ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΑ ΟΜΗΡΟΥ-ΤΡΩΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ-ΨΕΥΔΗ Η Μαρτυρία του Αριστοτέλη για την Χρονολογία της Γέννησης του Ομήρου και η Απόκρυψη από το Παγκόσμιο Ακαδημαϊκό Κατεστημένο.

 Η Μαρτυρία του Αριστοτέλη για την Χρονολογία  της Γέννησης του Ομήρου και η Απόκρυψη από  το Παγκόσμιο Ακαδημαϊκό Κατεστημένο.  

Έρευνα  

Δημήτρη Συμεωνίδη JP  

Δημοσιογράφος/Ανταποκριτής  

Ε.Σ.Ε.Μ.Ε.( Ένωση Συντακτών Ευρωπαϊκών Μέσων  Ενημέρωσης)  

Ο Αριστοτέλης μπροστά από την προτομή του Ομήρου, έργο  του Ρέμπραντ (1653, Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης) 

1  

Τι Λέει η Συμβατική Ιστορία για την  Ζωή του Ομήρου  

Ο Λόγος  

ώστε να συμβαδίσει με την απόκτηση της γραφής  από την Ανατολή και το ότι προηγούνται άλλοι  πολιτισμοί από τον Ελληνικό όπως είναι ο  Αιγυπτιακός (όπως είδαμε στις προηγούμενες  αναρτήσεις οι ίδιοι Αιγύπτιοι αποδέχονται τον  Ελληνικό ως παλιότερο) ή τον πολιτισμό των  Σουμερίων.  

Η σύγχρονη έρευνα, και ειδικότερα όσοι δέχονται ότι ο  Όμηρος μπορεί να θεωρηθεί πραγματικό πρόσωπο,  τοποθετεί τη ζωή του στον 8ο αι. π.Χ. και θεωρεί πιθανό  ότι ήταν Ίωνας ραψωδός, συνεχιστής μιας μακραίωνης  παράδοσης ηρωικών αφηγήσεων, που συνέθεσε  την Ιλιάδα γύρω στο 750 π.Χ. και την Οδύσσεια (αν  όντως συνέθεσε και τα δύο έργα) γύρω στα 710 π.Χ.  Μερικές από τις πιο γνωστές φήμες που κυκλοφορούν για  τον Όμηρο είναι ότι ήταν τυφλός  

ΤΩΡΑ  

(Σύμφωνα με τα λόγια του Αριστοτέλη έχουμε δύο  σημαντικές πληροφορίες που η συμβατική επιστήμη  αγνοεί ή δεν θέλει να γνωστοποιήσει σε όλους. Τα 

2  

χρόνια που αρχίζει να κτίζεται η Μέμφις και τα χρόνια  που γεννιέται και ο Όμηρος. “δηλοῖ δὲ καὶ Ὅμηρος,  οὕτως πρόσφατος ὢν ὡς εἰπεῖν πρὸς τὰς τοιαύτας  μεταβολάς”)  

(Υπάρχει άραγε κάποια αξιόπιστη πηγή, ιστορική που  να επιβεβαιώνεται αρχαιολογικά, για το πότε κτίστηκε  η Μέμφις ώστε να βρούμε πότε γεννήθηκε ο Όμηρος;  Ναι για κακή τους τύχη υπάρχει. Υπάρχει ο “Λίθος του  Παλέρμο”. Είναι ένας απο τους επτά που έχουν βρεθεί  και γράφουν πάνω ονόματα βασιλιάδων και άλλων  πληροφοριών για την Αίγυπτο και γράφει και την  χρονολογία ίδρυσης της πόλης. Οι αρχαιολόγοι λοιπόν συμφωνούν χωρίς καμία αμφιβολία και είναι κάτι  επίσημο για την εγκυρότητα των στοιχείων που  γνωρίζουμε απο τις πλάκες αυτές. Η πόλη ιδρύθηκε περί  το 3100πΧ. απο τον Μήνη, που ένωσε τα δύο βασίλεια  της Αιγύπτου, τη ν Άνω και την Κάτω Αίγυπτο. Αυτό είναι  κάτι αποδεκτό. Απο την στιγμή λοιπόν που ο Όμηρος μας  λέει ο Αριστοτέλης είναι πρόσφατος αυτό σύμφωνα με  τα λεξικά σημαίνει δύο πράγματα.  

1. ή αυτός που αναφέρεται στο κοντινό παρελθόν  2. ή που μόλις έχει συμβεί ή δημιουργηθεί 

3  

Στην πρώτη εκδοχή θα πρέπει να τοποθετηθεί ο  Όμηρος πριν το 3100 ίσως και το 3200πΧ. Στην  δεύτερη εκδοχή περίπου το 3100πΧ. το λιγότερο.  

Στην ίδια εποχή θα πρέπει να καταλήξουμε βεβαίως και  για τον Ησίοδο , καθώς υπάρχει η πληροφορία ότι  συμμετείχαν απο κοινού σε κάποιον διαγωνισμό ποίησης,  τον οποίο κέρδισε ο Ησίοδος.  

Επίσης είναι γνωστό ότι στα έπη του δεν αναφέρεται  το όνομα “Νείλος” διότι προφανώς δεν είχε ακόμα  καθιερωθεί, αλλά το όνομα που χρησιμοποιεί είναι “Ο Αίγυπτος” ενώ για την χώρα της Αιγύπτου, την  αναφέρει ως “Η Αίγυπτος”.  

Αξίζει να σημειωθεί ότι με την σημερινή επικρατούσα άποψη, η περίφημη πυραμίδα του Χέοπα χτίστηκε το  2580 πΧ.  

Ο Όμηρος δεν γνώριζε την έκρηξη του Ηφαιστείου της  Σαντορίνης που έγινε το 1600πχ ούτε το όνομα του  μαντείου των Δελφών το γνώριζε ως Πυθών. Την  Θεσσαλία την ήξερε ως Φθία, την Νήσο Φάρο ως  Πελαγία. Απλούστατα γιατί γεννήθηκε το 5.000πχ. 

4  

Σύμφωνα με τον Διόδωρο τον Σικελιώτη ο Νείλος  παλαιά λεγόταν Ωκεάνη ,μετά Αετός ,κατόπιν  Αίγυπτος και τέλος Νείλος  

Diodorus Siculus Hist., Bibliotheca historica (lib. 1-20)  Book 1, chapter 19, section 4, line 2  

τὸν  

1.19.4.2  

δὲ ποταμὸν ἀρχαιότατον μὲν ὄνομα σχεῖν Ὠκεάνην, ὅς ἐστιν ἑλληνιστὶ Ὠκεανός· ἔπειτα διὰ τὸ γενόμε νον ἔκρηγμά φασιν Ἀετὸν ὀνομασθῆναι, ὕστερον  1.19.4.5  

δ' Αἴγυπτον ἀπὸ τοῦ βασιλεύσαντος τῆς χώρας προς αγορευθῆναι· μαρτυρεῖν δὲ καὶ τὸν ποιητὴν λέγοντα   στῆσα δ' ἐν Αἰγύπτῳ ποταμῷ νέας ἀμφιελίσσας.  κατὰ γὰρ τὴν καλουμένην Θῶνιν ἐμβάλλοντος εἰς  θάλατταν τοῦ ποταμοῦ, τοῦτον τὸν τόπον ἐμπόριον  1.19.4.10  

εἶναι τὸ παλαιὸν τῆς Αἰγύπτου· τελευταίας δὲ τυ- 

5  

χεῖν αὐτὸν ἧς νῦν ἔχει προσηγορίας ἀπὸ τοῦ βασι 1.19.5.1  

λεύσαντος Νειλέως. τὸν δ' οὖν Ὄσιριν παραγενό μενον ἐπὶ τοὺς τῆς Αἰθιοπίας ὅρους τὸν ποταμὸν ἐξ  ἀμφοτέρων τῶν μερῶν χώμασιν ἀναλαβεῖν, ὥστε  κατὰ τὴν πλήρωσιν αὐτοῦ τὴν χώραν μὴ λιμνάζειν  1.19.5.5  

παρὰ τὸ συμφέρον  

Ο Όμηρος μας μιλά για τον Χαλκό που γνωρίζουμε ότι  τον γνώριζαν το 5000πχ.Για τον σίδηρο μιλάει μερικές  φορες αλλά ήταν δύσκολη η επεξεργασία του.  

Για την Νήσον Φάρο ΄Όμηρος μας λέει ότι ήταν ανοικτά  από τις ακτές της Αιγύπτου που πράγματι την εποχή του  χρειαζόντουσαν μία μέρα κωπηλασίας ενώ ο Στράβων  αναφέρει ότι ο Όμηρος κάνει λάθος όμως ο Όμηρος δεν έκανε λάθος  

Τώρα έχουμε και την Φιλολογική Ομάδα των  Εκδόσεων Κάκτος που έκανε την εισαγωγή,  μετάφραση και τα σχόλια του Βιβλίου του  Αριστοτέλη Μετεωρολογικά και μάλιστα με 

6  

την εποπτεία του Δρ. Η. Π. Νικολούδη  (βιβλίο εκδοθέν το 1994)  

που εσκεμμένως έκαναν λάθος μετάφραση  της λέξης πρόσφατος(σελ. 130) του αρχαίου  κείμενου που την μετέφρασαν (πολύ  μεταγενέστερος) και με αυτόν τον τρόπο  κουκούλωσαν την πραγματικότητα. Δεν  έκαναν Λάθος αλλά ακολούθησαν τις  διαταγές του συστήματος ώστε να μας  παραμυθιάζουν.  

Παρακάτω θα διαβάσετε και την μετάφραση  του 14ου κεφαλαίου και θα δείτε με τα μάτια  σας και θα βγάλετε το δικό σας συμπέρασμα  

Αριστοτέλης Μετεωρολογικά Βιβλίον Α Κεφάλαιον 14  

Απόδοση 

7  

Δεν είναι πάντοτε οι ίδιες περιοχές της γης ξηρές ή υγρές,  αλλά αλλάζουν ανάλογα με τον σχηματισμό ή την  εξαφάνιση των ποταμών. Για τον λόγο τούτο  δημιουργούνται εναλλαγές μεταξύ της ξηράς και της  θάλασσας, και δεν παραμένουν πάντοτε οι ίδιοι τόποι ξηρά ή θάλασσα, αλλά βρίσκουμε θάλασσα, εκεί που  υπήρχε ξηρά και, εκεί που τώρα υπάρχει θάλασσα, θα  γίνει πάλι ξηρά. Πρέπει να παραδεχθούμε πως οι αλλαγές  τούτες γίνονται με κάποια τάξη και κάποια  

περιοδικότητα. Η βασική αρχή και αιτία είναι ότι το εσωτερικό της γης, όπως τα σώματα των φυτών και των ζώων, γνωρίζει μια περίοδο ωρίμανσης και μια περίοδο  γήρανσης, με τη διαφορά ότι οι αλλαγές τούτες στα φυτά  και στα ζώα δεν γίνονται σε κάποιο μέρος τους, αλλά το  όλον τους φθάνει συγχρόνως στην ακμή και στην  εξασθένιση. Στη Γη, αντίθετα, οι αλλαγές γίνονται μόνον  σε ορισμένα μέρη, υπό την επήρεια του ψύχους και της  θερμότητας. Το ψύχος και η θερμότητα αυξάνουν ή  μειώνονται λόγω της περιστροφής του Ηλίου και σε αυτά  οφείλονται οι διαφορές, που παρουσιάζουν οι διάφορες  περιοχές της Γης, με αποτέλεσμα να παραμένουν υγρές για κάποιο χρόνο, έπειτα ξηραίνονται και γερνούν, ενώ  άλλες περιοχές ξαναβρίσκουν ζωή και προοδευτικά  γίνονται υγρές. Μοιραία, στις περιοχές που γίνονται ξηρότερες οι πηγές στερεύουν, με αποτέλεσμα τα ποτάμια 

8  

από μεγάλα να γίνονται εν πρώτοις μικρά και κατόπιν να  ξηραίνονται εντελώς, ενώ, με τη μετατόπιση αυτή των ποταμών, που εξαφανίζονται σε μια περιοχή για να  εμφανιστούν σε κάποια άλλη με ανάλογη μορφή, αλλάζει  επίσης η θάλασσα. Στα μέρη, πράγματι, όπου,  εξωθούμενη από τα ποτάμια, πλημμύριζε την ξηρά, τώρα  αποτραβιέται, αφήνοντας πίσω της ξηρά’ και εκεί όπου,  λόγω της πλησμονής των ποταμών, δημιουργούνταν  προσχώσεις που αποξηραίνονταν, σχηματίζονται εν νέου  λιμνάζουσες εκτάσεις.  

Καθώς ωστόσο η φυσική μεταβολή της Γης γίνεται  σταδιακά και σε χρονικά διαστήματα αισθητά μεγάλα,  συγκρινόμενα με τη διάρκεια της ζωής μας, τα φαινόμενα  τούτα περνούν απαρατήρητα και ολόκληρα έθνη χάνονται  πριν προφθάσουν να διατηρήσουν τη μνήμη των  μεταβολών τούτων, από την αρχή μέχρι το τέλος. Οι  μεγαλύτερες και ταχύτερες καταστροφές γίνονται στους  πολέμους, άλλες οφείλονται σε επιδημίες και άλλες σε  αφορίες της γης. Από τις τελευταίες, μερικές είναι  μεγάλης κλίμακας, ενώ άλλες εκδηλώνονται σε μικρή  κλίμακα, οπότε δεν γίνεται αντιληπτή η εξαφάνιση των  πληθυσμών υπό τις συνθήκες τούτες, επειδή μερικοί  κάτοικοι εγκαταλείπουν τη χώρα, ενώ άλλοι παραμένουν  εκεί, μέχρις ότου να μην μπορεί το έδαφος να θρέψει τον  παραμικρό πληθυσμό. Από την πρώτη μέχρι την 

9  

τελευταία αναχώρηση έχει περάσει φυσιολογικά τόσος  χρόνος, που κανείς δεν το θυμάται πλέον και, παρ όλο ότι  ζουν ακόμη οι τελευταίοι που έμειναν από τους  κατοίκους, ο χρόνος που πέρασε είναι τόσο πολύς, που  τους έκανε να το ξεχάσουν. Πρέπει να παραδεχθούμε ότι  με τον ίδιο τρόπο εξαφανίζεται από τη μνήμη η  χρονολογία των πρώτων εποικισμών κάθε πληθυσμού στα μέρη που μεταβάλλονται και γίνονται ξηρά από ελώδη  και υγρά. Και τούτο επειδή η μεταβολή του εδάφους  γίνεται ανεπαίσθητα σε μια μακρά χρονική περίοδο, έτσι  που δεν θυμάται πλέον κανείς ποιοι ήσαν οι πρώτοι  κάτοικοι ούτε το πότε ήλθαν ούτε την τότε κατάσταση του εδάφους.  

Το ίδιο συνέβη και στην περίπτωση της Αιγύπτου. Είναι  γνωστό, πράγματι, ότι ο τόπος αυτός γίνεται όλο και πιο  ξηρός και ότι ολόκληρη η χώρα είναι πρόσχωση του  Νείλου καθώς όμως με την προοδευτική αποξήρανση των ελών εγκαθίσταντο στην περιοχή γειτονικοί λαοί, με την  πάροδο του χρόνου ξέχασαν την προέλευσή τους. Είναι βέβαιο πως όλες οι εκβολές του Νείλου, εκτός από τον  Κανωβικό, είναι ανθρώπινα έργα και όχι του ποταμού, και παλαιότερα η Αίγυπτος ονομαζόταν Θήβαι. Το  αναφέρει αυτό και ο Όμηρος, ο οποίος είναι, θα πρέπει  να πούμε, πολύ μεταγενέστερος σε σύγκριση με τις  αλλαγές τούτες κάνει μνεία της χωράς αυτής σαν να 

10  

μην υπήρχε ακόμη η Μέμφις, είτε καθόλου είτε όχι  στη σημερινή μορφή της. Είναι φυσικό να έγιναν έτσι τα  πράγματα, επειδή οι χαμηλές περιοχές κατοικήθηκαν πιο  ύστερα από τις ψηλότερες. Οι περιοχές, που ήσαν  κοντότερα στις προσχώσεις, πρέπει να παρέμειναν  ελώδεις για περισσότερο χρόνο, λόγω του ότι το νερό λιμνάζει περισσότερο εκεί. Εν συνεχεία, οι περιοχές αυτές  μεταβάλλονται και γίνονται με τη σειρά τους γόνιμες,  δεδομένου ότι όσο ξηραίνονται, αποκτούν καλύτερη  ποιότητα. Όσες όμως είχαν παλαιότερα μια σωστή  σύσταση γίνονται χειρότερες λόγω της προοδευτικής  ξηρασίας.  

Τούτο συνέβη στην Ελλάδα στην περιοχή του Άργους και  των Μυκηνών. Την εποχή των Τρώων, η Αργολίδα, λόγω  του ελώδους εδάφους της, μπορούσε να θρέψει ένα μικρό  αριθμό ανθρώπων, ενώ η περιοχή των Μυκηνών  

ευημερούσε (κάτι που εξηγεί και τη μεγαλύτερη φήμη  της). Σήμερα ισχύει, το αντίθετο, για την αιτία που ήδη  αναφέραμε: έχει γίνει εντελώς άγονη και ξηρή, ενώ οι  πεδιάδες της Αργολίδας, που ήσαν άλλοτε χέρσες λόγω 

των ελών, τώρα είναι καλλιεργήσιμες. Βλέποντας, λοιπὸν,  το τι συνέβη σε μια περιοχή μέτριου μεγέθους, θα πρέπει  να παραδεχθούμε ότι το ίδιο συμβαίνει και σε  μεγαλύτερες περιοχές και σε ολόκληρες χώρες. 

11  

Οι κοντόφθαλμοι, λοιπόν, πιστεύουν ότι η αιτία των  φαινομένων αυτού του είδους έγκειται στην παγκόσμια αλλαγή, δεδομένου ότι θεωρούν πως ολόκληρο το  σύμπαν υπόκειται στη διαδικασία του γίγνεσθαι. Γι’ αυτό  και ισχυρίζονται ότι, αν μειώνεται ο όγκος της θάλασσας  λόγω αποξήρανσης, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι  σήμερα αυτό συμβαίνει σε περισσότερες περιοχές απ’ ό,τι  παλαιότερα. Σε τούτο υπάρχει και αλήθεια και ψέμα,  επειδή σήμερα είναι όντως περισσότερες οι περιοχές, που  παλαιότερα βρίσκονταν κάτω από το νερό, πλην όμως  παρατηρείται και το αντίθετο, διότι, αν εξετάσουν  προσεκτικότερα το πράγμα, θα δουν περιοχές, στις οποίες  η θάλασσα κέρδισε έδαφος. Δεν πρέπει όμως να  νομίζουμε πως αιτία του φαινομένου τούτου είναι η  παγκόσμια μεταβολή, διότι είναι γελοίο για μικρές και  στιγμιαίες μεταβολές να κινούμε το σύμπαν- άλλωστε η  μάζα και ο όγκος της Γης δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με  το σύμπαν. Στην πραγματικότητα, η αιτία, στην οποία πρέπει να αποδώσουμε όλες αυτές τις μεταβολές, είναι το  ότι γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα- όπως κάθε χρόνο υπάρχει μια χειμερινή περίοδος, έτσι και για μια  μεγάλη χρονική περίοδο επέρχεται ένας μεγάλος  χειμώνας με καταρρακτώδεις βροχές. Ο κατακλυσμός  τούτος δεν πραγματοποιείται πάντα στα ίδια μέρη. Για  παράδειγμα, ο κατακλυσμός, που πήρε το όνομά του 

12  

επειδή έγινε την εποχή του Δευκαλίωνα, έπληξε κυρίως  τον Ελληνικό χώρο και ειδικότερα την αρχαία Ελλάδα, η  οποία αντιστοιχεί στην περιοχή της Δωδώνης και του  Αχελώου ποταμού, που αλλάζει συχνά ρου. Κάτοικοι της  περιοχής ήσαν οι Σελλοί και οι ονομαζόμενοι τότε  Γραικοί και σήμερα Έλληνες. Όταν, λοιπόν,  σημειώνονται καταρρακτώδεις βροχές, πρέπει να  υποθέσουμε ότι διαρκούν για πολύ χρόνο και ότι γινόταν  πάντα ό,τι γίνεται σήμερα σε σχέση με τα ποτάμια, που  ρέουν άλλα ασταμάτητα και άλλα όχι: οι ερευνητές  υποστηρίζουν ότι τούτο οφείλεται στις τεράστιες υπόγειες  κοιλότητες, εμείς όμως το αποδίδουμε στο μέγεθος των  υπερυψωμένων τόπων, στην πυκνότητά τους και στο  κρύο που επικρατεί εκεί (διότι τα υψώματα αυτά  δέχονται, αποθηκεύουν και παράγουν το μεγαλύτερο  μέρος του νερού, ενώ οι ορεινές περιοχές μέτριου  μεγέθους η πορώδεις, πετρώδεις και αργιλώδεις βλέπουν  το νερό να τις εγκαταλείπει πρόωρα). Πρέπει να  πιστεύουμε, λοιπόν, ότι το ίδιο γίνεται και με τους κατακλυσμούς: στις περιοχές όπου συσσωρεύεται μια  τέτοια ποσότητα βροχής, αυξάνει την υγρασία τους και  την κάνει σχεδόν αστείρευτη. Με τον καιρό, όμως, τα μέρη που αποξηραίνονται γίνονται ολοένα και  περισσότερα, ενώ λιγοστεύουν τα υγρά, μέχρι να  ξαναφθάσουμε στην αρχή μιας ίδιας περιόδου. 

13  

Επειδή όμως πρέπει κατ’ ανάγκην να σημειώνεται κάποια  αλλαγή στο σύμπαν, χωρίς να πρόκειται για γένεση ή  φθορά, αν όντως το σύμπαν είναι αναλλοίωτο, θα πρέπει  αναγκαστικά, κατά τη γνώμη μας, να μην πλημμυρίζουν πάντοτε οι ίδιες περιοχές από τη θάλασσα ή τα ποτάμια,  ούτε οι ίδιες να ξηραίνονται. Εξ άλλου, το αποδεικνύουν  αυτό τα ίδια τα γεγονότα. Ας πάρουμε τους Αιγυπτίους,  που θεωρούνται οι πιο αρχαίοι ολόκληρη η χώρα τους  είναι φανερά μια κατασκευή, έργο του ποταμού. Αυτό  είναι ολοφάνερο για όποιον κοιτάξει γύρω του στη χώρα  αυτή, και ένα δυσκολομάχητο τεκμήριο αποτελεί η  Ερυθρά θάλασσα,  

κάποιος από τους βασιλείς προσπάθησε να ανοίξει εκεί  διώρυγα (διότι δεν θα ήταν μικρό το όφελος, αν όλη αυτή  η περιοχή γινόταν πλωτή' αναφέρεται ότι ο Σέσωστρις  υπήρξε ο πρώτος των αρχαίων βασιλέων, που το  επιχείρησε), πλην όμως βρήκε ότι η Ερυθρά θάλασσα  ήταν ψηλότερα από τη γη. Για τον λόγο αυτό, ο  Σέσωστρις πρώτα και μετά ο Δαρείος σταμάτησαν την  εκσκαφή, επειδή φοβήθηκαν ότι, αν ανακατευόταν το  νερό της θάλασσας με το νερό του ποταμού, θα  εξαφανιζόταν το ποτάμι. Είναι φανερό, λοιπόν, ότι όλες οι  υδάτινες μάζες ήσαν μια συνεχής θάλασσα. Για τον ίδιο  λόγο, στη Λιβύη, η περιοχή της Αμμωνίας είναι  προφανώς πιο χαμηλά και δυσανάλογα πιο κοίλη από την 

14  

περιοχή που είναι πιο κάτω προς τη θάλασσα. Είναι  φανερό ότι οι προσχώσεις δημιούργησαν λίμνες και  χέρσες περιοχές, και ότι, με την πάροδο του χρόνου, το  νερό που έμεινε στάσιμο λίμνασε, εξατμίσθηκε και  χάθηκε. Το ίδιο συνέβη στη Μαιώτιδα λίμνη, οπού οι  προσχώσεις των ποταμών υπήρξαν τόσο σημαντικές,  ώστε τα πλοία που την διαπλέουν σήμερα είναι κατά πολύ  μικρότερα στο μέγεθος απ’ ό,τι πριν εξήντα χρόνια. Είναι  εύκολο ως εκ τούτου να αντιληφθούμε ότι και αυτή η  λίμνη, όπως και οι περισσότερες, είναι έργο των ποταμών  και ότι κάποτε θα γίνει αναγκαστικά ολόκληρη ξηρά. Ένα  άλλο παράδειγμα είναι ο Βόσπορος, ο οποίος σχηματίζει  πάντοτε ρεύμα εξαιτίας των προσχώσεων, και μπορούμε μάλιστα να δούμε με τα ίδια μας τα μάτια το πώς ακριβώς  συμβαίνουν τα πράγματα: κάθε φορά, λοιπόν, που το  ρεύμα από την Ασία ύψωνε ένα παράκτιο κράσπεδο, ό,τι  βρισκόταν πίσω από αυτό γινόταν πρώτα μικρή λίμνη και  μετά ξηραινόταν μετά, σχηματιζόταν ένα δεύτερο  κράσπεδο μπροστά στο πρώτο, και ούτω καθ’ εξής. Αφού  αυτό επαναληφθεί πολλές φορές, είναι προφανές πως  αναγκαστικά θα γίνει ένα είδος ποταμού που θα ξηρανθεί  κι αυτός στο τέλος.  

Είναι προφανές, λοιπόν, επειδή ο χρόνος δεν εξαντλείται  και το σύμπαν είναι αιώνιο, ότι ο Τάναϊς και ο Νείλος δεν  έρρεαν πάντα, και ότι η περιοχή, στην οποία ρέουν, ήταν 

15  

κάποτε ξηρή, δεδομένου ότι η ενέργειά τους έχει ένα όριο, ενώ ο χρόνος δεν έχει. Το ίδιο ισχύει και για τα  άλλα ποτάμια. Αν όμως όντως τα ποτάμια σχηματίζονται  και χάνονται και αν δεν καλύπτονται πάντοτε με νερό οι  ίδιες περιοχές της Γης, θα πρέπει αναγκαστικά να  υπόκειται και η θάλασσα στις ίδιες μεταβολές. Αν, τώρα,  η θάλασσα αποσύρεται από μερικές περιοχές, ενώ  καλύπτει άλλες, είναι φανερό ότι, σε όλη την έκταση της  Γης δεν είναι πάντοτε οι ίδιες περιοχές θάλασσες ή ξηρές,  αλλά ότι αλλάζουν όλα με τον χρόνο.  

Είπαμε, λοιπόν, ότι δεν είναι πάντα οι ίδιες περιοχές της  Γης, που αποτελούν την ξηρά ή είναι πλωτές, και  εξηγήσαμε για ποιο λόγο συμβαίνει αυτό. Είπαμε επίσης  γιατί ορισμένοι ποταμοί έχουν αέναη ροή και άλλοι όχι. 

16  

Αριστοτέλης Μετεωρολογικά .  page 351a line 19 – 353 a line 28  Βιβλίον 1. Κεφάλαιον 14  

Αρχαίον Κείμενον  

 οὐκ αἰεὶ δ' οἱ αὐτοὶ τόποι τῆς γῆς οὔτ' ἔνυγροί εἰσιν  οὔτε ξηροί, ἀλλὰ μεταβάλλουσιν κατὰ τὰς τῶν ποταμῶν γε νέσεις καὶ τὰς ἀπολείψεις· διὸ καὶ τὰ περὶ τὴν ἤπειρον με ταβάλλει καὶ τὴν θάλατταν, καὶ οὐκ αἰεὶ τὰ μὲν γῆ τὰ  δὲ θάλαττα διατελεῖ πάντα τὸν χρόνον, ἀλλὰ γίγνεται  θάλαττα μὲν ὅπου χέρσος, ἔνθα δὲ νῦν θάλαττα, πάλιν  ἐνταῦθα γῆ. κατὰ μέντοι τινὰ τάξιν νομίζειν χρὴ ταῦτα  γίγνεσθαι καὶ περίοδον. ἀρχὴ δὲ τούτων καὶ αἴτιον ὅτι καὶ  τῆς γῆς τὰ ἐντός, ὥσπερ τὰ σώματα τῶν φυτῶν καὶ  ζῴων, ἀκμὴν ἔχει καὶ γῆρας. πλὴν ἐκείνοις μὲν οὐ κατὰ μέ ρος ταῦτα συμβαίνει πάσχειν, ἀλλ' ἅμα πᾶν ἀκμάζειν  καὶ φθίνειν ἀναγκαῖον· τῇ δὲ γῇ τοῦτο γίγνεται κατὰ μέρος  διὰ ψύξιν καὶ θερμότητα. ταῦτα μὲν οὖν αὔξεται καὶ φθί- 

17  

νει διὰ τὸν ἥλιον καὶ τὴν περιφοράν, διὰ δὲ ταῦτα καὶ τὴν  δύναμιν τὰ μέρη τῆς γῆς λαμβάνει διαφέρουσαν, ὥστε μέ χρι τινὸς ἔνυδρα δύναται διαμένειν, εἶτα ξηραίνεται καὶ γη ράσκει πάλιν· ἕτεροι δὲ τόποι βιώσκονται καὶ ἔνυδροι γίγνον ται κατὰ μέρος. ἀνάγκη δὲ τῶν μὲν τόπων γιγνομένων ξη ροτέρων τὰς πηγὰς ἀφανίζεσθαι, τούτων δὲ συμβαινόντων  τοὺς ποταμοὺς πρῶτον μὲν ἐκ μεγάλων μικρούς, εἶτα τέλος  γίγνεσθαι ξηρούς, τῶν δὲ ποταμῶν μεθισταμένων καὶ ἔνθεν  μὲν ἀφανιζομένων ἐν ἄλλοις δ' ἀνάλογον γιγνομένων μετα βάλλειν τὴν θάλατταν· ὅπου μὲν γὰρ ἐξωθουμένη ὑπὸ τῶν  ποταμῶν ἐπλεόναζεν, ἀπιοῦσαν ξηρὰν ποιεῖν ἀναγκαῖον, ὅπου  δὲ τοῖς ῥεύμασιν πληθύουσα ἐξηραίνετο προσχουμένη, πάλιν  ἐνταῦθα λιμνάζειν. ἀλλὰ διὰ τὸ γίγνεσθαι πᾶσαν τὴν φυ σικὴν περὶ τὴν γῆν γένεσιν ἐκ προσαγωγῆς καὶ ἐν χρόνοις  παμμήκεσι πρὸς τὴν ἡμετέραν ζωήν, λανθάνει ταῦτα γιγνό 

μενα, καὶ πρότερον ὅλων τῶν ἐθνῶν ἀπώλειαι γίγνονται καὶ φθοραὶ  πρὶν μνημονευθῆναι τὴν τούτων μεταβολὴν ἐξ ἀρχῆς  

εἰς τέλος. μέγισται μὲν οὖν φθοραὶ γίγνονται καὶ τάχισται  ἐν τοῖς πολέμοις, ἄλλαι δὲ νόσοις, αἱ δὲ ἀφορίαις, καὶ  ταύταις αἱ μὲν μεγάλαι αἱ δὲ κατὰ μικρόν, ὥστε λαν θάνουσι τῶν γε τοιούτων ἐθνῶν καὶ αἱ μεταναστάσεις διὰ τὸ  τοὺς μὲν λείπειν τὰς χώρας, τοὺς δὲ ὑπομένειν μέχρι τούτου  μέχριπερ ἂν μηκέτι δύνηται τρέφειν ἡ χώρα πλῆθος μη- 

18  

δέν. ἀπὸ τῆς πρώτης οὖν ἀπολείψεως εἰς τὴν ὑστέραν εἰκὸς  γίγνεσθαι μακροὺς χρόνους, ὥστε μηδένα μνημονεύειν, ἀλλὰ  σῳζομένων ἔτι τῶν ὑπομενόντων ἐπιλελῆσθαι διὰ χρόνου  πλῆθος. τὸν αὐτὸν δὲ τρόπον χρὴ νομίζειν καὶ τοὺς κατοι κισμοὺς λανθάνειν πότε πρῶτον ἐγένοντο τοῖς ἔθνεσιν ἑκάστοις  εἰς τὰ μεταβάλλοντα καὶ γιγνόμενα ξηρὰ ἐξ ἑλωδῶν καὶ  ἐνύδρων· καὶ γὰρ ἐνταῦθα κατὰ μικρὸν ἐν πολλῷ γίγνεται  χρόνῳ ἡ ἐπίδοσις, ὥστε μὴ μνημονεύειν τίνες πρῶτοι καὶ  πότε καὶ πῶς ἐχόντων ἦλθον τῶν τόπων, οἷον συμβέβηκεν  καὶ τὰ περὶ Αἴγυπτον· καὶ γὰρ οὗτος ἀεὶ ξηρότερος ὁ τό πος φαίνεται γιγνόμενος καὶ πᾶσα ἡ χώρα τοῦ ποταμοῦ  πρόσχωσις οὖσα τοῦ Νείλου, διὰ δὲ τὸ κατὰ μικρὸν ξηραι νομένων τῶν ἑλῶν τοὺς πλησίον εἰσοικίζεσθαι τὸ τοῦ χρόνου  μῆκος ἀφῄρηται τὴν ἀρχήν. φαίνεται οὖν καὶ τὰ στό ματα πάντα, πλὴν ἑνὸς τοῦ Κανωβικοῦ, χειροποίητα καὶ οὐ  τοῦ ποταμοῦ ὄντα, καὶ τὸ ἀρχαῖον ἡ Αἴγυπτος Θῆβαι κα λούμεναι. δηλοῖ δὲ καὶ ῞Ομηρος, οὕτως πρόσφατος ὢν ὡς εἰ  πεῖν πρὸς τὰς τοιαύτας μεταβολάς· ἐκείνου γὰρ τοῦ τόπου  ποιεῖται μνείαν ὡς οὔπω Μέμφιος οὔσης ἢ ὅλως ἢ οὐ τηλι καύτης. τοῦτο δ' εἰκὸς οὕτω συμβαίνειν· οἱ γὰρ κάτωθεν τό ποι τῶν ἄνωθεν ὕστερον ᾠκίσθησαν· ἑλώδεις γὰρ ἐπὶ πλείω 

19  

χρόνον ἀναγκαῖον εἶναι τοὺς ἐγγύτερον τῆς προσχώσεως διὰ  τὸ λιμνάζειν ἐν τοῖς ἐσχάτοις ἀεὶ μᾶλλον. μεταβάλλει  

δὲ τοῦτο καὶ πάλιν εὐθενεῖ· ξηραινόμενοι γὰρ οἱ τόποι ἔρ χονται εἰς τὸ καλῶς ἔχειν, οἱ δὲ πρότερον εὐκραεῖς ὑπερ ξηραινόμενοί ποτε γίγνονται χείρους. ὅπερ συμβέβηκε τῆς  ῾Ελλάδος καὶ περὶ τὴν ᾿Αργείων καὶ Μυκηναίων χώραν· ἐπὶ  μὲν γὰρ τῶν Τρωικῶν ἡ μὲν ᾿Αργεία διὰ τὸ ἑλώδης εἶναι  ὀλίγους ἐδύνατο τρέφειν, ἡ δὲ Μυκηναία καλῶς εἶχεν (διὸ  ἐντιμοτέρα ἦν), νῦν δὲ τοὐναντίον διὰ τὴν προειρημένην αἰτίαν·  ἡ μὲν γὰρ ἀργὴ γέγονεν καὶ ξηρὰ πάμπαν, τῆς δὲ τὰ  

τότε διὰ τὸ λιμνάζειν ἀργὰ νῦν χρήσιμα γέγονεν. ὥσπερ  οὖν ἐπὶ τούτου τοῦ τόπου συμβέβηκεν ὄντος μικροῦ, ταὐτὸ δεῖ  νομίζειν τοῦτο συμβαίνειν καὶ περὶ μεγάλους τόπους καὶ χώ ρας ὅλας. οἱ μὲν οὖν βλέποντες ἐπὶ μικρὸν αἰτίαν οἴονται  τῶν τοιούτων εἶναι παθημάτων τὴν τοῦ ὅλου μεταβολὴν ὡς  γιγνομένου τοῦ οὐρανοῦ· διὸ καὶ τὴν θάλατταν ἐλάττω γίγνε σθαί φασιν ὡς ξηραινομένην, ὅτι πλείους φαίνονται τόποι  τοῦτο πεπονθότες νῦν ἢ πρότερον. ἔστιν δὲ τούτων τὸ μὲν ἀλη θὲς τὸ δ' οὐκ ἀληθές· πλείους μὲν γάρ εἰσιν οἱ πρότερον ἔνυ δροι νῦν δὲ χερσεύοντες, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ τοὐναντίον· πολ λαχῇ γὰρ σκοποῦντες εὑρήσουσιν ἐπεληλυθυῖαν τὴν θάλατ ταν. ἀλλὰ τούτου τὴν αἰτίαν οὐ τὴν τοῦ κόσμου γένεσιν οἴεσθαι  χρή· γελοῖον γὰρ διὰ μικρὰς καὶ ἀκαριαίας μεταβολὰς 

20  

κινεῖν τὸ πᾶν, ὁ δὲ τῆς γῆς ὄγκος καὶ τὸ μέγεθος οὐδέν  ἐστι δή που πρὸς τὸν ὅλον οὐρανόν· ἀλλὰ πάντων τούτων αἴ τιον ὑποληπτέον ὅτι γίγνεται διὰ χρόνων εἱμαρμένων, οἷον ἐν  ταῖς κατ' ἐνιαυτὸν ὥραις χειμών, οὕτως περιόδου τινὸς μεγά λης μέγας χειμὼν καὶ ὑπερβολὴ ὄμβρων. αὕτη δὲ οὐκ ἀεὶ  κατὰ τοὺς αὐτοὺς τόπους, ἀλλ' ὥσπερ ὁ καλούμενος ἐπὶ Δευ καλίωνος κατακλυσμός· καὶ γὰρ οὗτος περὶ τὸν ῾Ελληνικὸν  ἐγένετο τόπον μάλιστα, καὶ τούτου περὶ τὴν ῾Ελλάδα τὴν  ἀρχαίαν. αὕτη δ' ἐστὶν ἡ περὶ Δωδώνην καὶ τὸν ᾿Αχελῷον·  οὗτος γὰρ πολλαχοῦ τὸ ῥεῦμα μεταβέβληκεν· ᾤκουν γὰρ οἱ  Σελλοὶ ἐνταῦθα καὶ οἱ καλούμενοι τότε μὲν Γραικοὶ νῦν δ'  ῞Ελληνες. ὅταν οὖν γένηται τοιαύτη ὑπερβολὴ ὄμβρων,  νομίζειν χρὴ ἐπὶ πολὺν χρόνον διαρκεῖν, καὶ ὥσπερ νῦν τοῦ  ἀενάους εἶναί τινας τῶν ποταμῶν τοὺς δὲ μὴ οἱ μέν φα σιν αἴτιον εἶναι τὸ μέγεθος τῶν ὑπὸ γῆς χασμάτων, ἡμεῖς  δὲ τὸ μέγεθος τῶν ὑψηλῶν τόπων καὶ τὴν πυκνότητα καὶ  ψυχρότητα αὐτῶν (οὗτοι γὰρ πλεῖστον καὶ δέχονται ὕδωρ  καὶ στέγουσιν καὶ ποιοῦσιν· ὅσοις δὲ μικραὶ αἱ ἐπικρεμάμε ναι τῶν ὀρῶν συστάσεις ἢ σομφαὶ καὶ λιθώδεις καὶ ἀργι λώδεις, τούτους δὲ προαπολείπειν), οὕτως οἴεσθαι δεῖν τότε, ἐν  οἷς ἂν γένηται ἡ τοιαύτη τοῦ ὑγροῦ φορά, οἷον ἀενάους ποιεῖν  τὰς ὑγρότητας τῶν τόπων μᾶλλον. τῷ χρόνῳ δὲ ταῦτα  ξηραίνεται γιγνόμενα μᾶλλον, θάτερα δ' ἐλάττω τὰ ἔφυ- 

21  

δρα, ἕως ἂν ἔλθῃ πάλιν ἡ καταβολὴ τῆς περιόδου τῆς αὐ τῆς. ἐπεὶ δ' ἀνάγκη τοῦ ὅλου γίγνεσθαι μέν τινα μεταβολήν,  μὴ μέντοι γένεσιν καὶ φθοράν, εἴπερ μένει τὸ πᾶν, ἀνάγκη,  καθάπερ ἡμεῖς λέγομεν, μὴ τοὺς αὐτοὺς ἀεὶ τόπους ὑγρούς τ'  εἶναι θαλάττῃ καὶ ποταμοῖς καὶ ξηρούς. δηλοῖ δὲ τὸ γιγνό μενον· οὓς γάρ φαμεν ἀρχαιοτάτους εἶναι τῶν ἀνθρώπων  Αἰγυπτίους, τούτων ἡ χώρα πᾶσα γεγονυῖα φαίνεται καὶ  οὖσα τοῦ ποταμοῦ ἔργον. καὶ τοῦτο κατά τε τὴν χώραν αὐ τὴν ὁρῶντι δῆλόν ἐστιν, καὶ τὰ περὶ τὴν ἐρυθρὰν θάλατταν  τεκμήριον ἱκανόν· ταύτην γὰρ τῶν βασιλέων τις ἐπειράθη  διορύττειν (οὐ γὰρ μικρὰς εἶχεν ἂν αὐτοῖς ὠφελείας πλω τὸς πᾶς ὁ τόπος γενόμενος· λέγεται δὲ πρῶτος Σέσωστρις  ἐγχειρῆσαι τῶν παλαιῶν), ἀλλ' εὗρεν ὑψηλοτέραν οὖσαν τὴν  θάλατταν τῆς γῆς· διὸ ἐκεῖνός τε πρότερον καὶ Δαρεῖος  ὕστερον ἐπαύσατο διορύττων, ὅπως μὴ διαφθαρῇ τὸ ῥεῦμα  τοῦ ποταμοῦ συμμιγείσης τῆς θαλάττης. φανερὸν οὖν ὅτι θά λαττα πάντα μία ταύτῃ συνεχὴς ἦν. διὸ καὶ τὰ περὶ τὴν  Λιβύην τὴν ᾿Αμμωνίαν χώραν ταπεινότερα φαίνεται καὶ  κοιλότερα παρὰ λόγον τῆς κάτωθεν χώρας· δῆλον γὰρ ὡς  ἐγχώσεως μὲν γενομένης ἐγένοντο λίμναι καὶ χέρσος, χρό νου δὲ γενομένου τὸ ἐναπολειφθὲν καὶ λιμνάσαν ὕδωρ ξη ρανθέν ἐστιν ἤδη φροῦδον. ἀλλὰ μὴν καὶ τὰ περὶ τὴν Μαιῶ τιν λίμνην ἐπιδέδωκε τῇ προσχώσει τῶν ποταμῶν τοσοῦτον, 

22  

ὥστε πολλῷ ἐλάττω μεγέθει πλοῖα νῦν εἰσπλεῖν πρὸς τὴν  ἐργασίαν ἢ ἔτος ἑξηκοστόν· ὥστε ἐκ τούτου ῥᾴδιον ἀναλογί σασθαι ὅτι καὶ τὸ πρῶτον, ὥσπερ αἱ πολλαὶ τῶν λιμνῶν,  καὶ αὕτη ἔργον ἐστὶ τῶν ποταμῶν, καὶ τὸ τελευταῖον πᾶ σαν ἀνάγκη γενέσθαι ξηράν. ἔτι δὲ ὁ Βόσπορος ἀεὶ μὲν ῥεῖ  διὰ τὸ προσχοῦσθαι, καὶ ἔστιν ἔτι ταῦτα καὶ τοῖς ὄμμασιν  ἰδεῖν ὅν τινα συμβαίνει τρόπον· ὅτε γὰρ ἀπὸ τῆς ᾿Ασίας  ᾐόνα ποιήσειεν ὁ ῥοῦς, τὸ ὄπισθεν λίμνη ἐγίγνετο μικρὰ τὸ  πρῶτον, εἶτ' ἐξηράνθη ἄν, μετὰ δὲ τοῦτο ἄλλη ἡ ἀπὸ ταύτης ᾐ ών, καὶ λίμνη ἀπὸ ταύτης· καὶ τοῦτο ἀεὶ οὕτως συνέβαινεν ὁμοί ως· τούτου δὲ γιγνομένου πολλάκις ἀνάγκη χρόνου προϊόντος ὥσ περ ποταμὸν γενέσθαι, τέλος δὲ καὶ τοῦτον ξηρόν. φανερὸν  τοίνυν, ἐπεὶ ὅ τε χρόνος οὐχ ὑπολείψει καὶ τὸ ὅλον ἀίδιον,  ὅτι οὔτε ὁ Τάναϊς οὔτε ὁ Νεῖλος ἀεὶ ἔρρει, ἀλλ' ἦν  ποτε ξηρὸς ὁ τόπος ὅθεν ῥέουσιν· τὸ γὰρ ἔργον ἔχει αὐτῶν  πέρας, ὁ δὲ χρόνος οὐκ ἔχει. ὁμοίως δὲ τοῦτο καὶ ἐπὶ τῶν  

ἄλλων ἁρμόσει ποταμῶν λέγειν. ἀλλὰ μὴν εἴπερ καὶ οἱ ποτα μοὶ γίγνονται καὶ φθείρονται καὶ μὴ ἀεὶ οἱ αὐτοὶ τόποι τῆς  γῆς ἔνυδροι, καὶ τὴν θάλατταν ἀνάγκη μεταβάλλειν ὁμοίως.  τῆς δὲ θαλάττης τὰ μὲν ἀπολειπούσης τὰ δ' ἐπιούσης ἀεὶ  φανερὸν ὅτι τῆς πάσης γῆς οὐκ ἀεὶ τὰ αὐτὰ τὰ μέν ἐστιν θά λαττα τὰ δ' ἤπειρος, ἀλλὰ μεταβάλλει τῷ χρόνῳ πάντα. 

23  

διότι μὲν οὖν οὐκ ἀεὶ ταὐτὰ οὔτε χερσεύει τῆς γῆς οὔτε  πλωτά ἐστιν, καὶ διὰ τίν' αἰτίαν ταῦτα συμβαίνει, εἴρηται·  ὁμοίως δὲ καὶ διὰ τί οἱ μὲν ἀέναοι οἱ δ' ο¿ τῶν ποταμῶν  εἰσιν 

24  

Στήλη του Παλέρμο 

Η Στήλη του Παλέρμο, το απόσπασμα με τα  

Αιγυπτιακά Βασιλικά Χρονικά στο Παλέρμο, Ιταλία.  

Η Στήλη του Παλέρμο ή Λίθος του Παλέρμο είναι ένα από  επτά θραύσματα που έχουν διασωθεί από  

μια στήλη του Παλαιού Βασιλείου της αρχαίας Αιγύπτου. Η  στήλη περιείχε τον κατάλογο των βασιλέων της Αιγύπτου από  την Πρώτη Δυναστεία (περ. 3150–2890 π.Χ.) μέχρι την αρχή  της Πέμπτης Δυναστείας (περ. 2392–2283 π.Χ.) και είχε  σημειωμένα σημαντικά γεγονότα σε κάθε χρονιά της βασιλείας 

25  

αυτών των βασιλέων. Κατά πάσα πιθανότητα κατασκευάστηκε  κατά την Πέμπτη Δυναστεία. Η Στήλη του Παλέρμο φυλάσσεται  στο Περιφερειακό Αρχαιολογικό Μουσείο Αντόνιο Σαλίνας  στο Παλέρμο, από όπου έχει πάρει και το όνομά της.  

Ο όρος "Στήλη του Παλέρμο" (Palermo Stone) κάποιες φορές  αναφέρεται σε όλα τα επτά θραύσματα των Βασιλικών  Χρονικών, περιλαμβανομένων και εκείνων που φυλάσσονται  στο Μουσείο του Καΐρου και εκείνο του Λονδίνου. Τα  θραύσματα επίσης κάποιες φορές περιγράφονται συνολικά στα  αγγλικά ως "Χρονικά της Στήλης του Καΐρου" (Cairo Annals  Stone), αν και ο όρος "Στήλη του Καΐρου" (ή Λίθος του Καΐρου,  Cairo Stone) χρησιμοποιείται επίσης για τα θραύσματα των  Βασιλικών Χρονικών που βρίσκονται σήμερα στο Κάιρο. Στα  ελληνικά η Στήλη του Παλέρμο αναφέρεται επίσης και ως (η)  Λίθος του Παλέρμο.  

Η Στήλη του Παλέρμο και τα άλλα θραύσματα διαφυλάσσουν  αυτό που ίσως είναι το παλιότερο γραπτό κείμενο που έχει  σωθεί από την αρχαία Αίγυπτο, και αποτελεί βασικότατη πηγή  για την Αιγυπτιακή ιστορία του Παλαιού Βασιλείου.  

Περιγραφή  

Η Στήλη των Βασιλικών Χρονικών, της οποίας η Στήλη του  Παλέρμο αποτελούσε μέρος, μπορεί αρχικά να είχε διάσταση  περίπου 60 εκατοστά ύψος και 2.1 μέτρα μήκος. Τα θραύσματα  αποτελούνται από σκληρή μαύρη συμπαγή πέτρα, μάλλον μία  μορφή βασάλτη. 

26  

Η Στήλη του Παλέρμο είναι ένα θραύσμα ακανόνιστου  σχήματος που μοιάζει με ασπίδα, με διαστάσεις (οι  μεγαλύτερες) 43,5 ύψος, 25 πλάτος και 6,5 εκατοστά πάχος.  

Η επιγραφή στο μπροστά μέρος αποτελείται από έξι οριζόντιες  λωρίδες (ή αλλιώς γραμμές) με ιερογλυφικά με το κείμενο να  είναι από τα δεξιά στα αριστερά. Η πρώτη γραμμή καταγράφει  τα ονόματα των προδυναστικών βασιλέων της Κάτω  Αιγύπτου (που αναγνωρίζονται ως τέτοιοι από το Κόκκινο  Στέμμα). Η δεύτερη και οι επόμενες γραφμμές περιέχουν τα  βασιλικά χρονικά των φαραώ των δυναστειών πρώτη με  τέταρτη, δηλαδή τα σημαντικότερα γεγονότα της βασιλείας  κάθε φαραώ, με χρονολογική σειρά. Η δεύτερη γραμμή αρχίζει  με τις καταγραφές των τελευταίων χρόνων για έναν βασιλιά  της Πρώτης Δυναστείας, το όνομα του οποίου δεν έχει διατηρηθεί, αλλά που γενικά υποθέτουμε ότι είναι είτε  ο Ντράμερ είτε ο Αχνά. Το υπόλοιπο από τη δεύτερη γραμμή  καταλαμβάνεται από τις πρώτες εννιά ετήσιες καταγραφές για  το διάδοχο αυτού του βασιλιά, που και πάλι δεν ονομάζεται στο  θραύσμα που έχουμε, αλλά που υποθέτουμε ότι είναι ο Αχά, ή ο  διάδοχος αυτού, ο Ντερ. Η υπόλοιπη της δεύτερης γραμμής  συνεχίζει με τα χρονικά μέχρι τους βασιλιάδες της Τέταρτης  Δυναστείας.  

Το κείμενο συνεχίζει στο πίσω μέρος, καταγράφοντας τα  γεγονότα των βασιλειών των φαραώ μέχρι τον Νεφεριρκαρέ  Κακάι, τρίτο της Πέμπτης Δυναστείας. Από τα σωζόμενα  θραύσματα, είναι αβέβαιο αν τα Βασιλικά Χρονικά 

27  

συνεχίζονταν πέρα από αυτό το σημείο. Όταν αναφέρεται το  όνομα ενός βασιλιά αναφέρεται και το όνομα της μητέρας του.  

Οι πληροφορίες που έχουν καταγραφεί στη Στήλη του Παλέρμο,  περιλαμβάνουν μετρήσεις του ύψους της ετήσιας πλημμύρας  του Νείλου (βλέπε Νειλόμετρο), την Εποχή της Πλημμύρας,  λεπτομέρειες για γιορτές (όπως η Γιορτές Σεντ), φορολογία,  αγάλματα, κτήρια και πολέμους.  

Αρχαιολογική ιστορία  

Η αρχική θέση της της στήλης είναι άγνωστη και κανένα από τα  σωζόμενα θραύσματα δεν έχει βέβαια αρχαιολογική προέλευση.  Ένα θραύσμα, που σήμερα είναι στο Κάιρο, λέγεται ότι βρέθηκε  σε έναν αρχαιολογικό χώρο στη Μέμφιδα, ενώ τα άλλα τρία  

θραύσματα που βρίσκονται στο Κάιρο λέγεται ότι βρέθηκαν  στην περιοχή της Μέσης Αιγύπτου. Για τη Στήλη του Παλέρμο  δεν έχει προταθεί κανένας χώρος προέλευσης.  

Το θραύσμα των Βασιλικών Χρονικών στο Μουσείο Πέτρι, Λονδίνο, που  περιέχει μέρος από την καταγραφή για τον Χασεχεμουΐ και στο κάτω μέρος με  ένα ελάχιστο μέρος από την καταγραφή του Σνεφρού. 

28  

Τα Βασιλικά Χρονικά της Αιγύπτου,  εικαζόμενη αναπαράσταση της αρχικής στήλης, με τα την θέση  των επτά σωζόμενων θραυσμάτων. P είναι η Στήλη του  Παλέρμο, τα νούμερα 1-5 είναι τα θραύσματα του Καΐρου, και  το L είναι το θραύσμα που είναι στο Λονδίνο.  

Η Στήλη του Παλέρμο αγοράστηκε από ένα Σικελό δικηγόρο,  τον Φερντινάρντο Γκουϊντάνο το 1859 και βρίσκεται στο  Παλέρμο από το 1866. Στις 19 Οκτωβρίου 1877, χαρίστηκε από  την οικογένεια Γκουϊντάνο στο Αρχαιολογικό Μουσείο του  Παλέρμο, όπου παραμένει από τότε.  

Από τα πέντε θραύσματα της αρχικής στήλης στο Μουσείο του  Καΐρου, τέσσερα αποκτήθηκαν μεταξύ του 1895 και του 1914.  Το άλλο αγοράστηκε από αγορά αρχαιοτήτων το 1963. Το  θραύσμα στο Μουσείο Πέτρι του Λονδίνου, που αποτελούσε  μέρος της συλλογής του Φλάιντερς Πέτρι, και είχε αγοραστεί  από αυτόν το 1914.  

Το θραύσμα των Βασιλικών Χρονικών στο Μουσείο Πέτρι,  Λονδίνο, που περιέχει μέρος από την καταγραφή για τον  Χασεχεμουΐ και στο κάτω μέρος με ένα ελάχιστο μέρος από την  καταγραφή του Σνεφρού.  

Η σημασία της Στήλης του Παλέρμο δεν είχε αναγνωριστεί  μέχρι που την πρόσεξε ένας Γάλλος αρχαιολόγος το 1895. Η  πρώτη έκδοση και μετάφραση έγινε το 1902 από τον Heinrich  Schäfer. 

29  

Αβεβαιότητες  

Υπάρχουν κάποιες αβεβαιότητες που αφορούν τη χρονολόγηση  της Στήλης του Παλέρμο και των Βασιλικών Χρονικών που  αυτή καταγράφει. Είναι άγνωστο αν η καταγραφές έγινε με τη  μία, ή αν προστίθεντο καταγραφές με τον καιρό. Επίσης είναι  άγνωστο αν χρονολογείται από την περίοδο που περιγραφεί  (δηλαδή από όχι αργότερα από την Πέμπτη Δυναστεία). Έχει  προταθεί ότι η στήλη έχει κατασκευαστεί πολύ πιο μετά, ίσως  κατά την Εικοστή πέμπτη Δυναστεία (747-656 π.Χ.). Φαίνεται  από το περιεχόμενο ότι ακόμα κι αν η στήλη δεν έγινε την ή  λίγο μετά από την περίοδο που περιγράφει, βασίζεται άμεσα σε  προηγούμενο πρωτότυπο του Παλαιού Βασιλείου  

Επίσης είναι αβέβαιο αν όλα τα σωζόμενα θραύσματα είναι  μέρος της ίδιας στήλης ή προέρχονται από διαφορετικά  αντίγραφα. Είναι πιθανό ότι τουλάχιστον ένα από τα μικρότερα  θραύσματα του Καΐρου (για κανένα από τα οποία δεν υπάρχει  καθαρή προέλευση), δεν είναι γνήσιο.  

Το κείμενα γενικά είναι δύσκολο να αποκρυπτογραφηθεί λόγω  και της κατάστασης της γραφής και λόγω της παλαιότητας. Αν  το κείμενο είναι κατοπινό αντίγραφο αντί το πρωτότυπο της  Πέμπτης Δυναστείας, υπάρχει η πιθανότητα λαθών εσκεμμένων  ή μη στη διαδικασία της αντιγραφής.  

Σημαντικότητα  

Η Στήλη του Παλέρμο και τα άλλα θραύσματα των Βασιλικών  Χρονικών είναι σημαντικότατη πηγή για την ιστορία του 

30  

Παλαιού Βασιλείου και, για παράδειγμα, διασώζει τα ονόματα  των μελών των βασιλικών οικογενειών για τις πρώτες πέντε  δυναστείες τα οποία δεν είναι αλλιώς καταγεγραμμένα αλλού.  

Οι κατάλογοι του Νέου Βασιλείου, όπως ο Κανόνας του Τορίνο και ο Κατάλογος Βασιλέων στον ναό της  Αβύδου (βασιλεία του Σέτι Α΄, 1294–1279 π.Χ.), αναγνωρίζουν  τον Μήνη (πιθανός ο Νάρμερ) (περ. 3100 ή 3000 π.Χ.) ως των  πρώτο βασιλιά της πρώτης δυναστείας και πιστώνοντας του έτσι  την ενοποίηση της Αιγύπτου. Όμως, η πάνω καταγραφή των  Βασιλικών Χρονικών αναφέρουν κάποιους προδυναστικούς  ηγεμόνες της Άνω και Κάτω Αιγύπτου, που προφανώς  αντιστοιχούν στην εποχή πριν την ενοποίηση. Η ταύτιση αυτών  των βασιλέων με ιστορικά πρόσωπα παραμένει αμφιλεγόμενο  ζήτημα.  

Ο αρχαίος ιστορικός Μανέθων μπορεί να χρησιμοποίησε παρόμοιες πληροφορίες παρόμοιες με την ολόκληρη στήλη των  Βασιλικών Χρονικών για να συντάξει το δικό του χρονολόγιο  των πρώτων δυνασειών, που αποτελεί μέρος  

των Αιγυπτιακών του (ιστορία της Αιγύπτου), που γράφηκε τον  3ο αιώνα π.Χ., ο κατάλογος βασιλέων που είναι σχετίζεται πιο  πολύ με τον κατάλογο του Μανέθωνα είναι ο Κανόνας του  Τορίνο 

31  

Αρχαία Μέμφις  

 Η Μέμφις (αρχαία αιγυπτιακά: mn nfr, κοπτικά: ⲙⲉⲙϥⲓ,  αραβικά: نفْم (ήταν η αρχαία πρωτεύουσα της Κάτω Αιγύπτου, َ και του Παλαιού Βασιλείου της Αιγύπτου από τη θεμελίωσή της  έως το 1300 Π.Κ.Ε./π.Χ.. Το αρχαίο αιγυπτιακό της όνομα ήταν  Ίνεμπ Χετζ («Τα Λευκά Τείχη»). Το όνομα Μέμφις είναι  ελληνική μεταγραφή του αιγυπτιακού ονόματος της πυραμίδας  του Πέπι Α', Μεν-νεφέρ, που έγινε Μένφε στην Κοπτική. Το  επίσημο όνομα της Μέμφιδος στο Μέσο Βασίλειο ήταν "Μεν νεφέρ Πέπι Μερ", που σημαίνει "πυραμίδα στέρεη και  εκπληκτική του Πέπι Α΄". Σύμφωνα βέβαια με την ελληνική  μυθολογία και τη Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου, η πόλη ιδρύθηκε  από τον βασιλιά της Αιγύπτου Έπαφο, τον γιο του Δία και της  αργίτισσας πριγκίπισσας Ιούς, ο οποίος έδωσε στην πόλη το  όνομα της γυναίκας του, της Μέμφιδος, κόρης του Νείλου.[1]  Οι σύγχρονες πόλεις Μιτ Ραχίνα, Νταχσούρ, Σακκάρα, Αμουζίρ,  Αμπού Γκοράμπ και Ζογυέτ ελ Αρύαν, νότια του Καΐρου,  βρίσκονται όλες στη διαχειριστική επικράτεια της ιστορικής  Μέμφιδος. Η πόλη ήταν επίσης γνωστή στην Άνω Αίγυπτο ως  Ανκχ-Ταουί («Η ζωή των δύο Χωρών»), γεγονός που  υποδεικνύει τη σημασία της πόλης στην Άνω και την Κάτω  Αίγυπτο. Τα ερείπιά της βρίσκονται 19 χλμ. νότια του Καΐρου,  στη δυτική όχθη του Νείλου. 

32  

Ιστορία 

Η Στήλη του Παλέρμο μας δίνει τα πρώτα στοιχεία για την  ίδρυση της Μέμφιδος Η πόλη ιδρύθηκε περί το 3100 π.Χ  από τον Μήνη, που ένωσε τα δύο βασίλεια της Αιγύπτου την  Άνω και την Κάτω Αίγυπτο. Την τείχισε με ισχυρά και εκτενή  τείχη, ενώ αφιέρωσε και ένα ναό στον θεό Πτα. Ενώ ίδρυσε και  ένα λιμάνι στην πόλη με το όνομα Περουνεφέρ, που σημαίνει  "Καλή αναχώρηση". Με πληθυσμό που εκτιμάται στους 30.000  περίπου κατοίκους είναι η μεγαλύτερη ανθρώπινη εγκατάσταση  από εποχής της ίδρυσής της έως το 2250 π.Χ και από το 1557  π.Χ έως το 1400 π.Χ.  

Η παράδοση αναφέρει ότι ο Μήνης ίδρυσε την πόλη χτίζοντας  αναχώματα για να προστατέψει την περιοχή από τις πλημμύρες  του Νείλου. Ήταν τόσο κυρίαρχη η παρουσία της πόλης στην  ακμή της, ώστε οι σύγχρονοι ιστοριογράφοι έδωσαν το όνομά  της σε μια ολόκληρη περίοδο. Έγινε κοσμοπολίτικο κέντρο και  όταν την επισκέφθηκε ο Ηρόδοτος τον 5ο αιώνα ΠΚΕ, στην  περίοδο της περσικής διακυβέρνησης, βρήκε εκεί πολλούς  Έλληνες, Ιουδαίους, Φοίνικες και Λίβυους ανάμεσα στον  γηγενή πληθυσμό. Οι φαραώ μετά τον Μήνη κατασκεύασαν στη  Μέμφιδα ένα Περ-άα ή "Μεγάλο Σπίτι", όπου στέφονταν οι  ίδιοι φαραώ. Από την παραφθορά του ονόματος Περ-άα οι  αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν τους άρχοντες της αρχαίας Αιγύπτου  "φαραώ". 

33  

Pseudo-Plutarchus, De fluviis  

Chapter 16, section 1, line 11  

ΝΕΙΛΟΣ.  

16.1.1  

 Νεῖλος ποταμός ἐστι τῆς Αἰγύπτου κατὰ πόλιν  Ἀλεξάνδρειαν. Ἐκαλεῖτο δὲ τὸ πρότερον Μέλας ἀπὸ  Μέλανος τοῦ Ποσειδῶνος· ὕστερον δὲ Αἴγυπτος ἐπε κλήθη δι' αἰτίαν τοιαύτην. Αἴγυπτος, Ἡφαίστου καὶ  16.1.5  

Λευκίππης παῖς, βασιλεὺς ὑπῆρχεν τῶν τόπων· δι' ἐμ φύλιον δὲ πόλεμον μὴ ἀναβαίνοντος τοῦ Νείλου καὶ  λιμῷ συνεχομένων τῶν ἐγχωρίων, ἔχρησεν ὁ Πύθιος  τὴν εὐφορίαν, ἐὰν ὁ βασιλεὺς ἀποτρόπαιον θεοῖς τὴν  

θυγατέρα θύσῃ. Θλιβόμενος δὲ ὑπὸ τῶν κακῶν ὁ  16.1.10  

τύραννος τοῖς βωμοῖς Ἀγανίππην προσήγαγε. Τῆς δὲ  16.1.11  

διασπασθείσης ὁ Αἴγυπτος δι' ὑπερβολὴν τῆς λύπης  ἑαυτὸν ἔρριψεν εἰς ποταμὸν Μέλανα, ὃς ἀπ' αὐτοῦ 

34  

Αἴγυπτος μετωνομάσθη. Προσηγορεύθη δὲ Νεῖλος δι'  αἰτίαν τοιαύτην.  

Ο Παυσανίας(110μΧ-180μΧ) μας λέει λοιπόν, πως ενώ  γνωρίζει πως ο Ησίοδος και ο Όμηρος είναι αρχαιότατοι,  αποφεύγει να αναφερθεί ώστε να μην ξεσηκωθούν εναντίον  του “άλλοι” ή και το ποιητικό κατεστημένο της εποχής.  

Pausanias Perieg., Graeciae descriptio  Book 9, chapter 30, section 3, lines 1- 5  

[30.3] περὶ δὲ Ἡσιόδου τε ἡλικίας καὶ Ὁμήρου  πολυπραγμονήσαντι ἐς τὸ ἀκριβέστατον οὔ μοι γράφειν ἡδὺ  ἦν, ἐπισταμένῳ τὸ φιλαίτιον ἄλλων τε καὶ οὐχ ἥκιστα ὅσοι  κατ’ ἐμὲ ἐπὶ ποιήσει τῶν ἐπῶν καθεστήκεσαν.  

(Ἑλλάδος περιήγησις, Βοιωτικά, Παυσανίας)  

Περί της ηλικίας του Ησιόδου και του Ομήρου δεν ήταν  ευχάριστο για μένα να γράφω κάθε φορά κάτι ακριβέστατο  για εκείνους , γνωρίζω τη τάση που είχαν οι άλλοι απέναντι  μου, όσον αφορά την ποίηση μου και όσα έλεγα, με διάθεση  κατηγορίας, και μου καταλόγησαν όχι λίγα.  

Μέχρι και τον Παυσανία κατηγορούσαν όταν  μιλούσε για την ηλικία του Ομήρου . 

35  

Επίλογος:  

Θα ήθελα να πω ότι είναι καιρός όλοι οι Ελληνοπρεπείς  Ακαδημαϊκοί, επιστήμονες ,καθηγητές,εκπαιδευτικοί και  πνευματικοί φορείς να ενωθούν και να φτιάξουν μία ομάδα  με σκοπό να εντείνουν τις προσπάθειες τους , αφενός να  πιέσουν τις εκάστοτε κυβερνήσεις να κάνουν τις δέουσες  αλλαγές στην παιδεία ώστε η νεολαία να μην φεύγει στο  εξωτερικό και αφετέρου να πείσουν τις κυβερνήσεις να  δημιουργηθεί Υπουργείο Ομογένειας προς όφελος της  Ελλάδος (ελληνικές επενδύσεις ομογενών) και ιδίως την  διατήρηση της Ελληνικής Γλώσσας στην αλλοδαπή που  δυστυχώς χάνεται. Το κυριότερο η Ακαδημία να αναλάβει να  εκδώσει τα άπαντα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας από Έλληνες καθηγητές και όχι να μεταφράζονται τα αρχαία  ελληνικά κείμενα από ξένες εκδόσεις. Αυτό είναι προσβολή  αλλά και μεγάλη Ύβρις. Οι Έλληνες διαβάζουν ιστορικές  αναλήθειες λόγω της μη γνώσης της Ελληνικής Γλώσσας από τους ξένους, ιδίως μεταφράσεις της αρχαίας Ελληνικής  Γραμματείας σε ξένες Γλώσσες..  

Να δημιουργηθούν Ελληνικά Πολιτιστικά Κέντρα σε πόλεις  του εξωτερικού που διαβιούν χιλιάδες Έλληνες και να δίδονται επιχορηγήσεις ώστε να υπάρξει έρευνα και να  εκδίδονται περιοδικά. Τα εκάστοτε Ελληνικά Προξενεία να  ενεργοποιηθούν και όχι να εκδίδουν βίζες και διαβατήρια,  υπεύθυνες δηλώσεις δηλαδή μόνο γραφειοκρατία. Πρέπει  να γνωρίζουν ότι αντιπροσωπεύουν το Ελληνικό κράτος και  έχουν ευρύτερες υποχρεώσεις στην ομογένεια.  Τέλος να υπάρχει μία Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια στο  διαδίκτυο. Αίσχος σας κύριοι  

Δημήτρης Συμεωνίδης JP 

36  

Το βιβλίο αυτό «τα μετεωρολογικά του  Αριστοτέλη» με τις μαρτυρίες που υπάρχουν  αλλάζει όλη την υπάρχουσα ψεύτικη και  παραπλανητική ιστορία τόσο της Ελληνικής  Γλώσσας όσο και της ιστορίας των Ελλήνων.  Ξυπνήστε κυρίες κύριοι και αφήστε τα  κομματικά σας πάθη και συμφέροντα και  εργαστείτε για την διάσωση του Ελληνισμού  που κινδυνεύει με αφανισμό 

Πηγές:  

1.Αριστοτέλης Άπαντα 13 Μετεωρολογικά Α-Β .Αρχαία  Ελληνική Γραμματεία 202.Εισαγωγή-Μετάφραση -Σχόλια  Φιλολογική Ομάδα Κάκτου. Εποπτεία Δρ. Η.Π.Νικολούδης.  Εκδόσεις Κάκτος,Αθήνα,1994  

2.Diodorus Siculus Hist., Bibliotheca historica (lib. 1-20)  Book 1, chapter 19, section 4, line 2  

3 Britannica.com/topic/Palermo-Stone  

4.Pseudo-Plutarchus, De fluviis  

Chapter 16, section 1, line 11  

5.Britannica.com/place/Memphis-ancient-city-Egypt 

37  

6.Pausanias Perieg., Graeciae descriptio  

Book 9, chapter 30, section 3, lines 1- 5  

7.Ομήρου Ιλιάς  

8.Ομήρου Οδύσσεια  

9.Τα Ορφικά .Αθήναι-Εκδόδεις Εγκυκλοπαιδείας του  «Ηλίου»  

10.Ιωα. Δ .Πασσά: Η Αληθινή Προϊστορία. Αθήνα-Εκδόσεις  Εγκυκλοπαιδείας του «Ήλιου» 

38