδίων (κρίνει) τά αλλότρια: λαμβάνοντας υπόψη τα δικά του κρίνει τα ξένα.

εξ οικείων τά βέλη: οι επιθέσεις προέρχονται από οικεία πρόσωπα.

εξ όνυχος τον λέοντα: από κάποια μικρή ένδειξη φαίνεται ο χαρακτήρας κάποιου.

εξ αγχιστείας: ο μη εξ αίματος  συγγενικός δεσμός.

εξ απαλών ονύχων: από μικρό παιδί, από νήπιο.

εξ απήνης: ξαφνικά, απροσδόκητα, απρόσμενα.

εξ ιδίων κρίνει τα αλλότρια: λαμβάνοντας υπόψη τα δικά του κρίνει τα ξένα.

έξις δευτέρα φύσις: η συνήθεια καταντά να γίνει δεύτερη φύση.

εξώλης και προώλης: φαύλος, ανήθικος, διεστραμμένος.

εξ ων συνετέθη: διαλύεται (στα αρχικά στοιχεία).

εκτός νυμφώνος: έξω από την ευτυχισμένη ομάδα, δηλαδή δε θα μπορέσει να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία που παρουσιάζεται.

έπεα πτερόεντα: φτερωτά λόγια, λόγια του αέρα.

επί ξυρού ακμής: στην κόψη του ξυραφιού, σε κρισιμότατο σημείο.

επί παντός επιστητου: για κα΄θε ζήτημα (που μπορεί κανείς να μάθει)

επί τον τύπον των ήλων: δυσπιστία που απαιτεί απτή απόδειξη.

επί των επάλξεων: στο καθήκον, στις επάλξεις.

επ’ αυτοφώρω: τη στιγμή της διάπραξης του αδικήματος.

επί ίσοις όροις: με τις ίδιες προϋποθέσεις.

επί ποδός πολέμου: έτοιμοι για πόλεμο, σε συναγερμό.

επί τάπητος: υπό συζήτηση.

επί παντός επιστητού: για κάθε ζήτημα.

ερήμην: χωρίς να είναι παρών.

έρως ανίκατε μάχαν: έρωτα ανίκητε στη μάχη.

ες αύριον τα σπουδαία: ας αφήσουμε για αύριο τα πιο σημαντικά.

έστι δίκης οφθαλμός ος τα πανθ’ορά: υπάρχει το μάτι της δικαιοσύνης που βλέπει τα πάντα.

έτερον εκάτερον: άλλο το ένα, άλλο το άλλο.

ετράπη εις φυγήν: υποχώρησε.

ευήκοον ους: ακούω με ευνοϊκή διάθεση.

ευκταίον: ευχής έργα.

εφ’άπαξ: για μια φορά.

εφ’όλης της ύλης: πάνω σε όλες τις πτυχές.

εφ’όρου ζωης: για όλη τη ζωή.

 

Ζ

ζητείτε και ευρήσετε: ζητάτε με επιμονή και θα το βρείτε.

 

Η

ήγγικεν η ώρα: έφθασε η ώρα.

ήθος ανθρώπω δαίμων: ο χαρακτήρας του ανθρώπου είναι η μοίρα του.

ήκιστα: ελάχιστα.

ηλίου φαεινότερον: σαφέστατον.

ήξεις αφίξεις: διφορούμενα πράγματα.

ήρξατο χειρών αδίκων: άρχισε πρώτος τις αδικοπραγίες.

ήσσονος σημασίας: μικρότερης σημασίας.

 

Θ

θου, Κύριε, φυλακήν τω στόματί μου: φύλαξε με Κύριε, να μην προφέρω κάτι κακό.

θύραθεν παιδεία: η ελληνική παιδεία (σε αντίθεση με τη  χριστιανική).

 

Ι

ιδίοις όμμασιν: με τα ίδια του τα μάτια.

ιδίοις χερσίν: με τα ίδια μου τα χέρια.

ιδού ο άνθρωπος: να ποια είναι η κατάσταση του ανθρώπου.

ιδού δόξης στάδιον λαμπρόν: να πεδίο εξαιρετικά πρόσφορο για δράση.

ιθύνων νους: αυτός που διαδραματίζει καθοδηγητικό ρόλο.

 

Κ

καινά δαιμόνια: ριζοσπαστικές, νέες ιδέες.

καθ’έξιν: εκ συνήθειας (? κατά φύσιν)

καθεύδει υπό μανδραγόραν: κοιμάται ύπνο βαθύ, αδιαφορεί τελείως. [μανδραγόρας: υπνωτικό φυτό]

καλή τη πίστει: καλοπροαίρετα.

κατά μείζονα λόγο: πολύ περισσότερο.

κατά γράμμα: με απόλυτη προσήλωση στις οδηγίες, ακολουθώντας πιστά τις εντολές.

κατά διάνοιαν: κάτι που έχω ή περνά από το μυαλό μου.

κατά κόρον: με τρόπο υπερβολικό.

κατά συρροήν: για σωρεία.

κατά το δοκούν: κατά τη γνώμη του, αυθαίρετα.

κατά τό μάλλον ή ήττον: λίγο-πολύ, περίπου.

κατ’ευφημισμόν: με ευοίωνο και όχι δυσοίωνο όνομα.

κατ’ιδίαν: ιδιαίτερα, χωρίς να περευρίσκονται άλλοι.

κατ’επίφασιν: φαινομενικά

κατόπιν εορτής: μεταφ. αργά πια.

κεκλεισμένων των θυρων: με κλειστές πόρτες, δεν επιτρέπεται η παρακολούθηση.

κομίζω γλαύκα ες Αθήνας: μιλώ για πολύ γνωστά πράγματα σαν να ήταν εντελώς νέα.

κοινή συναινέσει: με κοινή συγκατάθεση.

κρανίου τόπος: όπου η ζωή είναι πραγματική κόλαση.

κράτος εν κράτει: αυτοτελής ςξουσία μέσα στην κρατική εξουσία.

κύμβαλον αλαλάζον: μεταφ. λέγεται για άνθρωπο που απηχεί ξένες γνώμες άκριτα.

κύκνειον άσμα: τελευταία λόγια ή πράξεις κάποιου πριν πεθάνει.

 

Λ

λαμβάνει σάρκα και οστά: πραγματοποιείται, υλοποιείται.

λίθοι και πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμένοι: πράγματα που βρίσκονται ή αφήνονται σε μεγάλη αταξία.

λόγος έργου σκιά: ο λόγος είναι η σκιά της πράξης.

λουκούλειο γεύμα: πλουσιοπάροχο γεύμα.

λυδία λίθος: το όργανο ή το μέσο με το οποίο δοκιμάζεται κάποιος ή κάτι.

 

Μ

μάννα εξ ουρανου: απροσδόκητο δώρο.

μάχαιραν έδωκες, μάχαιραν λαμβάνεις: ό,τι κακό κάνεις, ίδιο κακό θα σε βρει.

με αδαμιαία περιβολή: ολόγυμνος

μέλας ζωμός: λιτότατο γεύμα.

μεριμνάς και τυρβάζεις περί πολλά: ενδιαφέρεσαι και ασχολείσαι με σωρό ασήμαντα πράγματα.

μετά βαΐων και κλάδων: θριαμβευτική υποδοχή.

μεταξύ σφύρας και άκμονος: ανάμεσα σε δυο κακά ή εμπόδια.

μεταξύ τυρού και αχλαδίου: ελαφρά, όχι επίσημη, συζήτηση.

μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας: στο μεταίχμιο ζωής και θανάτου.

μέχρις εσχάτων: ως το τέλος, ως το θάνατο.

μέχρι τρυγός: μεταφ. ως τον πάτο, ως το τέλος.

μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιει η δεξιά σου: να μη γνωρίζει το αριστερό σου χέρι τι κάνει το δεξί σου.

μηδέν άγαν: μην κάνεις τίποτα το υπερβολικό.

μηδένα προ του τέλους μακάριζε: μην καλοτυχίζεις κανένα πριν δεις το τέλος του.

μη δότε τα άγια τοις κυσίν: μην περιφρονείτε πολύτιμα πράγματα, μην υποτιμάτε τα σπουδαία.

μη κρίνετε ίνα μη κριθήτε: μην κρίνετε τους άλλους για να μην κριθείτε και εσείς.

μη μου τους κύκλους τάραττε: μεταφ. μη με ανησυχείς, μη με σκοτίζεις.

μία χελιδών έαρ ου ποιεί: ένα χελιδόνι δε φέρνει την άνοιξη.

μολών λαβέ: αφού έλθεις, παρ’τα, αν σου βαστάει η καρδιά σου έλα να τα πάρεις.

μούσαις Χάρισι θύε: στις μούσες και Χάριτες να θυσιάζεις.

μωραίνει Κύριος (λαόν) ον βούλεται απολέσαι: μωραίνει ο θεός αυτόν που θέλει να αφανίσει.

 

Ν

νίπτω τας χείρας μου: μεταφ. δεν έχω καμιά ανάμειξη, καμιά ευθύνη.

νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν: να ξεπλύνεις τις αμαρτίες σου, όχι μόνο το πρόσωπό σου.

νόστιμον ήμαρ: ημέρα της επιστροφής (στην πατρίδα από τα ξένα).

νους υγιής εν σώματι υγιεί: ένα υγιές πνεύμα προϋποθέτει ένα υγιές σώμα.

νυν και αεί: τώρα και πάντοτε.

νυν υπέρ πάντων ο αγών: λέγεται όταν πρόκειται να τονιστεί η κρισιμότητα μιας προσπάθειας.

 

Ξ

ξόανο: ξύλινο ειδώλιο (χρησιμοποιείται ως βρισιά).

 

Ο

ο αποθανών δεδικαίωται: τα σφάλματα του πεθαμένου συγχωρούνται.

ο γέγονε, γέγονε: ό,τι έγινε έγινε.

ο γέρων δίς παις: ο ηλικιωμένος είναι δυο φορές παιδί

ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω: ο έτοιμος να καταδικάσει χωρίς να βλέπει τα δικά του αδικήματα.

οι καιροί ου μενετοί: οι περιστάσεις (καιροί) δεν επιτρέπουν αναβλητικότητα.

οίνος ευφραίνει καρδίαν ανθρώπου: το κρασί ευφραίνει την ψυχή του ανθρώπου.

οκλαδόν: κάθισμα στο δάπεδο σταυροπόδι.

ο κύβος ερρίφθη: πάρθηκε η κρίσιμη απόφαση.

ο μή δαρείς, ου παιδεύεται: αν δε φάει κανείς ξύλο, δε μαθαίνει γράμματα.

ο μη γένοιτο: πράγμα που εύχομαι να μη γίνει.

όμοιος ομοίω αεί πελάζει: κάνουμε πάντα παρέα με τους όμοιους μας.

όμφακες εισίν: είναι άγουρα.

ομφαλός της γης: κέντρο της γης.

ον οι θεοί φιλούσιν αποθνήσκει νέος: όποιον αγαπούν οι θεοί πεθαίνει νέος.

ο νοών νοείτω: αυτός που σκέφτεται έχει καταλάβει.

ο όφις μέ ηπάτησε: το φίδι με απάτησε (λέγεται όταν θέλουμε να ρίξουμε αλλού τις ευθύνες).

όπερ έδει δείξαι: αποδείχτηκε αυτό που έπρεπε να αποδείξουμε.

όπερ και εγένετο: πράγμα ακριβώς που πραγματοποιήθηκε.

όπου ου πίπτει ο λόγος, πίπτει ράβδος: όπου δεν «πιάνει» ο λόγος πέφτει ξύλο.

όρθρου βαθέως: πολύ πρωί, πριν ακόμα ξημερώσει.

ο συ μισείς ετέρω μη ποιήσης: εκείνο που δε θέλεις να γίνει στον εαυτό σου μην το κάνεις σε άλλον.

ου γαρ έρχεται μόνον: λέγεται για το γήρας και τα δεινά που συνεπάγονται.

ουδείς εκών κακός: κανείς δεν είναι κακός με τη θέλησή του.

ουδείς προφήτης δεκτός εν τη εαυτού πατρίδι: η αξία ενός ανθρώπου συνήθως δεν αναγνωρίζεται στον τόπο του.

ουδέν κακόν αμιγές καλού: κανένα κακό δεν υπάρχει που να μη συνεπαγεται από κάτι το καλό.

ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον: τίποτα δεν μπορεί να παραμείνει κρυφό για πάντα.

ούδ’επί στιγμήν: ούτε για μια στιγμή.

ουκ αν λάβοις παρά του μή έχοντος: δε θα μπορούσες να πάρεις από εκείνον που δεν έχει.

ουκ εν τω πολλώ το ευ : η ποιότητα δε βρίσκεται στην ποσότητα.

ου με πείσεις καν με πείσης: δε θα με πείσεις, έστω κι αν με πείσεις.

ούτως ειπείν: για να μιλήσουμε έτσι, δηλαδή.

οψόμεθα ες Φιλίππους: θα λογαριαστούμε.

οφθαλμοί ακριβέστεροι μάρτυρες των ώτων: τα μάτια είναι πιο ακριβείς μα΄ρτυρες απο τα αυτιά.

 

Π

παίζομεν εν ου παικτοίς: ασχολούμαστε επιπόλαια με σοβαρά θέματα.

πάθει μάθος (Αισχύλος): μαθαίνουμε παθαίνοντας.

πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα: όλα τα ανθρώπινα πράγματα είναι μάταια.

πάντα ρει: τα πάντα μεταβάλλονται, τίποτα δε μένει αναλλοίωτο.

πανταχού παρών: που βρίσκεται παντού.

παρά πάσαν προσδοκίαν: ξαφνικά, αναπάντεχα.

παρ’αξίαν: χωρίς ν’αξίζει, αναξιοκρατικά.

παρά θιν’ αλός: στην ακρογιαλιά.

παρανάλωμα πυρός: κάηκε ολότελα.

παρρησία: με θάρρος, ανυπόκριτα.

πάταξον μέν, άκουσον δέ: χτύπησε με αλλά άκουσέ με.

πενία τέχνας κατεργάζεται: η φτώχια εφευρίσκει κάθε είδος τέχνης.

περί ανέμων και υδάτων: για άσχετα πράγματα.

περί άλλα τυρβάζει: για άλλα (άσχετα) ασχολείσαι (όχι για αυτά που πρέπει).

περί ορέξεως ουδείς ο λόγος: μη ρωτάτε για όρεξη? έχουμε μεγάλη.

περί όνου σκιάς: για ασήμαντα πράγματα.

περί ου ο λόγος: το προκείμενο θέμα.

πλειστάκις: πάρα πολλές φορές.

πλανώμαι πλάνην οικτράν: έχω εσφαλμένη εντύπωση για κάτι, έχω ξεγελαστεί.

πνέει τα λοίσθια: είναι ετοιμοθάνατος.

πνέω (τα) μένεα: είμαι φοβερά θυμωμένος, διακατέχομαο από οργή.

πόθεν έσχες: από πού τα απόκτησες.

ποιεί τήν νήσσαν: κάνει την πάπια, κάνει πως δεν καταλαβαίνει.

ποίον σε έπος φύγεν έρκος οδόντων; : πως τόλμησες να προφέρεις ένα τέτοιο λόγο;

πόλεμος πατήρ πάντων: ο πόλεμος είναι ο πατέρας όλων, ο ανταγωνισμός είναι η πηγή όλων.

πολλά τά δεινά κουδέν ανθρώπου δεινότερον πέλει: πολλά είναι τα θαυμαστά μα τίποτε πιο θαυμαστό από τον άνθρωπο.

πού την κεφαλήν κλίναι: που να γείρει το κεφάλι, που να στεγαστεί, που να στηριχτεί.

πρίν αλέκτορα φωνήσαι: πριν να λαλήσει ο πετεινός, σε πολύ χρονικό διάστημα.

πρό ημερησίας διατάξεως: πριν από την ημερήσια διάταξη, πριν από το καθορισμένο πρόγραμμα.

πρός άγραν: για κυνήγι, για να περισυλλέξει.

πρός άγραν ψήφων: για συλλογή ψήφων.

προς / εις επίρρωσιν: για ενίσχυση.

πρός τό θεαθήναι: για λόγους επίδειξης, για τα μάτια του κόσμου.

πρόσω ολοταχως: εμπρός με όλη την ταχύτητα.

προφάσεις εν αμαρτίαις: προφάσεις προς δικαιολόγηση ολισθημάτων, εύσχημες δικαιολογίες.

πρώτος τη τάξει: πρώτος στην ιεραρχία.

πυρ, γυνή καί θάλασσα: τα τρία φοβερότερα κακά στον κόσμο.

πύρρειος νίκη: νίκη με τεράστιες απώλειες, ισοδύναμη με ήττα.

πυρ και μανία: έξαλλος από θυμό.

πτωχός το πνεύματι: αφελής.

 

Ρ

ρόδον το αμάραντον: λέγεται για κορίτσι αθώο και ανοιχτόκαρδο.

 

Σ

σαρδόνιο γέλιο: ειρωνικό γέλιο.

σήμα κατατεθέν: επίσημο γνώρισμα ενός προϊόντος.

σκληρόν σοι πρός κέντρα λακτίζειν: κλωτσάς στα αγκάθια, ματαιοπονείς.

σολομώντειος λύση: η μέση λύση που ικανοποιεί όλους.

σοφόν τό σαφές: η σαφήνεια αποκαλύπτει τη σοφία.

σπεύδε βραδέως: προχώρα γρήγορα και δυναμικά αλλά με προσοχή.

στεντορία τη φωνή: με φωνή ισχυρή και βροντώδη.

στώμεν καλώς: ας κανουμε το καθήκον μας.

συλλήβδην: συνολικά, συνοπτικά.

συν Αθηνά καί χείρα κίνει: μαζί με τη βοήθεια του Θεού κατάβαλε κι εσύ προσπάθεια.

συν γυναιξί καί τέκνοις: με τις οικογένειες.

συνημμένως: προσαρτημένα, μαζί.

συν τη παρόδω του χρόνου: με το πέρασμα του χρόνου.

σωσίβιος λέμβος: σανίδα σωτηρίας.

σωτήριον έτος: τα χρόνια που αριθμούνται από τη γέννηση του Ιησού.

 

Τ

τ’αγαθά κόποις κτώνται: τα αγαθά τα αποκτά κανείς με κόπους.

τά άδυτα των αδύτων: τα κατάβαθα.

τά εν οίκω μή εν δήμω: τα προσωπικά θέματα δεν πρέπει να γίνονται δημόσια.

τά εξ αμάξης: «στολίζω» με βρισιές και προσβολές.

τανάπαλιν: το αντίστροφο, το αντίθετο.

τά του Καίσαρος τω Καίσαρι: πρέπει να αποδίδουμε στον καθένα ό,τι του αρμόζει.

ταύρος εν υαλοπωλείω: τα έκανε γυαλιά καρφιά.

τείνω ευήκοον ους: ακούω με ευνοϊκή διάθεση.

τετελεσμένον γεγονός: κάτι που δεν είναι δυνατό να ακυρωθεί.

τήδε κακείσε: εδώ κι εκεί, άνω κάτω.

την ανάγκην φιλοτιμίαν ποιούμενος: προθυμοποιούμαι να κάνω κάτι που εξ ανάγκης θα το έκανα.

τηρεί σιγήν ιχθύος: δε μιλά καθόλου.

τί δέον γενέσθαι; : τι πρέπει να γίνει, τι επιβάλλεται να γίνει;

τιμής ένεκεν: για χάρη εκτίμησης.

τι τέξεται η επιούσα: τι θα φέρει το αύριο.

τι μέλλει γενέσθαι: τι πρόκειται να γίνει.

τις οίδεν: ποιος ξέρει.

το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού: το να κάνει κανείς το ίδιο λάθος δύο φορές είναι ανόητο.

το ζην επικινδύνως: το να ζεί κανείς επικίνδυνα.

το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν: το να μιλά κανείς με λίγα λόγια είναι δείγμα σοφού ανθρώπου.

το μεν πνεύμα πρόθυμον η δε σαρξ ασθενής: λέγεται για κάποιον που θέλει να κάνει κάτι αλλά αδυνατεί βιολογικά.

το μη χείρον βέλτιστον: από τα δύο κακά το λιγότερο χειρότερο είναι προτιμότερο.

το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον: είναι αδύνατο να ξεφύγει κανείς από τη μοίρα.

το πυρ τό εξώτερον: τόπος βασανιστηρίων μετά θάνατον.

το σιγάν κρείττον εστί του λαλείν: η σιωπή είναι καλύτερη από τη φλυαρία.

του λόγου το ασφαλές (ή το αληθές): η επιβεβαίωση (απόδειξη) του λόγου.

τουτέστιν μεθερμηνευόμενον: δηλαδή αυτό σημαίνει, δηλαδή με άλλα λόγια.

τραγέλαφος: μεταφ. πράγμα αλλόκοτο, υπόθεση περίπλοκη και αξεδιάλυτη, ακαταστασία, σύγχυση.

τρικυμία εν κρανίω: διανοητική σύγχιση, δεν ξέρω τι κάνω.

τρόπον τινά: κατά κάποιον τρόπο.

των οικιών ημών εμπιπραμένων ημείς άδομεν: ενώ τα σπίτια μας καίγονται, εμείς τραγουδούμε/ενώ καταστρεφόμαστε, εμείς αδιαφορούμε.

τω καιρώ εκείνω: τον παλιό εκείνο καιρό.

τω όντι: πράγματι.

 

Υ

υπ’ατμόν: φεύγω, αναχωρώ.

υπεράνω της θελήσεώς μου: υπερβαίνει τη θέλησή μου.

υπερβαίνω τά εσκαμμένα: ξεπερνώ τα επιτρεπόμενα όρια.

υπέρ το δέον: περισσότερο απ’όσο χρειάζεται.

υπό εχεμύθειαν: με την προϋπόθεση της εχεμύθειας.

υπό μάλης: κάτω από τη μασχάλη.

υπό τά όμματα: μπροστά στα μάτια.

υπό την αιγίδα: κάτω από την προστασία.

υπό τήν αίρεσιν: με την επιφύλαξη, με την προϋπόθεση.

υπό την επήρειαν: κάτω από την επίδραση.

υπό το κράτος της οργης: κυριευμένος από οργή.

υψηλή επιταγή: με άνωθεν εντολή.

υψίστης σημασίας: εξαιρετικής σπουδαιότητας.

 

Φ

φάσκω και αντιφάσκω: λέω και ξελέω.

φείδου χρόνου: να μη σπαταλάς το χρόνο σου.

φερ’ειπείν: παραδείγματος χάρη.

φίλος μέν Πλάτων, φιλτέρα δ’αλήθεια: αγαπητός είναι ο Πλάτων, πιο αγαπητή όμως η αλήθεια.

φοβού τούς Δαναούς και δώρα φέροντας: να φοβάσαι τους Δαναούς έστω κι αν έρχονται με δώρα (να φυλάγεσαι από τους εχθρούς σου κι από τα δώρα τους).

φύρδην μίγδην: ανάκατα, άνω κάτω.

φωνή βοώντος εν τη ερήμω: ό,τι και να πεις δε θ’ακούσουν τίποτα.

 

Χ

χαίρετε καί αγαλλιασθε: εύχομαι χαρά και αγαλλίαση.

χαράς ευαγγέλια: ειδήσεις που φέρνουν μεγάλη χαρά.

χάρμα οφθαλμών: απόλαυση των ματιών.

χάριτι θεία: με θεία παρέμβαση, με θεία βοήθεια.

 

Ψ

ψήφος Αθηνάς: αθωωτική ψήφος, αποφασιστική παρέμβαση για αθώωση κάποιου.

 

Ω

ώδινεν όρος καί έτεκεν μυν: υποσχέθηκε πολλά και μεγάλα και δεν έκανε τίποτα.

ως είθισται: καθώς συνηθίζεται.

ωσεί παρών: σαν να ήταν παρών.

ως εκ τούτου: για το λόγο αυτόν, επομένως.

ως επί τό πλείστον: τις περισσότερες φορές.

ως κόρην οφθαλμού: σαν κάτι το εξαιρετικά δύσκολο.

ως μη ώφειλε, έδει: ενώ δεν έπρεπε.

ω ξειν, αγγέλλειν Λακεδαιμονίοις: ξένε, ανάγγειλε στους Λακεδαιμονίους.

ως πρόβατον επί σφαγήν: κάποιος αν και αθώος, οδηγήθηκε στο χαμό.

 Από την Οδύσσεια



ΟΔΥΣΣΕΥΣ & ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΣΑΝ ΠΡΟΤΥΠΑ

του *Αμφικτύωνος

Το Ελληνικό Πάνθεον έχει βγάλει πάμπολλους τύπους ανθρώπων  (ανδρείων, σοφών, δυνατών,  ημίθεων  ακόμη και θεών ) αλλά κανείς δεν έχει τα πλούσια προσόντα –αλλά και τα ελαττώματα- που διαθέτει ο Οδυσσέας. Σωστός λοιπόν Ελληνας.  Αλλά ποιος ήταν ο Οδυσσέας; Που γεννήθηκε;  Τι σημαίνει το όνομα  του; Ποιοι ήταν οι πρόγονοι του ;

Ιστορικόν

Ο φερόμενος σαν πατέρας του ο Λαέρτης όταν ήταν ακόμη διάδοχος του βασιλικού θρόνου , έλαβε μέρος στο κυνήγι του Καλυδωνίου Κάπρου , καθώς και στην εκστρατεία των Αργοναυτών. [Να σημειωθεί ότι δεν έγινε ένα και μοναδικό ταξίδι της «Αργούς» στη Μεσόγειο,   Ατλαντικό και Ινδικό Ωκεανό, αλλά κάθε γενιά ανελάμβανε τέτοια μακρά ταξίδια στην Αμερική,   Ινδίες,   Βόρεια Ευρώπη, ενώ στη Μεσόγειο κολυμπούσαν σαν  βάτραχοι  στη λίμνη   .Οι   Αργοναύτες σύμφωνα με τις αρχαιολογικές, γλωσσολογικές, εθνολογικές και άλλες  έρευνες έφθασαν ως τα πέρατα του κόσμου  και μετέφεραν εκεί τον Ελληνικό πολιτισμό τους, τα αρχέτυπα σύμβολα τους , της γλώσσα τους κ.α. Αλλά αυτό είναι άλλο κεφάλαιο]

  Όταν  ο Λαέρτης απεφάσισε να νυμφευτεί   πήρε γυναίκα του την Αντίκλεια από την Ρούμελη, κόρη του Αυτολύκου από τον Παρνασσό. Η νύφη επιστρέφοντας στην Ιθάκη γέννησε στο χωριό Αλαλκωμενές της Βοιωτίας τον Οδυσσέα. Όμως η νύφη δεν ήταν έγγειος από τον Λαέρτη, αλλά από τον Σίσυφο. Ένεκα τούτου ο Οδυσσεύς έκτισε πόλιν στην Ιθάκη που την ονόμασε Αλαλκωμενές, τόπο γεννήσεως του. Αλλού λένε ότι τον γέννησε στο Νήριτον όρος , δεν έχει σημασία. Ο παππούς του Αυτόλυκος ήταν μέγας κλέφτης και κακός,  μισούμενος από όλους. Αργότερα ο παππούς του ήρθε στην Ιθάκη για να βαφτίσει τον εγγονό του  , όπως  ήταν η συνήθεια   και  να του δώσει το όνομα. Επειδή εμισείτο από όλους   ονόμασε  τον εγγονό του Οδυσσέα (οδυσσάμενος=μισούμενος). Αυτός ανετράφη στην Ιθάκη από την τροφό του Ευρύκλειαν. [Το όνομα της δεν είναι τυχαίον καθότι υποδηλώνει ότι πήρε ευρύτατη παιδείαν]. Όταν ενηλικιώθηκε  πήγε στον Παρνασσό για να επισκεφθεί τον παππού του κατά την συνήθειαν και βγήκε για κυνήγι κάπρων με τους γιούς του Αυτολύκου , δηλαδή τους θείους του  . Εκεί όμως πληγώθηκε από έναν κάπρον, γεγονός που του άφησε ουλήν μετά την επούλωση του τραύματος. Είναι το σημάδι που θα αναγνωρίσει βραδύτερον η Πηνελόπη για να πεισθεί ότι είναι αυτός και όχι κάποιος σωσίας του. Το βασίλειον του εκτείνετο στην Κεφαλληνία (η οποία τότε ονομάζετο Σάμη), στην Ζάκυνθο, Λευκάδα και στα παράλια της Ακαρνανίας . Τους κατοίκους αυτών των νησιών και περιοχών ονόμαζαν Κεφαλλήνες από τον μυθικόν βασιλιά  Κέφαλον [Ο Κέφαλος είναι γιός του Ερμή και της Έρσης και είναι αυτός που  έδιωξε τους γηγενείς Τηλεβόες από το νησί και εγκατέστησε τους Κεφαλλήνες ]

Ο Οδυσσεύς

Ο πολυμήχανος  χαρακτήρας του Οδυσσέως αποκαλύπτεται από τα εξής γεγονότα:

1/  Πήρε γυναίκα του την Πηνελόπη με δόλο και απάτη, όταν ήλθε στην συνέλευση των μνηστήρων της Ελένης και τους συμβούλευσε να δώσουν τον όρκον προς τον Τυνδάρεων.[Λόγω του πλήθους των μνηστήρων για την ωραία Ελένη, ο Οδυσσέας υποσχέθηκε ότι αν ο βασιλιάς τον βοηθούσε να κερδίσει το χέρι της Πηνελόπης (ανιψιάς του Τυνδάρεως) σε αντάλλαγμα θα του απεκάλυπτε έναν τρόπο να απαλλαγεί από τυχόν προβλήματα με τους πολυάριθμους μνηστήρες. Όταν ο Τυνδάρεως δέχθηκε την συμφωνία, ο Οδυσσέας του είπε να απαιτήσει από όλους τους μνηστήρες να ορκισθούν ότι θα υπερασπισθούν και θα προστατεύσουν αυτόν που θα επιλεγεί ως σύζυγος της Ελένης, από οτιδήποτε θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο το γάμο του.]

2/ Όταν συναθροίζετο ο στόλος για την εκστρατεία , αυτός αθέτησε το λόγο του διότι ήθελε να παραμείνει κοντά στην Πηνελόπη του. Ίσως και διότι ο χρησμός του είπε ότι θα επιστρέψει γυμνός μετά 20 ετίαν στο σπίτι του. Αυτόν μετέπεισε ο Αγαμέμνων   , Μενέλαος και Παλαμήδης που ήρθαν  προς τον σκοπόν αυτόν  στην Ιθάκη. Τελικά, εξεστράτευσε με δώδεκα πλοία.

3/ Όταν ο στόλος ήταν στην Αυλίδα πήγε στη Σκύρο και ανακάλυψε και αυτός την προσποίηση του Αχιλλέως.

4/  Μετέβη και στις Μυκήνες με πλαστές επιστολές  και  εξαπατήσας  την Κληταιμνήστραν  ,  έλαβε την Ιφιγένεια προκειμένου να θυσιαστεί.

5/ Πήγε σαν πρέσβης στην Τρωάδα για να ζητήσει την Ελένη προκειμένου να μην εκστρατεύσουν οι Έλληνες, αλλά επέστρεψε άπρακτος.

6/ Στην Τρωάδα εφόνευσε με πανουργία τον εχθρόν του Παλαμήδην και   Αίαντα  Τελαμώνιον και κατενίκησε και τον Φιλοκτήτην, οι οποίοι ήταν οι πρώτιστοι ήρωες των Ελλήνων. Παρ’ ολίγον δε να φονεύσει ιδιοχείρως και δολίως τον Διομήδην, ο οποίος ήταν ο πρώτιστος φίλος του. Και όλα αυτά διότι τους μισούσε για την ανδρεία , την υπόληψη και τα κατορθώματα αυτών. Πέραν της δολιότητος και πανουργίας ο Οδυσσεύς διέθετε και ευγλωττία και πειθώ.

7/ Τέλος, η άλωση της Τροίας οφείλεται στην πανουργία του και στο στρατηγικό του σχέδιο να φτιάξουν τον Δούρειο Ιππον , στον οποίον εισήλθε τελευταίος και έκλεισε αυτός την  θύραν. Ηταν δικό του λοιπόν το στρατήγημα  να εισέλθουν και καταλάβουν αιφνιδιαστικά στην πόλη, εξαπατώντες τους Τρώες. Επομένως η πτώση της Τροίας δεν οφείλεται τόσο στην ορμή και την γενναιότητα του Αχιλλέως όσο στην πανουργία και το σχέδιο του Οδυσσέως, όπως  ομολόγησαν και οι Τρώες.

Ο Οδυσσεύς ήταν και δεινότατος μαχητής. Αυτός φόνευσε τους : Κοίρανον, Νοήμονα, Αλάστορα, Χρόνιον, Αλκανδρον, Αλιον, Ιφιτίδην, Πρύτανιν, Χερσιδάμαντα, Χάροπα, Θόαν και Εύνομον. Περιττόν να  πούμε ότι ήταν ο δεινότερος ναυτικός και θαλασσοπόρος  όλων των Ελλήνων  . Λόγω οικονομίας δεν θα αναφερθεί ο δόλος και η πανουργία του Οδυσσέως στο 10 ετές ταξίδι του ως το νησί της Καλυψούς.  

Η Πηνελόπη

Ο Οδυσσέας νυμφεύθηκε την Πηνελόπην, γυναίκα δυναμική που είναι αφοσιωμένη στα του οίκου της. Τον δυναμισμό και την ευφυΐα της έδειξε όταν έμεινε μόνη στο ανάκτορο του Λαέρτη , γιατί εκείνος γηραιός ών είχε αποσυρθεί στα κτήματα του, 20 ολόκληρα χρόνια που   ο σύζυγος της Οδυσσεύς έλλειπε ( δέκα στην Τροία και   δέκα στο ταξίδι της επιστροφής του)  από την Ιθάκη. Εκείνη κράτησε τα ηνία της διοίκησης στα χέρια και την ανατροφή του γιού της Τηλέμαχου , διότι αυτός  ήτο ανήλικος για να αναλάβει την διαδοχή του πατέρα του. Εκεί που υστερούσε η Πηνελόπη ήταν η πολιτική διακυβέρνηση της Πολιτείας, διότι από τότε που έφυγε ο Οδυσσεύς σταμάτησε κάθε πολιτική δραστηριότητα . Στο σημείο που είναι αξιοθαύμαστη είναι ο τρόπος που δεν δέχθηκε να παντρευτεί κάποιον από τους πολλούς μνηστήρες που κυριολεκτικά την πολιορκούσαν , και ίσως αυτός ήταν και ο λόγος που δεν πήγε ποτέ στο πατρικό της σπίτι διότι θα έδινε την ευκαιρία στους μνηστήρες να ζητήσουν το χέρι της κόρης από τους γονείς της. Στο διάστημα αυτό οι μνηστήρες κατασπαταλούν το βιός του οίκου του Οδυσσέα , χωρίς να μπορεί να τους σταματήσει η Πηνελόπη και ο ανήλικος Τηλέμαχος.

Το Παιχνίδι με τους Μνηστήρες

Ενώ έχουμε την εντύπωση ότι η Πηνελόπη ήταν άβουλη μπρος στις βουλήσεις των μνηστήρων, η πραγματικότητα είναι κάπως διαφορετική. Διότι η βασίλισσα χρησιμοποιεί τον δόλο και την  πανουργία  για να κωλυσιεργεί και να τους εξαπατά επί 20 συναπτά έτη.  Με το τέχνασμα   κατασκευής του σαβάνου για τον Λαέρτη εξαπατά τους μνηστήρες   τρία έτη .

Η Πηνελόπη ούτε σαρκική σχέση δημιούργησε με κανέναν από τους μνηστήρες , αλλά  ήτο φιλική  προς αυτούς. Είχε συνάψει κάποιου είδους ερωτική σχέση με όλους, τους δημιουργούσε ερωτικό πόθο και συνομιλούσε μαζί τους, χωρίς να παραδοθεί σε κανέναν. Με τα αισθήματα φιλίας προς όλους τους έκανε  να βρίσκονται μεταξύ τους σε σχέση αντιζηλίας και καχυποψίας, διότι υποπτεύονταν ο ένας τον άλλο ότι κάτι κρυφό συνέβαινε στο σκοτάδι. Έτσι όλοι την επιθυμούσαν αλλά κανένας δεν τολμούσε να προχωρήσει στα ενδότερα του οίκου της. Όμως για τον Τηλέμαχο   είχαν γίνει σωστές μάστιγες διότι  ξημεροβραδιάζονταν στο παλάτι και   προέβαιναν σε ασύδοτη κατανάλωση  τροφών και   οίνου που δεν  τους ανήκε . Με τον χρόνο οι μνηστήρες έδειχναν και αισθήματα συμπάθειας για τη βασίλισσα και φυσικά η Πηνελόπη τους το ανταπέδιδε με αισθήματα τρυφερότητας. Είναι χαρακτηριστικό το όνειρο που διηγείται στον επαίτη –σύζυγο της «για ένα κοπάδι χήνες που τις καταστρέφει ένας μανιασμένος αετός» (Οδ. τα 535-539) Οι μνηστήρες κατά την αρχαία αντίληψη έπρεπε να χαθούν διότι προέβησαν σε βαριά υβρι και αλαζονεία και αυτή όπλισε το χέρι του Οδυσσέα με τα όπλα της εξολόθρευσης τους.

Επίλογος

Μήπως θα πρέπει να διδάσκουμε την Ελληνική ιστορία όχι για να μας περνάει ευχάριστα η ώρα, αλλά για να διδασκόμαστε και να προσαρμόζουμε τον τρόπο σκέψεως μας για να διορθώσουμε τα ελαττώματα μας και να γίνουμε αποτελεσματικότεροι   ;

Μήπως πρέπει-αντί να διδασκόμαστε την  ξένη  θρησκεία από το πολιτικό βίβλο των Εβραίων (Βίβλος) να διδάσκουμε την Ιλιάδα και Οδύσσεια, ώστε να γίνουμε καλύτεροι;

Μήπως έχουμε κληρονομήσει γονίδια του Οδυσσέως και μισούμε, όποιον εξέχει σε ανδρεία,   φρόνηση,   υπόληψη και σωφροσύνη και τον δολοφονούμε με σύγχρονα μέσα και όχι με το τόξο και ακόντιο του  Οδυσσέως;

Μήπως χάσαμε το ευρηματικότατα , ευστροφία ,   ναυτοσύνη  ,   αγάπη   για   αγώνα  και δράση και την ευγλωττία και την πειθώ του Οδυσσέως και πρέπει να τα ξαναβρούμε;

Μήπως χάσαμε την αποφασιστικότητα μας και  στέκουμε  φοβισμένοι  έξω από τον σύγχρονο «Δούρειο Ιππο» για να καταλάβουμε την Τροία; Αντίθετα η φοβία μας αυτή έδωσε στον εχθρό την ευκαιρία να κυριεύσει την Ιθάκη;

Μήπως πρέπει και οι Ελληνίδες –και ιδιαίτερα οι παντρεμένες- να πάρουν σαν υπόδειγμα την Πηνελόπη , αντί να μιμούνται τις πόρνες του «PLAY BOY»  και τα κάκιστα πρότυπα  της μικρής οθόνης;

Μήπως ακόμη και αν η μοίρα το φέρει να καταντήσουμε επαίτες –όπως σήμερον- πρέπει να ενεργοποιήσουμε τις σωματικές, ψυχικές και πνευματικές μας δυνάμεις και όλοι μαζί να   αποκτήνουμε  τους σύγχρονους μνηστήρες και ωλετήρες της πατρίδος;

Μήπως γίναμε σαν τους μνηστήρες της Πηνελόπης και ερωτευτήκαμε την ξένη «βασίλισσα» , σιτιζόμενοι στον οίκο της και μήπως διαπράττουμε βαριά ύβριν με την συμπεριφορά μας , αποτέλεσμα της οποίας είναι να μας κατασπαράσσει ο γαμψώνυχος τοκογλύφος αετός σαν να είμαστε χήνες;

*Αμφικτύων

16/ 3/ 2014

*Αμφικτύων είναι ο Υποστράτηγος ε. α Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης,

Συγγραφεύς, Μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών

http://amphiktyon.blogspot.com