AMPHIKTYONBOOKS

TRANSLATION IN MANY LANGUAGES

Δευτέρα 9 Ιανουαρίου 2012

ΔΑΦΝΙΣ ΚΑΙ ΧΛΟΗ

ΔΑΦΝΙΣ ΚΑΙ ΧΛΟΗ


Ένα ερωτικότατο έργο όπως το «Δάφνις και Χλόη» δεν μπορείς να το ξεκινήσεις αλλιώς, παρά με την ωδή στον Έρωτα:

«Οὐδεὶς ἔρωτα ἔφυγεν

ἢ φεύξεται

μέχρις ἂν κάλλος ᾖ

καὶ οφθαλμοὶ βλέπωσιν»

(Λόγγου Προοίμιον)



Κανείς δεν απέφυγε τον έρωτα,

μα ούτε και θα τον αποφύγει,

όσο υπάρχει ομορφιά

και τα μάτια μας θα βλέπουν.



Ο συγγραφέας και καλός φίλος Απόστολος Γονιδέλλης (Α.Γ) ως τώρα μας είχε συνηθίσει στην έρευνα και συγγραφή έργων της Αρχαίας Ελλάδος και συγκεκριμένα της Προϊστορικής Παράδοσης, από το Ελληνικό Κοσμογονικό και Θεογονικό σύστημα. Θεωρείται δε ένας απ’ τους λίγους εξειδικευμένους ερευνητές των έργων του Ησιόδου. Πώς λοιπόν έκανε αυτή την στροφή στο ερωτικό βουκολικό ειδύλλιο; Μας εξομολογείται ο ίδιος ότι καταπιάστηκε με το συγκεκριμένο μοναδικό είδος λογοτεχνίας, λόγω εντοπιότητος με τον Λέσβιο Λόγγο, συγγραφέα του «Δάφνις και Χλόη». Διότι εξ όσων γνωρίζω ο συγγραφέας Α.Γ εκτός από τον σφοδρό έρωτα του για τα Ελληνικά Γράμ¬ματα και την Ελληνική Προϊστορία, έχει και έναν άλλον δυνατό έρωτα -θα έλεγα πάθος- για την μαγευτική Λέσβο, το νησί της Σαπφούς και άλλων διάσημων προσώπων, από το οποίο έλκει την καταγωγή.

Το έργο «Δάφνις και Χλόη» από το 1500 και έπειτα διαβάσθηκε από εκατομμύρια αναγνώστες, μεταφράσθηκε σε πάμπολλες γλώσσες και επηρέασε την παγκόσμια λογοτεχνία. Σε μας έχει μείνει το βουκολικό ερωτικό ειδύλλιο και οι πιο ηλικιωμένοι το έχουμε απολαύσει στα έργα «της Βοσκοπούλας». Ο γράφων σε επίσημο ταξίδι στην Πιόνγκ Πιάνγκ της Β. Κορέας, απήλαυσα στην Εθνική τους Όπερα χορόδραμα, το οποίο ήτο εμπνευσμένο από το «Δάφνις και Χλόη». Πως έφθασε ως εκεί το έργο του Λόγγου; Απορίας άξιον! Ή μήπως ο Λόγγος με το έργο του μπήκε στην παγκόσμια ψυχή η οποία εκφράζει παντού το ερωτικό συναίσθημα με το ίδιο πάθος;

Ο συγγραφέας Α.Γ εξηγεί ότι η γλώσσα του είναι η αμιγής Ελληνική, διότι όπως γράφει και ο Γιάννης Ρίτσος στα «Ερωτικά»: «και οι λέξεις φλέβες είναι, μέσα τους αίμα τρέχει», και το αίμα αυτό είναι Ελληνικό και όχι φραγκολεβαντίνικο, ή ανάμεικτο, όπως την κατάντησαν σήμερον.

Γράφει επίσης στο πολυτονικό διότι κατά τον Οδυσσέα Ελύτη: «Είναι η βάση για να ξέρεις την ετυμολογία των λέξεων. Κάθε ύψιλον, κάθε οξεία, κάθε υπογεγραμμένη, δεν είναι παρά ένας κολπίσκος, μια κατωφέρεια, μια κάθετη βράχου πάνω σε καμπύλη πρύμνας πλεούμενου. Κυματιστοί αμπελώνες, υπέρυθρα εκκλησιών …» (Τα Δημόσια και Ιδιωτικά).

Και ο έξοχος Ελύτης αφορίζει ως εξής εκείνους που κατέστρεψαν την γλώσσα «κανένας Ηρώδης δεν θα τολμούσε να διατάξει τέτοια γενοκτονία, όπως αυτή του τελικού ‘Ν’ εκτός κι’ αν του ‘λειπε η οπτική του ήχου».

Στο Προοίμιον ο Λόγγος μιλά για την εποχή που ο ίδιος κυνηγούσε στην Λέσβο: «Ἐν Λέσβῳ θηρῶν ἐν ἄλσει Νυμφῶν θέαμα εἶδον κάλλιστον ὦν εἶδον.εἰκόνα γραπτήν, ἱστορίαν ἔρωτος», εκ της οποίας εμ¬πνεύσθηκε το έργον του.

Οι Ρωμαίοι θέλουν τον Λόγγο συμπατριώτη τους, όμως όλα τα ιστορικά τεκμήρια πείθουν ότι αυτός ήταν Λέσβιος και δη Μυτιληνιός. Το έργο κατατάσσεται στην κατηγορία των ερωτικών βουκολικών μυθιστορημάτων, είναι δε το πρώτο βουκολικό μυθιστόρημα του αρχαίου κόσμου. Τούτο διαδραματίζεται στη Λέσβο και μάλιστα στην ύπαιθρο της Μυτιληναίας. Το μυθιστόρημα θεωρείται το καλύτερο της αρχαίας εποχής. Τούτο παρέμεινε στην αφάνεια επί 1300 χρόνια, ανακαλύ¬φθηκε δε στα Αρχεία του Βατικανού και μεταφράσθηκε το 1559 από τον Γάλλο ιερωμένο Ζακ Αμυό. Ο Γκαίτε που είχε διαβάσει το μυθιστόρημα είπε στον Εκκερμαν στις 20/3/1831: «Το ποίημα είναι τόσο όμορφο… ώστε πάντα ξαφνιάζεσαι όταν το ξαναδιαβάζεις..».

Όταν έγραψε το έργο του ο Λόγγος η ξενόφερτη Ιουδαιοχριστιανική Θρησκεία αγνοείτο και επικρατούσε η Πατρώα Θρησκεία. Αυτό τεκμαίρεται από την αναφορά του συγγραφέως στις θεότητες, όπως στον Πάνα και στις Νύμφες, χωρίς όμως να τους δίνει πρωταγωνιστικό ρόλο.

«Τον Έρωτα παιδιά μου να τιμάτε με σπονδές κι ο Έρωτας θα σας νοιάζεται…θεός είναι ο Έρωτας παιδιά μου».

Ασφαλώς ο Έρως (ή Φιλότης) είναι συμπαντικό στοιχείο που κρατά το Σύμπαν, τους Γαλαξίες, το Ηλιακό μας σύστημα, την Γαία μας, και εμάς τους ίδιους ενωμένους. Συμβάλλει δε στην γονιμοποίηση και ανα¬παραγωγή των πάντων. Αντίθετα, το Νείκος (ή Φιλονεικία) διαιρεί και διαλύει τα πάντα συμβάλλοντας στον θάνατο και στην καταστροφή.

Το έργο χωρίζεται στο Προοίμιο και σε τέσσερις Λόγους (βιβλία), αποτελούμενο από δώδεκα επεισόδια συν το Προοίμιο. Κάθε επεισόδιο περιέχει μια εισαγωγή, σχετικά με την εποχή και το χώρο που διαδραματίζεται και στην συνέχεια τα συναισθήματα και δρώμενα του Δάφνι και της Χλόης.

Δύο εγκαταλελειμμένα, στην ύπαιθρο, μωρά, ο Δάφνις να τρέφεται από τη γίδα του Λάμωνα και η Χλόη από μια προβατίνα του Δρύα, περιμαζεύονται, ο μεν Δάφνις από τον Λάμωνα, η δε Χλόη από την οικογένεια του Δρύα. Όταν τα παιδιά μεγάλωσαν έγιναν βοσκοί, ο Δάφνις στα γίδια του Λάμωνα και η Χλόη στα πρόβατα του Δρύα. Τα παιδιά μεγάλωναν μαζί, αφού έβοσκαν τα ζωντανά τους στο ίδια βοσκοτόπια. Όλα ξεκίνησαν κάποια ημέρα από την πηγή που πήγε καταματωμένος και λερωμένος ο Δάφνις να πλυθεί, ύστερα από την περιπέτεια του να κυνηγήσει τον λύκο που έτρωγε τα ζώα. Τελικά όμως μέσα στην παγίδα που έστησαν οι χωρικοί για να τον πιάσουν έπεσε ο τράγος και ο Δάφνις που τον κυνηγούσε. Στέκονται δίπλα και κοιτάζει ο ένας τον άλλο εκστατικά. Τον βλέπει γυμνό και αισθάνεται κάτι δια¬φορετικό και πρωτόγνωρο. Την χτυπάει η φλόγα του έρωτα χωρίς να μπορεί να δώσει εξήγηση λόγω απειρίας. Αυτή ήταν η αρχή. Στο μεταξύ ο Δόρκων από την ημέρα που είδε την Χλόη την ερωτεύθηκε σφόδρα λόγω της ομορφιάς της και με πλούσια δώρα θέλησε να την σαγηνεύσει και να την κάνει γυναίκα του. Η συνέχεια … στο βιβλίο του συγγραφέα .

Τα πρόσωπα που εμφανίζονται στο έργο, σε μικρό ή μεγάλο ρόλο, έχουν κάποιο νόημα που σχετίζεται με την φύση. Ερμηνεύουν τα στοιχεία του φυσικού και ζωικού κόσμου της Λέσβου, αλλά και τις ιδιότητες των ανθρώπων. Ακόμη και ο συγγραφέας, ο ΛΟΓΓΟΣ συμβολίζει το περιβάλλον που έβοσκε ο Δάφνις τα γίδια του. Π.χ.

ΔΑΦΝΙΣ = Δαύκος = φαρμακευτικό φυτό = δάφνη,

ΧΛΟΗ = Χλοερός = πρασινωπός = χλωρό χορτάρι όπου έβοσκε τα πρόβατα της.

ΔΡΥΑΣ = δριάω = θάλλω = βλασταίνω = δρυς = βελανιδιά.

ΛΑΜΩΝ = χάσμα, κοίλωμα, λαμός, λαμπυρός = λαίμαργος = αδηφάγος, μτφ. θρασύς, αναιδής κ.ο.κ.



Ο συγγραφέας διακρίνεται για την σχολαστική του επιμέλεια στα βιβλία του. Ετούτο εδώ όμως το βιβλίο το έπιασε με μεγάλο μεράκι. Το αποδίδω αφ’ ενός διότι τον μετέφερε στα πάτρια εδάφη, και αφ’ ετέρου διότι έζησε τα χρόνια της νιότης του. Η γλώσσα είναι στρωτή και κυλάει σαν το ρυάκι στο λόγγο, ο λόγος του ερωτικός, ρωμαλέος και φιλοσοφικός μαζί, διότι ο φίλος Απόστολος δεν αρκείται στα επιφανειακά, στα εύκολα ή στις αντιγραφές. Χώνεται βαθιά και ερευνά για να βρει την αιτία και την πρώτη αρχή. Μας μεταφέρει σε ένα φανταστικό κόσμο που έχει χαθεί δια παντός εδώ και χιλιάδες χρόνια και με την δεινή λογοτεχνική του πένα τον ξαναζωντανεύει ανάγλυφο, γεμάτο απλότητα, ανθρωπιά, ομορφιά, φυσικότητα και τρυφερότητα, σαν πίνακα ζωγραφικής από χέρι άριστου ζωγράφου. Σε κάνει να τον βιώσεις και συ και να γίνεις αυτόπτης θεατής των δρώμενων. Δίνει τα ανθρώπινα αισθήματα, το σκίρτημα της καρδιάς, την χαρά, την αγωνία, τις λύπες του έρωτα και την αθωότητα των νέων.

Έχω δει ανθρώπους δραστήριους, εργασιομανείς, αεικίνητους, πολυσχιδείς και πολλαπλών αποστολών, διψασμένους για μάθηση και μεθυσμένους με το γλυκό Λεσβιακό οίνο της Γνώσης, αλλά σαν τον Απόστολο δεν έχω συναντήσει. Έναν εραστή της Λέσβου, του Ελληνισμού και της Αλήθειας. Πάντα τον βασανίζει η παραπληροφόρηση της διεθνούς κοινότητος, αναφορικά με τον Λεσβιακό Έρωτα και την σύνδεση του με το όνομα της θείας λυρικής ποιήτριας Σαπφούς και της Λέσβου. Κακοποίηση εξ αγνοίας; Ή εσκεμμένη σκοπιμότης; Κάτι πρέπει να κάνουμε να διαλύσουμε το ψέμα.

Και μην κατηγορήσετε τον Ελληνισμό του Γονιδέλλη σαν εθνικισμό. Αυτός αγκαλιάζει ολόκληρη την οικουμένη και προπαντός την Φύση, τον Πολιτισμό και τον Άνθρωπο. Είναι δε φιλελεύθερος, δημοκρατικός και διαχρονικός. Το ίδιο ικανός σαν διευθυντής τράπεζας και ακό¬μη πιο ικανός σαν συγγραφέας, λογοτέχνης, δάσκαλος, διανοούμενος και στοχαστής. Ένας χαρισματικός άνθρωπος που μπορείς να πε-ράσεις ώρες και μέρες μαζί του, συζητώντας χωρίς δογματισμό, χωρίς πάθος, αλλά πάντα με τον έρωτα νέου να προσεγγίσει την Αλήθεια.

Ο Απόστολος Γονιδέλλης πάσχει για όλη την ανθρωπότητα και αυτό που κάνει με την προσφορά του στα γράμματα είναι για να βγάλει τον κόσμο από το σπήλαιο της άγνοιας, των προλήψεων, της κομματικής πλάνης, του ποιμνιοστασίου των διαφόρων ιερατείων, είτε αυτά είναι θεοκρατικά, είτε κομματικά, είτε επιστημονικά, είτε τέλος οικονομικά. Ενώ είναι βαθειά ανθρωπιστής δεν παρασύρεται από δογματισμούς και εφήμερες ιδεολογίες. Τέλος ο φίλος Απόστολος είναι και δραστήριο μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών. Το μόνο που τον ψέγω είναι ότι αγωνίζεται σαν ριψοκίνδυνος ταυρομάχος, τόσο έντονα, δραστήρια και δυναμικά ώστε μπορεί ο ταύρος να τον χτυπήσει. Τον συγχαίρω και του εύχομαι ατσάλινη υγεία για να παράγει έργα πολιτισμού και ανθρωπισμού. Τέλος σας συνιστώ να γνωρίσετε τα έργα του Απόστολου Γονιδέλλη. Θα αποδράσετε από τον πεζό μας κόσμο, θα μορφωθείτε εις βάθος και θα ωφεληθείτε! Θα επανελληνισθείτε!

ΤΕΛΟΣ

Υ.Γ. Παρέλειψα να συγχαρώ την αφανή ηρωίδα, που παραστέκεται και στηρίζει τον Απόστολο στο έργο του . Είναι η σύντροφος της ζωής του κ. Καθλήν Γονιδέλλη. Άξια Ηγερία!!

*Αμφικτύων

4/1/2012,



*Αμφικτύων είναι ο υποστράτηγος ε.α Κωνσταντίνος Χρ. Κωνσταντινίδης, Συγγραφεύς,

μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών

http://amphiktyon.org/

http://amphiktyon.blogspot.com/

http://amphiktyon-poet.com